Walka ze smogiem godzi w sprzedawców węgla. Szukają pomocy u... Rzecznika Praw Obywatelskich

Izba Gospodarcza Sprzedawców Polskiego Węgla zaapelowała do Rzecznika Praw Obywatelskich o działania służące ochronie osób dotkniętych ubóstwem energetycznym. W ocenie Izby obecne rozwiązania antysmogowe prowadzą do "dramatycznego wzrostu kosztów ogrzewania" dla korzystających z węgla.

Składy węglowe walczą o najuboższych klientów kupujących najtańszy węgiel

"Zwracamy się o podjęcie przez Rzecznika Praw Obywatelskich stosownych i adekwatnych działań celem ochrony najuboższych obywateli i uchronieniem ich przed ubóstwem energetycznym (...). Obowiązek stosowania droższych paliw czy wymiana urządzeń grzewczych na nowocześniejsze to potężne koszty, którym najbiedniejsi Polacy nie będą w stanie podołać" - napisali przedstawiciele Izby we wtorkowym liście otwartym do Rzecznika Praw Obywatelskich Adama Bodnara.

Co proponuje węglowa izba handlująca węglem?

"Cele, które wszyscy chcą osiągnąć, związane z walką ze smogiem, mogą być osiągnięte jedynie poprzez wprowadzenie działań odgórnych, systemowych, kompleksowych, przemyślanych, a przede wszystkim proporcjonalnych, wykorzystujących najnowsze wynalazki i osiągnięcia techniczne" - czytamy w piśmie Izby, skupiającej sto podmiotów dysponujących ponad 350 składami węgla w całej Polsce; do tych firm należy ponad połowa szacowanego na ponad 10 mln ton krajowego rynku węgla opałowego.

Uchwały antysmogowe potrzebne, ale…

Przedstawiciele Izby podkreślają, że skuteczne działania służące walce ze smogiem są niezbędne, jednak obecnie przyjmowane rozwiązania, jak regionalne uchwały antysmogowe oraz będąca w trakcie prac nowelizacja ustawy o jakości paliw, nie tylko - jak oceniają - nie przyniosą oczekiwanych efektów, ale także uderzą w osoby ogrzewające gospodarstwa domowe węglem.

Izba: przepisy nie powinny eliminować węgla jako paliwa

"Rzecznik Praw Obywatelskich, stojący przecież na straży praw obywatelskich i winny podejmowania ochrony w szczególności najuboższych obywateli, powinien podjąć kroki prawne celem zmiany obecnych jak i projektowanych przepisów służących ochronie powietrza, tak aby przepisy te uwzględniały prawa najuboższych do ciepła oraz rosnący odsetek osób popadających w ubóstwo energetyczne" - napisali sprzedawcy węgla do Adama Bodnara. Według Izby walka ze smogiem nie powinna eliminować węgla jako paliwa.

Izba ostrzega przed wzrostem cen kotłów i ogrzewania po zastosowaniu nowych norm

W ocenie Izby rozwiązania antysmogowe są opracowywane i przyjmowane naprędce, bez analizy negatywnych - zdaniem członków Izby - skutków ekonomicznych, jakie przyniosą dla społeczeństwa. Sprzedawcy węgla przytaczają ekspertyzy, zgodnie z którymi w wyniku wprowadzanych zmian w prawie koszt samego tylko zakupu kotła wzrośnie 5-8-krotnie, z obecnych ok. 2 tys. zł za kocioł pozaklasowy do 10-15 tys. zł za kocioł piątej klasy lub ecodesign. Natomiast wzrost kosztu zakupu paliwa węglowego Izba szacuje na ok. 30-50 proc.

Izba chce dopłat państwa do kotłów oraz dobrej jakości węgla dla najuboższych.

Przedstawiciele Izby wskazują, że ani na szczeblu krajowym, ani samorządowym nie wprowadzono dotąd gwarancji dofinansowania wymiany kotłów, czy dopłat do lepszych paliw dla najuboższych użytkowników. Postulują uruchomienie dopłaty do paliwa, aby najubożsi obywatele mogli zakupić dobrej jakości węgiel, zarówno do obecnie użytkowanych kotłów, jak i nowych, ekologicznych. Oceniają, że brak tego rodzaju pomocy spowoduje, że nadal w kotłach, również tych ekologicznych, spalane będą paliwa słabej jakości, o parametrach niższych niż zalecane przez producenta, co będzie przyczyniać się do smogu.

"Celem Izby nie jest obrona najgorszej jakości paliw węglowych, jednakże pragniemy zwrócić uwagę na dramaty, jakie za chwilę będą rozgrywać się w wielu polskich domach w rezultacie reakcyjnej polityki antysmogowej, wskazując, że nieodzowne i zarazem konieczne jest zabranie w tym zakresie głosu przez Rzecznika Praw Obywatelskich" - czytamy w liście.

Izba chce wycofania przyjętych ustaw antysmogowych i zabronienia wydawania nowych

Sprzedawcy węgla oczekują zaostrzenia kar za spalanie śmieci oraz skutecznego ścigania i egzekwowania obowiązujących w tym zakresie zakazów. Liczą też na wycofanie upoważnienia dla sejmików do wydawania uchwał antysmogowych i uchylenia przyjętych już uchwał, by w ich miejsce stworzyć ogólnokrajowe, systemowe, kompleksowe i proporcjonalne rozwiązania prawne, rangi ustawowej. Bez takich działań - wskazują sprzedawcy węgla - "Polacy ogrzewający swe gospodarstwa domowe za pomocą węgla już wkrótce nie będą w stanie poradzić sobie z dramatycznym wzrostem kosztów ogrzewania", co pogłębi skalę ubóstwa energetycznego.

W ocenie sprzedawców węgla "obecne uwarunkowania ekonomiczne obywateli Polski i sytuacja bytowa wielu gospodarstw domowych, które ogrzewane są węglem, nie pozwalają na odejście od węgla w sektorze komunalno-bytowym. Takie posunięcie doprowadziłoby do licznych protestów i wpędzenia znacznej grupy obywateli w głębokie i trwałe ubóstwo energetyczne" - ocenia Izba.

PAP, jk