Grecki premier Aleksis Cipras zrezygnował z pełnionej funkcji

Posłuchaj

Przedterminowe wybory w Grecji. Relacja Beaty Kukiel-Vraily (IAR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Grecki premier zwrócił się do prezydenta o jak najszybsze rozpisanie wyborów parlamentarnych. Wcześniej pojawiła się informacja, że głosowanie mogłoby się odbyć 20 września.

Aleksis Cipras stracił większość rządową podczas głosowań w sprawie nowego programu ratunkowego dla zadłużonej Grecji. Program został zatwierdzony dzięki głosom opozycji. Przeciw głosowało m.in. 44 deputowanych Syrizy.

Do tego podczas debaty przewodniczący skrajnie lewicowego skrzydła Syrizy, Panajotis Lafazanis, zapowiedział utworzenie nowej partii, przeciwnej porozumieniu i pozostaniu Grecji w strefie euro. Również opozycja zapowiedziała, że być może więcej nie poprze premiera.

Według komentatorów, Cipras chciałby by doszło do przedterminowych wyborów parlamentarnych ponieważ ma nadzieję, że pomoże mu to stłumić wewnątrzpartyjną rebelię i wzmocnić poparcie dla twardych reform wymaganych przed kredytodawców.

Komisja Europejska przyjęła do wiadomości rezygnację Ciprasa. Rzeczniczka instytucji Annika Breidhardt zaznaczyła, że "szerokie poparcie dla nowego programu wsparcia oraz wypełnianie zobowiązań będzie kluczem do sukcesu" w Grecji.

Zgodnie z grecką konstytucją, jeśli rząd zrezygnuje w ciągu roku od ostatnich wyborów (Syriza doszła do władzy w przyspieszonych wyborach 25 stycznia), prezydent musi przekazać liderom opozycji mandat, by spróbowali utworzyć rząd, poczynając od największego ugrupowania w parlamencie.

Mandat wygasa po trzech dniach. Jeśli wysiłki mające na celu sformowanie rządu okażą się bezowocne, mandat dostaje druga co do wielkości partia, a następnie trzecia. Jeśli także te próby zakończą się fiaskiem, prezydent zwołuje wybory.

Jeśli Cipras złoży dymisję, mandat zostanie przekazany konserwatywnej Nowej Demokracji. Jeśli partii nie uda się sformować rządu, mandat trafi do ultraprawicowej Złotej Jutrzenki.

Jednak, jak pisze Reuters, procedura ta może zostać ominięta, gdyż liderzy opozycji najpewniej oddadzą mandat prezydentowi, co utoruje drogę do przedterminowych wyborów, które muszą się odbyć w ciągu 30 dni od daty ich ogłoszenia.

Grecja otrzymała pierwszą transzę pożyczki

W czwartek Grecja otrzymała z Europejskiego Mechanizmu Stabilności (EMS) 13 mld euro z pierwszej raty wsparcia, która ma sięgać 26 mld euro. Pożyczkę przyznano, aby Ateny mogły spłacić zaległe raty Międzynarodowemu Funduszowi Walutowemu (MFW) oraz należności wobec Europejskiego Banku Centrlanego (EBC).

W środę ministrowie finansów państw strefy euro dali zielone światło dla przekazania Grecji pierwszej transzy pomocy. Podczas telekonferencji ostatecznie zatwierdzili program wsparcia dla tego kraju, który ma sięgać do 86 mld euro.

Wiceszef Komisji Europejskiej ds. euro Valdis Dombrovskis poinformował na Twitterze, że podpisał w imieniu KE memorandum, które określa działania, jakie grecki rząd ma podjąć, by rozwiązać główne problemy stojące przed gospodarką kraju. Wcześniej tekst memorandum został przyjęty przez eurogrupę.

Rząd w Atenach zobowiązał się w nim do reform mających na celu przywrócenie stabilności budżetowej i finansowej, pobudzenie wzrostu gospodarczego oraz inwestycji, a także zwiększenie konkurencyjności i przeprowadzenie zmian w administracji publicznej.

Formalne zatwierdzenie programu pomocowego dla Grecji przez radę zarządzającą Europejskiego Mechanizmu Stabilności, czyli ministrów finansów państw strefy euro, było możliwe po udzieleniu zgody na wsparcie dla Aten przez parlamenty kilku państw eurolandu, w tym Niemiec.

IAR, PAP, kk