Wielka wojna Polaków
I wojna światowa wywróciła historię wielu państw i narodów o 180 stopni. Konflikt, w który po przeciwnych stronach barykady stanęli zaborcy, pozwolił Polsce na odzyskanie niepodległości po 123 latach. A wszystko zaczęło się od „bałkańskiego kotła”.
2014-07-28, 17:50
Posłuchaj
Jeszcze w drugiej połowie XVIII wieku terytorium Rzeczpospolitej było ponad dwukrotnie większe niż obecnie. Jednak ówczesna Polska była kolosem na glinianych nogach. Działania państw ościennych i nieudolna polityka wewnętrzna doprowadziła do upadku kraju.
W 1795 roku Polska utraciła niepodległość kosztem Imperium Rosyjskiego, Królestwa Prus i Cesarstwa Austriackiego. Choć na przestrzeni lat Polacy próbowali uzyskać suwerenność, powstania listopadowe i styczniowe nie przyniosły oczekiwanych rezultatów.
Okazja do odzyskania wolności nadarzyła się dopiero po latach. 28 lipca 1914 roku wybuchła I wojna światowa. Jednak początkowo polskie społeczeństwo było sceptycznie nastawione do szansy na utworzenie własnego kraju.
- Reakcje społeczeństwa były bardzo różne. Jeden z polskich generałów w służbie rosyjskiej – Eugeniusz de Henning-Michaelis – wspomniał, że wśród wielu rekrutów, wcielanych „na siłę” do armii, panowało przygnębienie. Z drugiej strony pod kopyta kozackich koni rzucano kwiaty - mówił w Polskim Radiu 24 Michał Szukała z Muzeum Historii Polski.
REKLAMA
Wolność po latach
11 listopada 1918 roku to nie tylko data końcowa I wojny światowej, lecz także symboliczny moment powstawania II Rzeczpospolitej. Świat po zakończeniu konfliktu znacznie się zmienił.
- Przede wszystkim doszło do zmian na mapie politycznej. Wtedy również miały miejsce przemiany obyczajowe. Nie można też zapominać o tym, że cztery lata wojny zaowocowały nowymi rozwiązaniami militarnymi – w tym czasie narodziło się lotnictwo - zauważyła Izabella Prokopczuk-Runowska z Muzeum Wojska Polskiego.
Rozwój nowych rodzajów broni przyniósł wiele ofiar. Podczas I wojny światowej po raz pierwszy użyto m.in. gazów bojowych.
- Gazy bojowe były bronią obusieczną. Kiedy wiatr zaczął wiać w przeciwnym kierunku, niż zakładano, strona atakująca stawała się poszkodowana - dodała Izabella Prokopczuk-Runowska.
REKLAMA
Gościem PR24 był również Roman Matuszewski z Muzeum Wojska Polskiego.
Z okazji 100. rocznicy wybuchu I wojny światowej w Warszawie powstały dwie wystawy poświęcone temu wydarzeniu: „Wielka wojna 1914-1918. Prawdziwy koniec Belle Epoque” (przygotowana przez Muzeum Wojska Polskiego) oraz „Wielka wojna Polaków 1914-1918” (zrealizowana przez Muzeum Historii Polski).
PR24/MP
REKLAMA