Zwierzę polityczne. Droga na szczyt Hillary Clinton

Dla całego świata Hillary Clinton jest znana przede wszystkim jako była pierwsza dama, żona 42. prezydenta USA w latach 1993-2001, Billa Clintona. Mimo niewątpliwego wpływu męża na jej karierę, Hillary zapisuje własną kartę. 

Korzenie

Hillary Diane Rodham urodziła się 26 października 1947 roku w Chicago. Wychowała się w rodzinie metodystów. Jej ojciec Hugh Ellsworth Rodham z Oxhill w Anglii. Matka również miała brytyjskie korzenie - pochodziła z Walii. Oboje wywodzili się z rodzin górniczych. W 1935 roku Hugh ukończył studia z zakresu wychowania fizycznego na Pennsylvania State College. Później założył przedsiębiorstwo włókiennicze.

W 1937 roku do pracy w jego firmie zgłosiła się Dorothy Emma Howell.  W 1942 roku para wzięła ślub. Matka Hillary miała jeszcze ciekawsze pochodzenie - szkocko-angielskie ze strony ojca i francusko-kanadyjskie ze strony matki.  Po krótkim okresie w służbie w amerykańskiej marynarce Hugh kontynuował swój biznes włókienniczy - otworzył fabrykę w słynnym chicagowskim Merchandise Mart. Jego firma produkowała głównie draperie i zasłony na okna.  

Hugh miał w swojej karierze epizod polityczny. W 1947 roku kandydował do rady miejskiej w Chicago z list Demokratów, najprawdopodobniej aby ułatwić sobie prowadzenie interesu. Wybory jednak przegrał, lecz rok 1947 przyniósł jemu i rodzinie powody do radości - 26 października urodziło mu się pierwsze dziecko, Hillary, do której później dołączyli dwaj bracia - Hugh Jr (ur. 1950) oraz  Tony (ur. 1954).

REKLAMA

Republikańskie początki

Hillary Rodham od wczesnej młodości wykazywała zainteresowanie polityką. Jako nastolatka działała w młodzieżowych grupach Republikanów. Zaangażowała się, jako wolontariuszka, w kampanię wyborczą 1964 roku Barry’ego Goldwatera, który ostatecznie przegrał wyścig do Białego Domu z demokratą Lyndonem B. Johnsonem. To właśnie Johnson był wiceprezydentem w administracji Johna Kennedy'ego i po zamachu na JFK w 1963 roku został głową państwa.

Dorastająca Hillary wkrótce znalazła sobie inne autorytety i po wysłuchania w 1968 roku w Chicago przemówienia Martina Luthera Kinga zdecydowała się wstąpić do Partii Demokratycznej. W czasie studiów prawniczych na Yale Law School poznała przewodniczącego uczelnianego samorządu Billa Clintona.

Budowanie pozycji

Do dyplomu z wyróżnieniem w 1973 roku dołożyła jeszcze studia podyplomowe z zakresu medycyny i pomocy dzieciom. W trakcie nauki aktywnie angażowała się w działalność w partii, pracowała m.in. w biurze senatora Waltera Mondale'a oraz pomagała przy kampanii prezydenckiej 1972 roku demokratycznemu kandydatowi George'owi McGovernowi. Była doradcą przy Sądowej Komisji Kongresu ds. afery Watergate.

REKLAMA

(Film - wywiad z Hillary Clinton, rok 1979. Źródło: YOUTUBE/ALPHAX NEWS) 

W 1974 roku została wykładowcą w University of Arkansas Law School w Feyetteville, gdzie nauczał również jej partner, Bill Clinton. 11 października 1975 roku wzięli ślub. W 1980 roku urodziła się ich jedyna córka - Chelsea (która od wielu lat przyjaźni się ze swoją rówieśniczką, Ivanką Trump, córką Donalda).

Pierwsza dama stanu Arkansas

Życie politycznej pary nabierało tempa - podczas gdy Hilary pomagała w kampanii Jimmy’ego Cartera, Bill został wybrany prokuratorem generalnym Arkansas. W 1978 roku, w wieku 32 lat, Bill Clinton został wybrany na gubernatora stanu Arkansas. Mimo porażki dwa lata później, seryjnie wygrywał wybory w 1982, 1984 oraz 1986 oraz 1990 roku (wybory na gubernatorów odbywały się co dwa lata do 1986 roku - później co cztery).

Tymczasem prezydent Carter mianował Hillary przewodniczącą Legal Services Corporation - rządowej fundacji, która świadczy usługi prawnicze dla osób, których na to nie stać. Awans męża też stworzył nowe możliwości dla Clinton. Uzyskała miejsca w radach nadzorczych stanowych fundacji - Arkansas Children's Hospital, Arkansas Legal Services i Children's Defense Fund. Dostała się również do rad prywatnych firm - producenta jogurtów owocowych TCBY oraz sieci handlowej Walmart.

REKLAMA

W latach 1988-1991 "The National Law Review" umieszczał ją na liście 100 najbardziej wpływowych prawników w USA. 

Pierwsza Dama Stanów Zjednoczonych

Udział rodziny kandydata na prezydenta w kampanii wyborczej stał się już niemal amerykańską tradycją. Hillary, sama związana od wielu lat ze światem polityki, aktywnie wspierała swojego męża w wyścigu do Białego Domu w 1992 roku. Splot różnych okoliczności m.in. niska jakość kampanii urzędującego prezydenta George’a Busha seniora oraz niezły wynik niezależnego kandydata Rossa Perota sprawił, że Bill Clinton został 42. prezydentem USA, jednym z najmłodszych w historii.

