Europejski Dzień Pamięci o Sprawiedliwych. Znamy nazwiska laureatów

Tytułem Sprawiedliwego mogą być uhonorowane jedynie osoby nieżyjące. Przewodniczący Komitetu Ogrodu Sprawiedliwych w Warszawie, prezes Ośrodka Karta Zbigniew Gluza zaznaczył, że honorowane są postacie z różnych krajów, epok i momentów historycznych.

- Parlament Europejski uznał, by przywoływać te wszystkie wcześniejsze pokolenia ludzi, którzy zostawili po sobie dobry ślad w stosunku do zła - mówił Zbigniew Gluza.

Miejsce Ogrodu Sprawiedliwych jest szczególne, ponieważ znajduje się na terenie byłego getta warszawskiego, czyli miejsca, które po wojnie zostało prawie całkowicie zniszczone.

- My nie honorujemy tylko Polaków czy obywateli polskich, którzy reagowali na różne wymiary wojny, totalitaryzmu i zbrodni masowych. Otwieramy się na różne przestrzenie doświadczenia historycznego. To sprawia wrażenie, że Warszawa staje się oknem na Sprawiedliwość - podkreślił Zbigniew Gluza.

REKLAMA

Dodał, że takie miejsca pamięci jak Ogród Sprawiedliwych dają ludziom nadzieję.

Szwedzki dyplomata, polska polonistka i rosyjski historyk 

Tegorocznymi Sprawiedliwymi, dla których prawa człowieka były i są ważniejsze od racji narodu czy ideologii, ogłoszonymi wczoraj zostali:

Arsienij Borisowicz Roginski - rosyjski historyk i działacz polityczny badający zbrodnie stalinowskie, przewodniczący Stowarzyszenia "Memoriał";

Ewelina Lipko-Lipczyńska - nauczycielka polskiego, która w czasie II wojny światowej ratowała Żydów, a w 1968 roku jawnie sprzeciwiała się antysemickiej nagonce władz PRL; 

REKLAMA

Raul Wallenberg - szwedzki dyplomata, który w czasie wojny uratował od eksterminacji kilkadziesiąt tysięcy węgierskich Żydów.

Europejski Dzień Pamięci o Sprawiedliwych jest obchodzony od 2012 roku, w rocznicę śmierci urodzonego w Polsce Mosze Bejskiego - inicjatora Ogrodów Sprawiedliwych w Jerozolimie oraz współtwórcy definicji Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Idea Sprawiedliwych 

Sprawiedliwy jest pojęciem szerszym w stosunku do przyznawanego przez Jad Waszem tytułu Sprawiedliwego wśród Narodów Świata - honorowego odznaczenia nadawanego przez państwo Izrael osobom nieżydowskiego pochodzenia za pomoc okazaną Żydom podczas II wojny światowej.

Sprawiedliwi, poza obroną godności człowieka w czasie Zagłady, sprzeciwiali się ludobójstwu Ormian, udzielali pomocy ofiarom wojny w Rwandzie, Kambodży czy w czasie czystek etnicznych w byłej Jugosławii oraz występowali w obronie wolności w reżimach totalitarnych.

REKLAMA

Wiosną sadzone są drzewa Sprawiedliwych - pierwszy taki ogród powstał w Polsce w 2014 roku na warszawskiej Woli. Dotychczas uhonorowani zostali między innymi Witold Pilecki, Jan Karski i Anna Politkowska.

Decyzja o powołaniu Europejskiego Dnia Pamięci o Sprawiedliwych została podjęta przez Parlament Europejski w maju 2012 roku z inicjatywy działającego we Włoszech Komitetu Światowego Ogrodu Sprawiedliwych.

iar/bm