Tortury w tajnych więzieniach CIA? Raport zostanie odtajniony na początku lipca

Na początku kwietnia senacka komisja do spraw wywiadu opowiedziała się w głosowaniu za odtajnieniem streszczenia oraz wniosków swego obszernego, liczącego ponad 6 tys. stron raportu na temat kontrowersyjnych przesłuchań, jakie CIA prowadziła za czasów prezydenta George'a W. Busha.

Jak poinformowała szefowa komisji do spraw wywiadu w Senacie USA, Dianne Feinstein, dyrektor amerykańskiego wywiadu James Clapper zapewnił ją, że sprawdzanie raportu w celu jego odtajnienia (CIA musi określić, co może zostać odtajnione i udostępnione opinii publicznej) powinno być zakończone na początku przyszłego miesiąca. - Zapewnił mnie, iż ma nadzieję, że raport będzie dostępny około 4 lipca - powiedziała.

Oczekuje się, że raport, nad którym senatorzy pracowali kilka lat, ujawni szczegóły kontrowersyjnego programu tzw. wzmocnionych technik przesłuchań, takich jak podtapianie czy pozbawianie snu, który CIA prowadziła w tajnych zagranicznych ośrodkach w ramach walki z terroryzmem po zamachach z 11 września 2001 roku. Raport jest pierwszym i najbardziej obszernym dokumentem, którego celem było zbadanie faktycznego znaczenia tego programu dla zdobywania ważnych informacji wywiadowczych.
Według informacji amerykańskich mediów, we wnioskach senatorzy zarzucają CIA, że przez lata wprowadzała w błąd amerykańską administrację, Kongres i opinię publiczną, ukrywając prawdę o brutalnych metodach przesłuchiwania więźniów, a także ich niewielkiej skuteczności.
Tajne więzienia w Polsce
Od sierpnia 2008 roku prowadzone jest w Polsce - najpierw w Warszawie, potem w Krakowie - śledztwo dotyczące domniemanych więzień CIA w naszym kraju. Ośrodki miały powstać w latach 2002-2003. Prokuratura bada, czy była zgoda polskich władz na ich stworzenie i czy ktoś nie przekroczył uprawnień, godząc się na tortury, jakim w punkcie zatrzymań CIA w Polsce mieli być poddawani podejrzewani o terroryzm.
Obecnie status pokrzywdzonych w śledztwie mają trzy osoby twierdzące, że były przetrzymywane w Polsce - Saudyjczyk Abd al-Rahim al-Nashiri, Palestyńczyk Abu Zubaida i Jemeńczyk Walid bin Attash.
W marcu 2012 roku "Gazeta Wyborcza" napisała, że byłemu szefowi Agencji Wywiadu Zbigniewowi Siemiątkowskiemu Prokuratura Apelacyjna w Warszawie postawiła zarzut w sprawie więzień CIA. Według "GW", chodziło o przekroczenia uprawnień oraz naruszenie prawa międzynarodowego przez "bezprawne pozbawienie wolności" i "stosowanie kar cielesnych" wobec jeńców wojennych.
Więzienia CIA w Polsce - czytaj więcej >>>
W styczniu 2014 roku "Washington Post" napisał, że polska prokuratura wydała nakazy aresztowania agentów CIA, którzy byli w Starych Kiejkutach, gdzie mieli w tajnym ośrodku CIA w latach 2002-2003 torturować więźniów podejrzanych o terroryzm. Amerykańska gazeta podała też wtedy, że Polska miała dostać w 2003 roku od USA 15 mln dolarów za udostępnienie Amerykanom tego ośrodka.
Po publikacji "Washington Post" krakowska prokuratura potwierdziła fakt przedstawienia zarzutów jednej osobie będącej funkcjonariuszem publicznym. Nie podano, ani kto to jest, ani kiedy zarzuty postawiono. W piśmie do Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka prokurator apelacyjny w Krakowie Artur Wrona poinformował, że nie było wniosku o wydanie Polsce oficerów CIA.
Domniemanie, że w Polsce - i w kilku innych krajach europejskich - mogły być tajne więzienia CIA, wysunęła w 2005 roku organizacja Human Rights Watch. Według niej takie więzienie w Polsce miało się znajdować na terenie szkoły wywiadu w Kiejkutach lub w pobliżu wojskowego lotniska w Szymanach na Mazurach. Polscy politycy różnych opcji politycznych wielokrotnie zaprzeczali, by takie więzienia w Polsce istniały.
Zobacz galerię: DZIEŃ NA ZDJĘCIACH>>>
PAP, kk