Alarm smogowy w Polsce. Bezpłatne przejazdy pociągami Kolei Śląskich

Posłuchaj

Barbara Toczko z GIOŚ mówi, że duże stężenie pyłu w atmosferze utrzyma się przez cały dzień (IAR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

- Najwyższe stężenia są na Śląsku, w Małopolsce, Dolnym Śląsku czy województwie łódzkim - mówi Barbara Toczko. "Dotyczą one głównie dużych aglomeracji. Dziś ta ilość pyłu nie powinna już ulec zmianie".

Wszystko wskazuje na to, że dobowy poziom stężenia pyłów w atmosferze ponownie przekroczy dopuszczalne normy - dodaje Barbara Toczko: "Obecnie godzinne stężenia pyłu PM10 przekraczają 140 mikrogramów na metr sześcienny. Dobowe dopuszczalne stężenie wynosi 50 mikrogramów na metr sześcienny. Ryzyko jest więc duże, zarówno jeśli chodzi o normę dobową jak i poziom informowania" - wyjaśnia Barbara Toczko.

Takie poziomy stężenie pyłu przekroczyło wczoraj na Śląsku, Dolnym Śląsku czy Opolszczyźnie.

Darmowa kolej

W środę i czwartek, za okazaniem dowodu rejestracyjnego samochodu oraz dokumentu potwierdzającego tożsamość, będzie można za darmo podróżować pociągami Kolei Śląskich.

Źr. TVP Info

W środę stacje monitorujące jakość powietrza w woj. śląskim odnotowują wysokie stężenia pyłu zawieszonego - jednego z głównych składników smogu. Normy przekroczone były nawet 20-krotnie. Utrzymywaniu się zanieczyszczeń sprzyja niekorzystna pogoda. Prognozy na środę i czwartek są niekorzystne.

Ponieważ do powstawania smogu przyczynia się także ruch samochodowy, już po raz kolejny samorząd woj. śląskiego zachęca mieszkańców regionu do korzystania z kolei zamiast podróży własnym samochodem. Jak podały w środę rano Koleje Śląskie, bezpłatne przejazdy są możliwe od godziny 10.00 w środę do 23.59 w czwartek.

Dwie osoby towarzyszące

Z darmowych przejazdów można skorzystać we wszystkich pociągach i na wszystkich liniach, za wyjątkiem przygranicznego odcinka między Chałupkami a czeskim Bohuminem. Podczas kontroli biletów należy okazać ważny dowód rejestracyjny wydany na swoje imię i nazwisko oraz dokument ze zdjęciem potwierdzający tożsamość, np. prawo jazdy czy dowód osobisty. Na podstawie tych dokumentów, poza właścicielem dowodu rejestracyjnego, mogą podróżować dodatkowo dwie osoby towarzyszące.

Zdaniem ekspertów na zły stan powietrza wpływają przede wszystkim nieekologiczne piece i spalanie materiałów opałowych złej jakości, jednak emisja spalin samochodowych również ma niemałe znaczenie. Udział transportu samochodowego w tworzeniu smogu w miastach oceniany jest - w zależności od warunków - od kilkunastu do nawet kilkudziesięciu procent.

W nocy z wtorku na środę i w środę rano stacje pomiarowe w woj. śląskim notowały znaczne przekroczenia stężeń pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu. Najwyższe wskazania pokazała stacja w Rybniku na ul. Borki, gdzie od wieczora wartość stężenia pyłu szybko rosła, by ok. północy osiągnąć chwilowe wskazania powyżej 1000 mikrogramów na metr sześc. Oznacza to 20-krotne przekroczenie normy. W poprzedniej fali smogu nad regionem najwyższe przekroczenia sięgały tam 1500 proc. Przez noc stężenie pyłu PM10 mierzone przez rybnicką stację nieznacznie spadało, by od godz. szóstej rano znów rosnąć i około ósmej przekraczać 930 mikrogramów.

W Zabrzu zakres stężeń pyłu PM10 w ostatnich godzinach wynosił 650-850 mikrogramów na metr sześc., w Sosnowcu 420-640 mikrogramów na metr sześc., w Gliwicach 400-540 mikrogramów na metr sześc., a w Katowicach 300-460.

Dopuszczalny poziom pyłu PM10 w powietrzu to 50 mikrogramów na metr sześc. - w ujęciu dobowym. Indeks jakości powietrza, którym posługują się m.in. służby środowiskowe, wyszczególnia sześć stopni: przy stężeniu poniżej 20 mikrogramów jakość jest bardzo dobra, między 21 a 60 mikrogramów - dobra, 61-100 mikrogramów - umiarkowana, 101-140 mikrogramów - dostateczna, 141-200 mikrogramów - zła, a powyżej 200 - bardzo zła. Przekroczenie 300 mikrogramów pyłu na m sześc. w ujęciu dobowym oznacza alarm smogowy.

