Rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. Polacy oddali hołd powstańcom

Dźwiękiem syren o godz. 17, w godz. "W", o której wybuchło Powstanie Warszawskie, składaniem kwiatów w miejscach pamięci oraz mszami św. w intencji ofiar uczczono w środę w całym kraju 74. rocznicę wybuchu zrywu powstańczego w stolicy. 

2018-08-01, 23:15

Rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. Polacy oddali hołd powstańcom
Mieszkańcy Warszawy stworzyli "żywy znak" Polski Walczącej na placu Zamkowym w ramach obchodów 74. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Foto: PAP/Marcin Kmieciński

Posłuchaj

Dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski: większość obcokrajowców nie wie o Powstaniu (IAR)
+
Dodaj do playlisty

Rozpalenie Ogniska Pamięci na Kopcu Powstania Warszawskiego zakończyło dzisiejsze obchody 74. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. 

Będzie płonęło 63 dni, czyli tyle, ile trwał zryw mieszkańców stolicy 74 lata temu. Na miejsce przyniosła go sztafeta pokoleń. Byli w niej harcerze, żołnierze, i strażnicy miejscy.
W godzinę "W" w Warszawie włączono syreny alarmowe. Zamarł ruch na ulicach, stanęła komunikacja miejska i samochody. Zatrzymali Godzina "W" to moment w którym 1 sierpnia 1944 roku rozpoczęło się Powstanie Warszawskie. 

W odpowiedzi na apel powstańców, wielu mieszkańców stolicy zatrzymało się i oddało hołd poległym - między innymi- tradycyjnie- na Rondzie Romana Dmowskiego i na Placu Zamkowym. O tej porze powstańcy, władze państwa i mieszkańcy Warszawy uczcili pamięć bohaterów stolicy przy Pomniku Gloria Victis na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. ''Ofiarę życia oddaną w nierównej walce z potężnym wrogiem zwieńczył triumf prawdy'- mówił pod pomnikiem Gloria Victis biskup polowy Wojska Polskiego Józef Guzdek. Dodał, że "w poświęceniu powstańców przetrwały i wygrały wartości najcenniejsze".
Pod pomnikiem złożono wieńce i zapalono znicze. 

Powstańcy, mieszkańcy stolicy, przedstawiciele władz państwowych i samorządowych wzięli udział w uroczystościach na Cmentarzu Powstańców Warszawy. Apel pamięci odbył się przed pomnikiem "Polegli - Niepokonani", który stoi na kurhanie usypanym z dwudziestu ton kości bezimiennych ofiar hitlerowców.

REKLAMA

Prezydent Andrzej Duda pisał w liście skierowanym do uczestników uroczystości, że szczególną pamięcią w kontekście Powstania Warszawskiego trzeba otoczyć ofiary rzezi Woli. Andrzej Duda podkreślał, że walka i cierpienie ofiar powstania nie były daremne i obiecał, że polskie władze zrobią wszystko, by w przyszłości nie dopuścić do takiej tragedii. List odczytał zastępca szefa Kancelarii Prezydenta, Paweł Mucha. 

Złożenie kwiatów na grobach powstańców

Prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz powiedziała, że wkrótce powstanie izba pamięci ofiar cywilnych. Podkreślała, że wolski Cmentarz Powstańców Warszawy jest największym tego typu cmentarzem w Europie. Spoczywa na nim ponad 100 tysięcy szczątków ludności cywilnej. 

Uczestniczka Powstania Warszawskiego Wanda Traczyk-Stawska mówiła, że ludność cywilna stolicy jest głównym bohaterem powstania. 

Wcześniej przy ulicy Filtrowej na Ochocie złożono kwiaty przy tablicy, upamiętniającej podpisanie przez pułkownika Antoniego Chruściela "Montera" rozkazu rozpoczęcia Powstania. Podczas tych uroczystości przewodnicząca Rady Warszawy Ewa Malinowska-Grupińska powiedziała, że dowództwo Armii Krajowej musiało podjąć decyzję o wybuchu Powstania, gdyż bierność byłaby dla Związku Radzieckiego pretekstem do zniszczenia polskiego podziemia. 

REKLAMA

Uroczystości na warszawskich Powązkach

PolskieRadio.pl

Z kolei szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk podkreślił, że Powstanie Warszawskie było kolejną odsłoną walki dobra ze złem. - Wy, powstańcy warszawscy, stanęliście po stronie dobra, po stronie wartości, które budowały Europę i naszą cywilizację - powiedział. 

