Sławomir Mrożek nie żyje. Maja Komorowska: to był człowiek niezwykle ważny dla kultury

Posłuchaj

Monika Pilch na próbach do spektaklu "Karnawał czyli pierwsza żona Adama" (Wybieram Dwójkę/Dwójka)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

- Zetknęłam się z nim w Warszawie w Teatrze Współczesnym, grałam w jego sztuce „Ambasador”. Mrożek nie lubił mówić o sobie, trudno było coś od niego wydobyć i namówić go do mówienia. Kontakt z nim był raczej trudny - powiedziała aktorka.

>>>Spór o "Dzienniki" Mrożka - dyskusja z udziałem Janusza Majcherka, Tadeusza Nauczka i Macieja Englerta>>>
Dodała, że Mrożek to niezwykle ważny człowiek dla kultury polskiej. - W ostatnich latach był już bardzo zmęczony życiem, chorobą. Jestem mu wdzięczna za dorobek, który po sobie zostawił. Teraz jest czas, by do niego sięgać i o nim mówić - podkreśliła Komorowska.
Sławomir Mrożek zmarł w Nicei w czwartek nad ranem w wieku 83 lat. To prawdopodobnie najczęściej grywany w kraju i za granicą polski dramaturg współczesny, a w Polsce przez lata jeden z najpoczytniejszych, obok Stanisława Lema, prozaików. Jego twórczość przekładana była na kilkanaście języków.

>>>Dzień Mrożka w radiowej Jedynce>>>

Od 1963 roku pisarz mieszkał i tworzył poza Polską - we Włoszech, w Paryżu, USA, Niemczech. W 1968 roku na łamach prasy francuskiej opublikował list protestujący przeciwko interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji i wystąpił o azyl polityczny. Był już wówczas autorem "Tanga"- sztuki, która opublikowana w 1964 roku, przyniosła mu międzynarodową sławę. W 1981 roku potępił stan wojenny i na jakiś czas zerwał kontakty z krajem. W 1989 roku kupił rancho w Meksyku i tam zamieszkał. W 1997 roku wrócił do Polski. Nie ukrywał jednak, że czuł sie tu obco. W 2008 roku wyemigrował ponownie do Francji i osiadł w Nicei. Wyjeżdżając, powiedział, że na zawsze opuszcza kraj.

>>>RADIA WOLNOŚCI - Radiofonizacja fragmentów "Policji" - utworu Sławomira Mrożka>>>

>>>Z okazji wydania trzeciego tomu "Dziennika" Sławomira Mrożka przez Wydawnictwo Literackie w Krakowie odbyło się spotkanie poświęcone autorowi>>>

>>>Sławomir Mrożek o swojej ostatniej sztuce>>>

Sławomir Mrożek

Od lat 60. twórczość Mrożka należy do repertuaru teatrów na całym świecie. Stał się klasykiem dramatu współczesnego, a festiwale jego twórczości odbyły się w Amsterdamie (1988), Krakowie (1990) i Sztokholmie (1991). Niekwestionowaną pozycję twórczości Mrożka potwierdził także fakt, iż od 1991 roku zaczęły się ukazywać jego dzieła zebrane w Niemczech i we Francji, a od 1994 również w Polsce.

>>>RADIA WOLNOŚCI - Teatr polski w RFN. Wspomnienia Anatola Kobylińskiego - o pracy nad przygotowaniem sztuki teatralnej Sławomira Mrożka pt. "Indyk", w reżyserii Aleksandra Berlina>>>

Pisarz tropił i podważał absurdy życia w kraju realnego socjalizmu , ale też zbanalizowane, najczęściej postromantyczne stereotypy kształtujące świadomość Polaków. W języku potocznym na stałe zagościła fraza "jak z Mrożka", określająca szczególnie bezsensowne, wynaturzone aspekty codzienności. Przykłady i cytaty zaczerpnięte z jego utworów są wykorzystywane w dyskusjach.

Sławomir Mrożek w studiu nagraniowym

W 2006 roku po ciężkim udarze mózgu, Sławomir Mrożek wydał autobiografię "Baltazar", opowieść o latach swojej młodości w Krakowie. Począwszy od 2010 roku ukazywały sie kolejne tomy jego "Dzienników", które - jak sam mówił - "były pisane krwią i żółcią, tęsknotą i złością, niespokojnymi nocami i podczas szczęśliwych dni".

>>>Mrożek w słuchowisku Jedynki. Osobiście!>>>

Pisarz był laureatem wielu prestiżowych wyróżnień. W 2004 roku otrzymał "Złote Berło", nagrodę Fundacji Kultury Polskiej. Rok wcześniej Mrożek został uhonorowany Orderem Kawalera Legii Honorowej - jednym z najwyższych francuskich odznaczeń państwowych. We wrześniu 2010 w Warszawie, na Festiwalu "Mrożek na XXI wiek" inaugurują cym obchody 80. rocznicę urodzin pisarza, odebrał Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis.

W ubiegłym roku (2012) Sławomir Mrożek został doktorem honoris causa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, a także odznaczony Orderem Ecce Homo - polskim odznaczeniem kościelnym, przeznaczonym dla tych, którzy swą działalnością dowodzą prawdziwości słów: "Człowiek to brzmi dumnie".

Zachęcamy do wysłuchania archiwalnych wypowiedzi Sławomira Mrożka.

pp/IAR