(Film - wywiad z małżeństwem Clintonów w czasie kampanii wyborczej w 1992 roku. Źródło: CLASSIC NEW ORLEANS TV/YOUTUBE) 

Poza typowymi obowiązkami pierwszej damy Hillary w 1993 przewodniczyła kontrowersyjnej komisji ds. reformy służby zdrowia. Propozycja ustawy nigdy nie przeszła przez żadną z izb.

REKLAMA

Monica Lewinsky

Koniec drugiej kadencji Billa to najprawdopodobniej najtrudniejszy okres zarówno dla małżeństwa Clintonów, jak i dla ich politycznych karier. 21 stycznia na łamach Washington Post ukazał się artykuł o romansie Clintona z młoda stażystką Monicą Lewinsky.

22-letnia Lewinsky zaczęła pracę w Białym Domu jako stażystka w 1995 roku. Według jej zeznania pomiędzy listopadem 1995 roku a marcem 1997 roku doszło do dziewięciu "spotkań seksualnych" pomiędzy nią a Clintonem. Na dowód przedstawiła niebieską sukienkę zaplamioną nasieniem.

Podczas konferencji w Bialym Domu 26 stycznia 1998 roku Clinton kategorycznie zaprzeczył, że miał jakiekolwiek stosunki seksualne z Lewinsky. Jednak medialna spirala zaczęła się nakręcać i sprawa poszła do sądu.

W sierpniu Clinton przyznał się do kontaktów seksualnych ze stażystką. W grudniu partia Republikańska, mająca większość w kongresie, zaczęła procedurę impeachmentu, czyli odwołania prezydenta z funkcji. Wniosek przeszedł przez Kongres, jednak  nie został zatwierdzony przez senat. Clinton został tym samym drugim w historii prezydentem co do którego wszczęto procedurę impeachmentu.  

REKLAMA

(Film - Bill Clinton przyznaje się do romansu z Monicą Lewinsky. Źródło: ICONIC/YOUTUBE)

Hillary oficjalnie wspierała męża w toku całej sprawy, jednak media donosiły o jej zamiarach wniesienia o rozwód. 

Senator ze stanu Nowy Jork  

W 1999 roku Hillary postanowiła wystartować w wyborach do senatu ze stanu Nowy Jork. Nadarzała się okazja, gdyż wieloletni demokratyczny senator Daniel Patrick Moynihan odchodził na emeryturę. Pokonała republikańskiego kandydata Ricka Lazio i została pierwszą w historii kobietą-senator z Nowego Jorku oraz pierwszą żoną prezydenta, która została senatorem.  W 2006 roku z łatwością uzyskała reelekcję.

Hillary postanowiła pójść jeszcze dalej - na początku 2007 roku ogłosiła, że wystartuje w wyborach prezydenckich. Nominację Partii Demokratycznej przegrała po zaciętej walce z Barackiem Obamą. - Będziemy dalej pracować, zostańcie przy mnie, bądźcie ze mną, wciąż mamy wiele do zrobienia, zrobiliśmy jedną historyczną rzecz, jeszcze przejdziemy do historii - mówiła wtedy do swoich wyborców.   

REKLAMA

Sekretarz stanu

Dzięki dobremu wynikowi w prawyborach i jednoznacznemu wsparciu, jakie Clinton udzieliła Obamie w starciu z Republikaninem Johnem McCainem, nowy prezydent mianował ją sekretarzem stanu, czyli amerykańskim odpowiednikiem ministra spraw zagranicznych.

Stała się jedną z najbardziej aktywnych sekretarzy stanu w historii. Podczas jej kadencji doszło do słynnego resetu w relacjach z Rosją. Prezydent Obama chciał odnowić stosunki z tym państwem, mając nadzieję, że zmiana przywódcy w tym pomoże (wówczas głową państwa został Dmitrij Miedwiediew). Po powrocie Władimira Putina i późniejszych wydarzeniach na Ukrainie stosunki USA i Rosji są najgorsze od upadku Związku Sowieckiego.

Clinton koordynowała też prace nad warunkami międzynarodowych sankcji dla Iranu. Podczas jej kadencji wybuchła również tzw. arabska wiosna. Stany Zjednoczone wspierały rebeliantów niemal w każdym z krajów, w których doszło do przewrotu. W Egipcie, Tunezji czy Libii poskutkowało to przejściową destabilizacją, inaczej sytuacja potoczyła się w Syrii.

Za kadencji Clinton doszło do ataku na amerykańską ambasadę w Benghazi w Libii, podczas którego zginął ambasador USA J. Christopher Stevens. Sekretarz stanu oskarżano o przyczynienie się do zamachu. Miała m.in. odmówić zwiększenia liczby strażników i broni dla placówki w Benghazi. Kwestię te niejednokrotnie podnosił w kampanii Donald Trump. Hillary Clinton pełniła urząd sekretarza stanu przez pierwszą kadencję Obamy, czyli do stycznia 2013 roku.

REKLAMA

Kandydatka na prezydenta

W kwietniu 2015 roku Clinton ogłosiła swój start w wyborach. W Partii Demokratycznej jej głównym konkurentem był socjalista Bernie Sanders, który wycofał się dopiero w czerwcu 2016 roku. 26 lipca podczas Democratic National Convention Clinton została wybrana oficjalnie na kandydata partii w wyborach prezydenckich. 

Daniel Czyżewski, polskieradio.pl