W Muzeum Powstania Warszawskiego premier Mateusz Morawiecki złożył wieńce pod dzwonem generała Antoniego Chruściela "Montera" i tablicą pamiątkową, poświęconą prezydentowi Lechowi Kaczyńskiemu. Przy okazji szef rządu poinformował, że dwukrotnie zostanie zwiększony fundusz dla żyjących powstańców warszawskich i żołnierzy walczących o niepodległość. Zapowiedział też objęcie szczególną opieką powstańczych mogił. 

REKLAMA

W rocznicę wybuchu Powstania prezydent Andrzej Duda złożył wieniec przy tablicy na warszawskiej Woli, upamiętniającej 70 Polaków zamordowanych przez Niemców. - To miejsce jest symbolem cierpienia ludności cywilnej Warszawy, jednym z symboli bestialstwa, z jakim Niemcy potraktowali Warszawę - mówił.

Wyjątkowy koncert na Placu marszałka Józefa Piłsudskiego

Kwiaty i wieńce składano dziś także pod pomnikiem Stanisława "Grota" Roweckiego - byłego dowódcy Armii Krajowej, którego Niemcy zastrzelili na początku Powstania. Następnie delegacja powstańców i członków władz centralnych skierowała się pod pomnik Państwa Podziemnego i Armii Krajowej w pobliżu Sejmu. Wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki oddał tam hołd poległym, mówiąc, że Powstanie pokazało, co znaczy determinacja, odwaga, wola zwycięstwa i pragnienie wolności.

Z kolei prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Leszek Żukowski zwracał uwagę między innymi na zasadność Powstania. W swoim wystąpieniu postanowił odpowiedzieć na pytania: "po co było powstanie", "czy powstanie można było wygrać", "czy było warto". Zadał też retoryczne pytanie: "czy przyszłe pokolenia pamiętałyby jeszcze, że o wolność trzeba walczyć"

Wieczorem na Placu marszałka Józefa Piłsudskiego warszawiacy wspólnie śpiewali piosenki powstańcze. Na Plac przyszedł - już tradycyjnie - prezydent Andrzej Duda. Zgromadziło się tutaj kilka tysięcy osób. Do stolicy, żeby śpiewać "Nie-zakazane piosenki" przyjechali Polacy z różnych stron kraju między innymi z Bydgoszczy, Suwałk, Zielonej Góry czy Krynicy Zdroju. Na Placu marszałka Józefa Piłsudskiego były rodziny, młodzież, harcerze, a także osoby starsze. Szczególnie powitani zostali powstańcy warszawscy. Na telebimie wyświetlane były wspomnienia walk o stolicę, wśród nich między innymi Janusza Brochwicz-Lewińskiego, ps. "Gryfa". Rozdawano specjalnie przygotowane śpiewniki, tekty piosenek wyświetlane były też na telebimach. 

REKLAMA

Na scenie wystąpił Chór Warszawiaków pod kierownictwem Jana Stokłosy wraz z orkiestrą i zespołem wokalnym pod kierunkiem Zuzanny Falkowskiej. Koncert poprowadził Tomasz Wolny, a kierownictwo i aranżacje muzyczne zapewnił Jan Stokłosa. Wśród solistów byli: Paulina Grochowska, Maciej Pawlak, Jakub Wocial. Nie zabrakło takich utworów jak "Warszawianka", "Hej, chłopcy, bagnet na broń", "Warszawskie dzieci" czy "Sanitariuszka Małgorzatka". 

To już kolejna odsłona muzycznej akcji "Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki" zorganizowana przez Muzeum Powstania Warszawskiego. Patronat nad koncertem objęła Radiowa Jedynka. 
1 sierpnia 1944 roku, do walk z Niemcami ruszyło około 20 tysięcy żołnierzy Armii Krajowej. Powstanie miało trwać kilka dni, trwało ponad 2 miesiące, w walkach poległo około 18 tysięcy powstańców, życie straciło także ponad 100 tysięcy cywilów.

Koncert "Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki":

Uroczystości na Kopcu Powstania Warszawskiego. Rozpalenie Ogniska Pamięci:

REKLAMA

Tak relacjonowaliśmy obchody 74. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego:

21.32

O powstańczym zrywie warszawiaków pamięta amerykańska Polonia. W miejscowości Bridgeview na przedmieściach Chicago oddano hołd powstańcom.

