Album ze zdjęciami stalinowskiej prokurator wojskowej trafił do Muzeum Żołnierzy Wyklętych

Posłuchaj

Ten album to unikat - mówi dyrektor Muzeum Żołnierzy Wyklętych Jacek Pawłowicz: (IAR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

- W albumie znalazły się fotografie wykonane przez milicję węgierską przedstawiające wizytę delegacji najprawdopodobniej Komendy Głównej Milicji Obywatelskiej na Węgrzech w 1948 roku - powiedział Jacek Pawłowicz, dyrektor stołecznego Muzeum Żołnierzy Wyklętych.

- Tej delegacji przewodziła mjr Helena Wolińska, która w tym czasie była dyrektorem Biura Kadr Komendy Głównej MO. Są to absolutnie unikatowe zdjęcia przedstawiające Wolińską, przede wszystkim dlatego, że mało zachowało się jej fotografii - zwrócił uwagę.

Jak podkreślił, pokazują one kim była Helena Wolińska i jaki był stosunek podwładnych do niej. - Widzimy oficera w stopniu pułkownika, który jej asystuje, a nie dowodzi delegacją, więc to pokazuje jak ważną postacią była w aparacie represji - zaznaczył.

Jacek Pawłowicz Cieszę się, że ten album trafił właśnie do naszego muzeum, ponieważ Rakowiecka, ta Golgota polska, jest miejscem, gdzie komuniści wymordowali elitę antykomunistycznego powstania. I to jest miejsce, w którym urzędowała właśnie Helena Wolińska

Zdaniem Pawłowicza album to "niebywała pamiątka" i świadectwo tamtych czasów pokazujące nieznaną Helenę Wolińską. - Bo ona słynęła z tego, że działała w prokuraturze, brała udział w działaniach represyjnych wobec osób, które były przetrzymywane w więzieniu na Rakowieckiej - przypomniał.

- Uczestniczyła też w zbrodni sądowej popełnionej na najwyższym rangą oficerze Wojska Polskiego, który został na Mokotowie zamordowany - gen. Auguście Emilu Fieldorfie, dowódcy Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej, najpiękniejszej polskiej armii. Który w mokotowskim więzieniu został przez komunistów pohańbiony i powieszony - podkreślił.

- Cieszę się, że ten album trafił właśnie do naszego muzeum, ponieważ Rakowiecka, ta Golgota polska, warszawska jest miejscem, gdzie komuniści wymordowali elitę antykomunistycznego powstania. I to jest miejsce, w którym urzędowała m.in. właśnie Helena Wolińska - zauważył.

Dorota Kania która, w imieniu "Gazety Polskiej" przekazała album, wytłumaczyła, że redakcja znalazła go na Allegro. - Od razu wiedziałam, że to może być coś unikalnego. Po wstępnym sprawdzeniu, że to jest rzecz autentyczna zdecydowaliśmy się na jego kupno i przekazanie do muzeum - wskazała.

- To unikalne zdjęcia funkcjonariuszki stalinowskiego aparatu bezpieczeństwa Heleny Wolińskiej nazywanej "potworem w mundurze", której nie udało się postawić przed polskim wymiarem sprawiedliwości. Mam nadzieję, że ten album przybliży zwiedzającym jej postać - dodała.

Fot. PAP/Tomasz Gzell  

Kim była Helena Wolińska?

Helena Wolińska, podpułkownik wojska w stanie spoczynku, w okresie stalinowskim prokurator wojskowa, była podejrzana o bezprawne aresztowanie 24 osób w latach 50. Był wśród nich gen. August Emil Fieldorf "Nil", Władysław Bartoszewski i działacz komunistyczny Zenon Kliszko.

Powiązany Artykuł

Historia - serwisy specjalne Polskiego Radia

W 2007 roku Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie wydał Europejski Nakaz Aresztowania Wolińskiej. Rok wcześniej brytyjskie Home Office odmówiło wydania jej Polsce w drodze ekstradycji powołując się na "przesłanki natury humanitarnej - wiek Wolińskiej, stan jej zdrowia i okoliczności osobiste".

Wolińska twierdziła, że jest niewinna, a jej sprawa ma charakter polityczny i antysemicki. Utrzymywała, że nie może liczyć na sprawiedliwy proces w Polsce.

W 2006 roku Ministerstwo Obrony Narodowej zawiesiło wypłatę Wolińskiej 1,5 tys. zł wojskowej emerytury - ustalono, że od początku brakowało jej do tego odpowiedniej wysługi lat. Także w 2006 roku prezydent Lech Kaczyński pozbawił ją Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski i Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski.

W czasie II wojny Wolińska uciekła z warszawskiego getta. Kierowała biurem Sztabu Głównego Armii Ludowej. Po wojnie pracowała w Komendzie Głównej MO, potem - w Naczelnej Prokuraturze Wojskowej. Wraz z Józefem Światłą prowadziła śledztwo przeciw gen. Fieldorfowi. Zasiadała w komisji weryfikującej sędziów i prokuratorów wojskowych.

Po 1956 roku pracowała w Instytucie Nauk Społecznych przy KC PZPR, skąd zwolniono ją w 1968 roku w wyniku czystek antysemickich. Wkrótce potem wyjechała z Polski. Na początku lat 70. osiadła w Wielkiej Brytanii, gdzie otrzymała obywatelstwo.

Była żoną innego "marcowego" emigranta prof. Włodzimierza Brusa. Zmarła 27 listopada 2008 roku w Oksfordzie.

kk