Projekt ustawy o śląskiej metropolii w sejmowych komisjach. Ma pełne poparcie

Podczas drugiego czytania projektu poseł sprawozdawca Jerzy Polaczek (PiS) mówił m.in. o tym, że przyjęto założenie, iż ustawa zostanie opublikowana na przełomie marca i kwietnia br. Akcentował, że przewidywane terminy umożliwią powołanie metropolii z początkiem lipca br.

Utworzenie związku wykonującego część zadań publicznych od lat postulują samorządy konurbacji katowickiej. Prace nad rządowym projektem ustawy o związku metropolitalnym dla woj. śląskiego Sejm rozpoczął 10 lutego br., kierując go do komisji. 21 lutego projekt rozpatrzyły połączone sejmowe komisje administracji i spraw wewnętrznych oraz samorządu terytorialnego i polityki regionalnego.

Poprawka projektu

Przygotowany przez MSWiA projekt dla woj. śląskiego ma poprawiać obowiązującą, przyjętą przez rząd PO-PSL i podpisaną przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawę z 2015 r. o charakterze uniwersalnym. Według rządu, zawiera ona szereg wad.

Powiązany Artykuł

Województwo śląskie zmienia swój wizerunek. Stawia na medycynę, energetykę i społeczeństwo informacyjne

Obecna ustawa nie została wdrożona, ponieważ rząd nie przyjął wymaganych przez nią rozporządzeń. Zgodnie z jej założeniami, metropolia miała powstać w woj. śląskim 1 stycznia 2017 r. Przedstawiciele rządu deklarują jednak wolę, aby powstała ona 1 lipca 2017 r., a zaczęła działać 1 stycznia 2018 r.

REKLAMA

Procedura przyjęta w obecnym projekcie przewiduje, że związek tworzy rozporządzeniem Rada Ministrów, co - jak zakładano pierwotnie - powinno nastąpić do 31 marca. Wobec sygnałów m.in. części samorządów i opozycji, że miasta nie zdążą w takim terminie przeprowadzić w tym roku wymaganych formalności, komisje przyjęły m.in. poprawkę zmieniającą termin wydania rozporządzenia na 30 czerwca.

Krótszy okres vacatio legis

W środę Polaczek przypomniał, że wobec głosów samorządów także projektowany termin zwołania pierwszego posiedzenia zgromadzenia tworzonego związku został przez komisje wydłużony - z miesiąca (od utworzenia związku) do dwóch miesięcy. Z kolei z powodu założenia, że ustawa zostałaby opublikowana na przełomie marca i kwietnia, termin trzech miesięcy na wyrażenie opinii m.in. przez samorządy zainteresowane utworzeniem związku - po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami - został przez komisje skrócony do dwóch miesięcy.

Polaczek poinformował w środę o złożeniu poprawki skracającej okres vacatio legis ustawy z 14 dni od ogłoszenia do dnia następującego po dniu ogłoszenia. Argumentował, że wszystkie zainteresowane samorządy śledzą prace nad projektem i pracują nad niezwłocznym wdrożeniem przyszłej ustawy.

Wymóg liczby mieszkańców

Współtwórca obecnej ustawy poseł Marek Wójcik (PO) za "największe niebezpieczeństwo" w proponowanej przez rząd procedurze tworzenia metropolii uznał ustanowienie progu minimalnej liczby mieszkańców przyszłej metropolii na 2 mln osób. Przypomniał, że uczestnictwem w metropolii w zaproponowanym przez rząd kształcie nie jest zainteresowane 100-tysięczne Jaworzno, co może oznaczać problemy ze spełnieniem tego kryterium przez pozostałe samorządy woj. śląskiego chcące utworzyć związek.

