Pogrzeb Nowosielskiego: "odszedł wielki człowiek i przenikliwy myśliciel"
2011-02-26, 11:20
Jerzy Nowosielski - jeden z najwybitniejszych polskich malarzy, rysownik, scenograf i autor dzieł sakralnych w świątyniach prawosławnych i katolickich - został w sobotę pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Rakowickim w Krakwie. Zmarł w poniedziałek w wieku 88 lat.
Posłuchaj
"Odszedł wielki człowiek i przenikliwy myśliciel. Jedna z najwybitniejszych osobowości naszej kultury i polskiego prawosławia" - napisał o Jerzym Nowosielskim prezydent Bronisław Komorowski. List odczytał podczas ceremonii pogrzebowej doradca prezydenta Tadeusz Mazowiecki.
Komorowski podkreślił, że szczególne miejsce w dorobku Jerzego Nowosielskiego zajmuje twórczość sakralna. "Wieloletnie poszukiwania artystyczne i teologiczne uczyniły profesora Nowosielskiego człowiekiem wielkiego wymiaru duchowego. Jego unikalny wkład w dialog ekumeniczny stanowią dzieła zdobiące zarówno cerkwie, jaki kościoły przypominając o tysiącletniej tradycji Kościoła niepodzielonego" - podkreślił prezydent.
Prezydent wyraził przekonanie, że zarówno obecne jak i przyszłe pokolenia będą uważały Jerzego Nowosielskiego za artystę bliskiego sobie, "ujawniającego ponadczasowe aspiracje ludzkiego ducha".
Nabożeństwu w cerkwi pod wezwaniem Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny przewodniczył Prawosławny Ordynariusz Wojskowy, siemiatycki biskup Jerzy. Koncelebrują: proboszcz krakowskiej parafii prawosławnej ksiądz Jarosław Antosik i prawosławny teolog ksiądz Henryk Paprocki, który był przyjacielem artysty. W uroczystości wziął udział doradca prezydenta Tadeusz Mazowiecki.
Z parafią Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny Jerzy Nowosielski był szczególnie związany. Można tam podziwiać część ikonostasu stworzonego przez artystę. Jest również autorem cześci witraży w cerkwi.
Szef resortu kultury Bogdan Zdrojewski powiedział IAR, że chce osobiście pożegnać wielkiego malarza, artystę i wielkiego człowieka, który łączył kultury nie tylko w sferze duchowości, ale także aktywności artystycznej. - Wyrażał swoje artystyczne przekonania w sposób niezwykle uniwersalny, a co dla mnie ważne - z niezwykłym szacunkiem do człowieka, jego duchowości, nastrojów jak również różnic kulturowych - mówił Bogdan Zdrojewski.
Stworzone przez artystę ikonostasy, drogi krzyżowe, wizerunki Chrystusa i Bogurodzicy należą do najwybitniejszych osiągnięć współczesnej sztuki sakralnej.
Poza kompozycjami religijnymi, twórczosć Nowosielskiego obejmuje akty kobiece, studia portretowe, pejzaże, martwe natury i obrazy abstrakcyjne. Wiele jego prac było inspirowanych sztuką bizantyjską. Jerzy Nowosielski w jednym z wywiadów dla Polskiego Radia powiedział, że czasy średniowiecza bizantyjskiego były mu bliskie między innymi dlatego, że nie przywiązywano wówczas wagi do pojęcia autorstwa.
Artysta często wyrażał sprzeciw wobec kultu indywidualości w sztuce. Podkreślał, że należy szukać artystycznego spełnienia w łączeniu różnych sfer życia.
Dekorując ściany wielu kościołów i cerkwi, Jerzy Nowosielski pozostawił po sobie dzieła monumentalne i zarazem głęboko religijne. Jego malowidła ścienne można oglądać między innymi w kościołach w Lourdes, Tychach, kościele św. Ducha w Nowej Hucie, dolnej cerkwi pw. św. Jana Klimaka w Warszawie oraz w cerkwi w Hajnówce. Jego dziełem jest też ikonostas cerkwi prawosławnej w Krakowie. Nowosielski jest także autorem prac teoretycznych o ikonie i malarstwie, między innymi " Wokół ikony. Rozmowy z Jerzym Nowosielskim" i " Inność prawosławia".
Ksiądz Tadeusz Isakowicz-Zalewski wspominając Jerzego Nowosielskiego podkreślał, że był człowiekiem bardzo skromnym, nigdy się nie afiszował ze swoją profesją. Jednak kiedy zaczynał rozmawiać na temat sztuki wschodniej, to widać było, że to absolutny pasjonat.
Malowideła ścienne, ikonostasy i polichromie Jerzego Nowosielskiego można podziwiać między innymi w kościołach w Lourdes, Tychach oraz w cerkwi w Hajnówce, ale także w Warszawie na Jelonkach w kościele pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świetego.
rr