Frans Timmermans znów krytycznie o Polsce. Wiceszef KE: fundamentalne zagrożenie dla państwa prawa

- To, co się dzieje w Polsce i na Węgrzech, jest bardzo niepokojące - ocenił wiceszef Komisji Europejskiej w rozmowie z "Die Zeit", zaznaczając, że Unia Europejska zbudowana jest na wartościach.

UE dobrze funkcjonuje - jak podkreślił - tylko wtedy, gdy "państwo prawa ma szacunek dla demokracji i odwrotnie, gdy demokracja respektuje państwo prawa".  - W Polsce demokracja używana jest obecnie do osłabiania państwa prawa. Sędziowie mają robić to, czego chce polityczna większość - powiedział wiceszef KE.

Ostrzegł, że jeśli w Europie przewagę zdobędzie pogląd, iż "ten, kto ma większość, decyduje o wszystkim", będzie to oznaczało koniec Unii. - To, co dzieje się w Polsce, stanowi fundamentalne zagrożenie dla państwa prawa - powtórzył Timmermans w dalszej części wywiadu.

- Chodzi o zasadnicze kwestie. Jeżeli wymiar sprawiedliwości przestaje być niezależny, jeżeli musi stosować się do poleceń rządu, to jest to problem nie tylko dla praw człowieka w Polsce. Wtedy jest to problem także dla europejskiego rynku wewnętrznego - podkreślił wiceszef KE.

REKLAMA

Jak dodał, cały system unijnego rynku opiera się na zasadzie, że prawo unijne stosowane jest w krajach Wspólnoty w ten sam sposób. - Jeżeli jednak rządy narodowe mogą powiedzieć sędziom: "tak to wdrażamy, a ty sędzio, zamknij się", to rynek wewnętrzny przestaje funkcjonować - oznajmił.

Timmermanns zastrzegł, że KE nie czeka, aż zagrożony zostanie rynek wewnętrzny UE, lecz interweniowała już wtedy, gdy Trybunał Konstytucyjny stał się "obiektem ataków". Zapewnił, że "nie odpuści". - Nigdy, nigdy nie zrezygnuję z naszych postulatów. Sposób, w jaki w Polsce traktowani są sędziowie, jest absolutnie niedopuszczalny - stwierdził.

Zauważył, że Komisja nie może prowadzić sporu z Polską sama. - Oczywiście mógłbym sięgnąć po artykuł 7., jednak by był on skuteczny, konieczna jest zgoda Rady Europejskiej i Parlamentu Europejskiego. Prawdopodobnie do niedawna zbyt niewiele krajów zaakceptowałoby ten krok. Stałbym się jedynie jednodniowym bohaterem - wyjaśnił.

Timmermans powiedział, że nie wyklucza uruchomienia artykułu 7. - Najpierw chcę jednak debaty z krajami członkowskimi. Przyjmuję, że omówimy sytuację w Polsce w maju w Radzie Ogólnej UE - wytłumaczył. - Kraje członkowskie nie powinny przy tej okazji owijać w bawełnę, tak by rząd polski usłyszał krytykę także od innych, nie tylko ode mnie - oświadczył.

REKLAMA

Procedura opisana w art. 7 unijnego traktatu pozwoliłoby na nałożenie w ostateczności sankcji na kraj naruszający zasady demokracji i rządów prawa. Do podjęcia takiej decyzji potrzebna jest jednomyślność przywódców państw Unii Europejskiej.

"Na razie to tylko akty słowne i próba wywierania nacisku"

Zdaniem europosła PiS, prof. Zdzisława Krasnodębskiego, wypowiedzi Fransa Timmermansa to "na razie tylko akty słowne", ale "też trochę wyraz jego frustracji osobistej". - To próba wywierania nacisku, budowania atmosfery. Uważam, że w tym sensie wypowiedź kandydata na prezydenta Francji Emmanuela Macrona jest bardziej politycznie niepokojąca - stwierdził.

Macron, zwycięzca pierwszej tury wyborów prezydenckich we Francji, powiedział w opublikowanym w zeszłym tygodniu wywiadzie dla dziennika "Voix du Nord", że jeśli zostanie prezydentem opowie się za sankcjami Unii Europejskiej wobec Polski, która "naruszyła wszystkie zasady UE". Druga tura francuskich wyborów odbędzie się w najbliższą niedzielę.

Według Krasnodębskiego, ogólnie widać wzrost nacisku na Polskę i Węgry. - Pewne opinie zastygły już, są już pewne stereotypy nie do podważenia. Oczywiście jest to tendencja niepokojąca - podkreślił. Jak dodał, tendencja ta może się dla nas stać groźna politycznie wtedy, kiedy wśród polityków europejskich zaczną przeważać dążenia do tego, by realizować "UE wielu prędkości", doprowadzając tym samym do głębokiego podziału w Europie.

REKLAMA

W jego opinii, Timmermans zupełnie zamknął się na argumenty polskich władz i traktuje sprawę naszego kraju ambicjonalnie. - Jest prawdopodobnie też tak, że on chce przerzucić teraz całą sprawę i odpowiedzialność na Radę Europejską. On tam wprawdzie powołuje się na art. 7, ale widać, że Komisja Europejska nie będzie sama do tego parła, tylko, że on chce, żeby rozpoczęła się jakaś dyskusja w Radzie Europejskiej - wskazał europoseł PiS.

Prof. Krasnodębski nie obawia się jednak, żeby ewentualne rozmowy Timmermansa z państwami członkowskimi mogły finalnie doprowadzić do uruchomienia art. 7. Traktatu o Unii Europejskiej. - Moim zdaniem, będzie dyskusja w Radzie, będzie oczywiście próba wymuszenia kolejnej debaty w Parlamencie Europejskiej, natomiast dopóki trzymamy się zasad, które obowiązują, to nie jest to dla specjalnie niepokojące, że jest to tylko element nacisku słownego - ocenił.

***

Lewicowo-liberalny tygodnik "Die Zeit" wydawany jest w Hamburgu. Wywiad z Fransem Timmermansem ukazał się w środę na stronie internetowej tygodnika.

kk

REKLAMA