REKLAMA

Powiązany Artykuł

Na Śląsku pieniądze na rozwój terenów wiejskich nie tylko z PROW. Dodatkowo ponad 100 mln zł

To z kolei mogłoby powodować potrzebę skorzystania z przewidzianego projektem alternatywnego mechanizmu tworzenia metropolii, wbrew niektórym jej przyszłym członkom (zakłada on poparcie budowy związku przez 70 proc. gmin tworzących jego obszar). Dlatego Wójcik zgłosił poprawkę obniżającą próg do miliona (w obecnie obowiązującej ustawie uniwersalnej wynosił on 500 tys.) mieszkańców.

Z kolei klub Kukiz'15 złożył dwie poprawki. Pierwsza przewiduje rozszerzenie zakresu zadań metropolii o te związane z turystyką i kulturą fizyczną, w tym obejmujące tereny rekreacyjne i urządzenia sportowe. Druga dotyczy poszerzenia katalogu podmiotów, którym związek metropolitalny może udzielać pomocy, w tym finansowej, o samorządowe jednostki sektora finansów publicznych oraz samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych przepisów w celu wykonywania zadań publicznych.

"Silny, prężny organizm"

Odnosząc się do poprawki Wójcika, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Sebastian Chwałek wskazał m.in., że kryterium 2 mln mieszkańców wynika ze wspólnej woli rządu i zainteresowanych samorządów, aby metropolia była "mocnym, silnym, prężnym organizmem". Podkreślił, że wielkość ta została uzgodniona z samorządami.

Odpowiadając na pytania posłów, Chwałek mówił, że projekt nie zakłada możliwości opuszczenia metropolii – zgodnie bowiem z oceną rządu i samorządów wyjście którejś gminy, szczególnie z wnętrza terytorium związku, powodowałoby "ogromne komplikacje" i zachwianie procesów integracyjnych oraz powiązań tworzonych od powołania metropolii.

REKLAMA

Wiceminister SWiA przypomniał, że jeśli zaszłaby potrzeba wyjścia którejś gminy ze związku metropolitalnego, ustawę można znowelizować. Ocenił jednocześnie, że "wszyscy, którzy wejdą do związku, na pewno docenią jego zalety i na pewno nigdy nie będą chcieli opuścić jego ram". Wskazał też na dobrowolność przystąpienia do związku i w tym kontekście zapewnił, że jeżeli samorząd Jaworzna nie będzie zainteresowany uczestnictwem w metropolii, "na pewno nikt nikogo nie będzie przymuszał".

Polaczek z kolei, argumentując potrzebę utworzenia szczególnego rozwiązania prawnego dla specyficznej struktury konurbacji katowickiej podkreślił, że te same instrumenty nie mogłyby służyć metropolizacji innych obszarów. Uznał też, że projektowane rozwiązania są "oczekiwaną od wielu lat odpowiedzią na ogromne i specyficzne problemy regionu, których nie można lekceważyć dlatego, że na bazie różnych resentymentów były i są budowane +quasi-recepty+ na powrót do czasami swoiście pojmowanych rozwiązań historycznych".

Poparły wszystkie kluby

Według projektu, związek metropolitalny ma być zrzeszeniem gmin woj. śląskiego, charakteryzujących się istnieniem silnych powiązań funkcjonalnych oraz zaawansowaniem procesów urbanizacyjnych, położonych na obszarze spójnym pod względem przestrzennym, który zamieszkują co najmniej 2 mln mieszkańców.

Związek ma wykonywać zadania publiczne w zakresie: kształtowania ładu przestrzennego, rozwoju społecznego i gospodarczego obszaru związku, planowania, koordynacji, integracji oraz rozwoju publicznego transportu zbiorowego, w tym transportu drogowego, kolejowego oraz innego transportu szynowego, a także zrównoważonej mobilności miejskiej, metropolitalnych przewozów pasażerskich, współdziałania w ustalaniu przebiegu dróg krajowych i wojewódzkich na obszarze związku oraz promocji związku i jego obszaru.

REKLAMA

W drugim czytaniu ideę projektu poparły wszystkie kluby. Zgłoszonymi poprawkami zajmą się komisje administracji i spraw wewnętrznych oraz samorządu terytorialnego i polityki regionalnego.

fc