Białystok: wręczono nagrody IPN "Świadek historii"

Spośród 33 zgłoszonych kandydatur, w tym roku uhonorowano: płk. Tadeusza Czerkawskiego (pośmiertnie), Jana Radkiewicza, kpt. Weronikę Topór (pośmiertnie), Zygmunta Wieryszko, Stanisława Wiśniewskiego oraz szkołę podstawową nr 2 im. Mikołaja Kopernika w Łapach niedaleko Białegostoku.

Prezes Instytutu Pamięci Narodowej Łukasz Kamiński podkreślił w czasie uroczystości, że pamięć jest "ważnym fundamentem, na którym budujemy przyszłość naszego państwa i naszego narodu". - Bez państwa wsparcia nie osiągnęlibyśmy tego wszystkiego, co udało nam się przez te 15 lat zrealizować - powiedział, nawiązując do obchodów 15. rocznicy powstania IPN.

- Tyle po nas pozostanie, ile ci młodzi poniosą w pamięci o nas - stwierdził, w imieniu nagrodzonych, dyrektor szkoły w Łapach Andrzej Gąsowski. Podziękował Instytutowi, że od kilku lat wspomaga jego placówkę w - jak to ujął - "przywracaniu pamięci żołnierzy niezłomnych na ziemi łapskiej".

HISTORIA w portalu PolskieRadio.pl>>>

Nagrody "Świadek historii" zostały wręczone po raz pierwszy w 2009 roku w Białymstoku jako lokalna odmiana ogólnopolskiej nagrody IPN "Kustosz pamięci narodowej". W swoich regionach przyznają ją także oddziały IPN w Poznaniu, Łodzi, Krakowie, Rzeszowie, Szczecinie i Gdańsku.

Nagroda ma charakter honorowy. Jest w kształcie kwadratu, w kolorze złotym, wykonanego z metalu.

***

Tadeusz Czerkawski - Sybirak, więzień NKWD, żołnierz 3. Dywizji Strzelców Karpackich, uczestnik kampanii włoskiej, kawalerem Orderu Virtuti Militari. W latach 90. XX wieku był współzałożycielem i wieloletnim prezesem Stowarzyszenia Byłych Żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie "Karpatczycy" i Stowarzyszenia Klubu Przyjaciół, Szkół i Organizacji Monte Cassino, które zrzesza szkoły z całego kraju kultywujące pamięć o walkach żołnierzy polskich we Włoszech. Zmarł w 2012 roku.

Kpt Weronika Topór - Sybiraczka, żołnierz II Korpusu Armii Polskiej gen. Władysława Andersa, uczestniczka kampanii włoskiej. Jedna ze współzałożycielek białostockiego Oddziału Związku Sybiraków, a następnie Krajowego Związku Byłych Żołnierzy PSZ na Zachodzie. Inicjatorka i współfundatorka budowy pomników, tablic oraz nadania szkołom i miejscom publicznym imion bohaterów związanych z walką żołnierzy PSZ na Zachodzie. Zmarła w 2012 roku.

Jan Radkiewicz - żołnierz AK i NZW. Od lat 80. XX wieku angażował się w upamiętnianie miejsc pamięci narodowej na terenie powiatu bielskiego. Z jego inicjatywy powołano lokalne organizacje mające na celu opiekę nad miejscami pamięci narodowej, m.in. Związek Piłsudczyków czy Regionalny Komitet Obrony Pamięci Narodowej.

Kpt Zygmunt Wieryszko - członek ZWZ-AK, uczestnik Akcji "Burza", represjonowany przez NKWD, aktywny członek Światowego Związku Żołnierzy AK. W 1980 roku zaangażowany w tworzenie NSZZ "Solidarność", za co był represjonowany. Inicjator umieszczenia w kilku kościołach tablic upamiętniających akowców i w budowę pomnika Ofiar Rządów Totalitarnych w Wysokiem Mazowieckiem.

Stanisław Wiśniewski - żołnierz 9. Pułku Strzelców Konnych AK. We wrześniu 1944 roku uczestnik ostatniej bitwy pułku z Niemcami na Czerwonym Bagnie. Po 1989 roku zaangażowany w działania na rzecz integracji byłych żołnierzy pułku, a także inicjator akcji upamiętniających 9. PSK. Jest też jednym z inicjatorów powstania grupy rekonstrukcyjnej 9 PSK.

Szkoła Podstawowa nr 2 im. M.Kopernika w Łapach od kilku lat aktywnie angażuje się w "budowanie świadomości patriotycznej i historycznej swoich uczniów oraz wszystkich mieszkańców Łap". Aktywnie bierze udział w ogólnomiejskich obchodach kolejnych rocznic procesu sądowego kpt. Kazimierza Kamieńskiego "Huzara", który odbył się w Łapach w 1952 roku.

PAP, kk