"Bardzo zła jakość powietrza"

We wtorek Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach wydał ostrzeżenie o przekroczeniu tego dnia wartości progowej 200 mikrogramów na metr sześc. dla pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu oraz ryzyku przekroczenia poziomu alarmowego 300 mikrogramów. Ostrzeżenie dotyczyło aglomeracji rybnicko-jastrzębskiej, miasta Bielsko-Biała oraz powiatów: bieruńsko-lędzińskiego, pszczyńskiego, gliwickiego, mikołowskiego, raciborskiego, rybnickiego, wodzisławskiego, bielskiego, cieszyńskiego i żywieckiego.

Na środę WIOŚ prognozuje bardzo złą jakość powietrza: w części środkowej województwa wraz z aglomeracją rybnicko-jastrzębską, w Bielsku-Białej, w Kotlinie Żywieckiej oraz miejscami w aglomeracji górnośląskiej. Z kolei złej jakości powietrza służby spodziewają się w północnej części województwa wraz z Częstochową, lokalnie w aglomeracji górnośląskiej oraz na pozostałym obszarze południowej części województwa.

W ostatnich dniach w woj. śląskim utrzymywały się niskie i średnie stężenia zanieczyszczeń w powietrzu. Od wtorku jednak w regionie warunki zmieniły się na określane przez służby jako „utrudniające rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w sytuacji wzmożonej emisji z sektora bytowo-komunalnego”. To wysokie ciśnienie atmosferyczne i brak wiatru, które „dociskają” zanieczyszczenia do powierzchni terenu i utrudniają ich rozrzedzanie się. Taka pogoda będzie utrzymywała się w woj. śląskim jeszcze przez całą środę i kolejną noc. Od czwartku ciśnienie powinno spadać, a wiatr - wzmagać się. W piątek spodziewane są opady deszczu lub deszczu ze śniegiem.

W pierwszym tegorocznym okresie smogu, na początku stycznia, w niektórych miejscach regionu normy pyłu zawieszonego PM10 były przekroczone o kilkaset - do ok. 1500 proc. Wówczas bezpłatną komunikację autobusową wprowadziły czasowo władze Rybnika i Częstochowy; w Rybniku zawieszono też zajęcia w szkołach.

W następnym okresie smogu władze woj. śląskiego dwukrotnie ogłosiły możliwość bezpłatnego przejazdu Kolejami Śląskimi – dla kierowców samochodów i dwóch osób towarzyszących. Na wprowadzenie bezpłatnych przejazdów dla kierowców samochodów zdecydował się później również największy organizator komunikacji miejskiej w konurbacji katowickiej - Komunikacyjny Związek Komunalny Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. W środę Związek jak dotąd nie podjął takiej decyzji.

Lepiej zostać w domu

Także w Wielkopolsce utrzymuje się bardzo zły stan powietrza, a szczególnie trudna sytuacja jest w Poznaniu i Kaliszu - poinformował Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu (WIOŚ). W czwartek spodziewana jest poprawa.

WIOŚ podał, że osoby starsze i dzieci, osoby z chorobami serca oraz dróg oddechowych, astmatycy i inne grupy szczególnie podatne na negatywne skutki zanieczyszczenia powietrza, powinny w środę unikać spędzania czasu na zewnątrz; odradza się też uprawiania aktywności na otwartej przestrzeni, tj. biegania czy jazdy na rowerze.

- W regionie bardzo zła sytuacja jeśli chodzi o przekroczenie poziomu dopuszczalnego dla pyłu PM10 jest w Poznaniu i Kaliszu, zła – w Koninie i Lesznie. O godz. 9 indeks dla pyłu PM10 w stacjach w Poznaniu wynosił 257 i 225 mikrogramów na metr sześc., natomiast w Kaliszu - 277 mikrogramów na metr sześcienny” – poinformowała Danuta Krysiak z WIOŚ.

Sytuacji w Wielkopolsce na razie nie poprawia brak silniejszego wiatru, który rozwiewałby pyły. Dobrym prognostykiem jest za to rosnąca temperatura powietrza. - Od jutrzejszego poranka prędkość wiatru powinna wzrosnąć, temperatura będzie zdecydowanie powyżej zera, dodatkowo spodziewane są opady. Te trzy czynniki wpłyną na poprawę jakości powietrza – powiedziała Krysiak.

Aktualnych informacji na temat jakości powietrza można szukać na stronach WIOŚ lub GIOŚ.

kh