90 lat Polskiego Radia. Odsłonięto tablicę w hołdzie pionierom polskiej radiofonii

Posłuchaj

Andrzej Siezieniewski, prezes Polskiego Radia: tutaj rozpoczęła się historia Polskiego Radia (IAR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Podczas specjalnej uroczystości odsłonił ją prezes Polskiego Radia Andrzej Siezieniewski. - Tutaj rozpoczęła się historia Polskiego Radia, to w murach tego budynku szalała wyobraźnia naszych inżynierów. Tutaj doganialiśmy świat, bo funkcjonowały już radiofonie w Europie Zachodniej - zauważył.

Prezes Polskiego Radia Andrzej Siezieniewski przemawia podczas uroczystości odsłonięcia tablicy przy ulicy Narbutta 29 w Warszawie. Fot.: PolskieRadio.pl

90 LAT POLSKIEGO RADIA - zobacz serwis specjalny >>>

Prezes Polskiego Radia przypomniał, że to właśnie w budynku przy ulicy Narbutta 29 komunikat dyrektora spółki Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego inż. Romana Rudniewskiego z 1 lutego 1925 rozpoczął codzienną emisję audycji radiowych w Polsce. - Polscy inżynierowie podjęli wielkie dzieło rozpoczynając piękną historię Polskiego Radia - podkreślił Andrzej Siezieniewski.

PolskieRadio.pl

W budynku, w którym obecnie swoją siedzibę ma Fundacja Ośrodka Karta, Archiwum Polskiego Radia przygotowało okazjonalną wystawę "90 lat Polskiego Radia. Warszawa, ulica Narbutta 29 - tu wszystko się zaczęło".

W ramach ekspozycji prezentowane są fotografie z lat 1925-1930. Część pochodzi z albumu Zofii Sokołowskiej, sekretarki pierwszego dyrektora Polskiego Radia Zygmunta Chamca i dokumentuje pierwsze lata działalności Spółki, a pozostałe wybrane zostały spośród wielu zgromadzonych przez historyka Polskiego Radia profesora Macieja Kwiatkowskiego.

Tablica upamiętniająca siedzibę Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego. Fot.: PolskieRadio.pl

Pionierzy polskiej radiofonii

Gdy stacja przy ulicy Narbutta 29 zaczynała swoją działalność w Warszawie, było zaledwie kilkudziesięciu radioabonentów, a w roku 1926 już ponad 30 tysięcy. Początkowo emitowano komunikaty meteorologiczne, ale już 3 maja 1925 z okazji święta transmitowano 2-godzinny Wielki Koncert Galowy. W radiowej gali gwiazd wzięli udział m.in. Hanka Ordonówna, Fryderyk Jarossy, Jerzy Leszczyński i Aleksander Zelwerowicz.

Z czasem radio oferowało coraz szerszy, bardziej wszechstronny i profesjonalny program. Do współpracy przyciągało znane i popularne nazwiska. 18 sierpnia 1925 koncesję na nadawanie otrzymała Spółka Polskie Radio.

Orkiestra w studiu przy ul. Kredytowej podczas nagrywania audycji, rok 1927. Fot.: NAC

Rozlega się "Radio Raszyn"

Pisząc o historii polskiej radiofonii należy wspomnieć o "Radiu Raszyn". Polskie Radio rozpoczęło emisję audycji w kwietniu 1926. Masową radiofonizację kraju zapewniła jednak dopiero - na początku lat 30. - produkcja taniego, polskiego odbiornika radiowego Detefonu. Równocześnie zapadła decyzja o budowie centralnej stacji nadawczej o dużym zasięgu. Została ona zlokalizowana w Raszynie pod Warszawą. Regularną pracę zaczęła w lutym 1931. Była to ówcześnie najsilniejsza radiostacja na świecie. Swoją rolę pełni do dziś.

Przełomowy moment

"Była to chwila wzruszająca i ważna, osiągnięta kosztem wielkich wysiłków, kiedy 7 lutego 1931 właśnie z historycznego Raszyna poszła w świat fala o wielkim zasięgu, chociaż wówczas tylko na próbnych 95 kilowatach niosąca polską mowę oraz muzykę polską" - czytamy na łamach "Karty 85".

"12 lutego 1931 przemówił Raszyn na pełnej fali i pokrył zasięgiem detektorowym całą Polskę. Był to punkt zwrotny dla naszej radiofonii. Prasa techniczna całej Europy uznała jednogłośnie panowanie Raszyna" - dodają autorzy kwartalnika.

Raszyn nie znaczy Rosja

"Radio Raszyn" stało się najsilniejszą stacją na świecie - było słyszalne nie tylko w Polsce i w krajach sąsiednich, ale również w najdalszych krańcach północnych. Dla cudzoziemców nazwa "Raszyn" okazała się jednak zupełnie niezrozumiała i brzmiała jak... Rosja. W rezultacie wychodziło na to, że jest to "Polskie Radio - Rosja", a nie "Polskie Radio - Raszyn". W związku z tym podjęto decyzję o powrocie do starej nazwy - "Warszawa".

W kolejnych latach stacja umacniała swoją pozycję, aż do 6 września 1939. Moc radia przerwała wojna...

Radiostacja w Raszynie. Fot.: PolskieRadio.pl

IAR, "Karta 85" to, mr