Uroczystość rozpoczęła się o godzinie 10.00 czasu lokalnego - w tej samej chwili, gdy w Warszawie rozległy się syreny. Chicagowska Polonia zgromadziła się przed jednym z oddziałów Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej. Na maszt wciągnięto flagę z kotwicą Polski Walczącej. Odczytano też fragment "Kamieni na szaniec" Aleksandra Kamińskiego.

- Powstanie Warszawskie to wspaniały bohaterski zryw. Kto jest ochotnikiem, staje się większym bohaterem niż ten, kto wykonuje rozkazy - powiedział Zygmunt Goliński, komendant Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Chicago.

W uroczystości uczestniczyli między innymi młodzi górale i harcerze. Jak mówią, mimo że wychowują się w Stanach Zjednoczonych, pielęgnują pamięć o polskiej historii. - Takiej młodzieży jak ta, która była w Warszawie, potrzeba także dziś. Powinniśmy się więcej angażować. Oni stanęli do boju, kiedy była potrzeba - powiedziała Gabriela Ogórek, jedna z uczestniczek spotkania.

REKLAMA

21.25

21.15

O 21 rozpoczęło się rozpalenie Ogniska Pamięci na Kopcu Powstania Warszawskiego. Ognisko będzie płonęło przez 63 dni, tyle, ile trwały walki o stolicę.

21.02

 - W ostatniej fazie Marszu Milczenia, który przeszedł ulicami Warszawy w hołdzie powstańcom, wzięło udział nawet 2 tys. osób - poinformowali organizatorzy. Wśród maszerujących był m.in. ks. Lemański.

Dla uczczenia Powstania Warszawskiego z ul. Kilińskiego wyruszył w środę o godz. 17 Marsz Milczenia. Wśród jego uczestników byli m.in. poseł Michał Szczerba i ksiądz Wojciech Lemański. Po dojściu przed kamienicę przy ul. Waliców 14, gdzie podczas Powstania znajdował się jeden z głównych punktów polskiej obrony, marsz został zakończony.

20.40

W stolicy na Placu Marszałka Józefa Piłsudskiego warszawiacy z okazji 74. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego śpiewają (nie)zakazane piosenki. 

REKLAMA

Wśród tysięcy mieszkańców stolicy obecny jest również prezydent Andrzej Duda. 

Na scenie występuje Chór Warszawiaków pod kierownictwem Jana Stokłosy wraz z orkiestrą. Tysiące mieszkańców stolicy zgromadziło się, aby śpiewać powstańcze piosenki. To już kolejna odsłona muzycznej akcji "Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane pioseki" zorganizowana przez Muzeum Powstania Warszawskiego. Patronat nad koncertem objęła Radiowa Jedynka. 

Posłuchaj

Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki (IAR) 0:45
+
Dodaj do playlisty

20.39

20.17

Uczestniczy środowisk narodowych zgromadzili się na pl. Zamkowym, gdzie przemawiali ich przedstawiciele. Jest to drugie zgromadzenie zgłoszone przez tych samych organizatorów. Wcześniej marsz ONR, który miał przejść ulicami stolicy, został przez ratusza rozwiązany. 

20.16

20.12

- Wasza walka i wasze cierpienia nie były daremne; uczynimy wszystko, żeby podobna tragedia już nigdy się nie powtórzyła - napisał prezydent Andrzej Duda w liście skierowanym do uczestników środowych uroczystości przed pomnikiem "Polegli-Niepokonani" na Cmentarzu Powstańców Warszawy.

Zastępca szefa Kancelarii Prezydenta Paweł Mucha odczytał list, w którym Andrzej Duda przypomniał, że Powstanie Warszawskie było "największą akcją zbrojnego podziemia w Europie okupowanej przez nazistowskie Niemcy oraz jedną z najbardziej dramatycznych batalii polskiego oręża".

REKLAMA

19.58

Po blokadzie policji uczestnicy Marszu Powstania Warszawskiego udali się na Plac Zamkowy chodnikiem. Tuż po 17:00 zgromadzenie zostało rozwiązane przez policję na Rondzie de Gaulle'a,a na wniosek stołecznego Ratusza. 

Dyrektor stołecznego Biura Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Ewa Gawor powiedziała IAR, że zgromadzenie zostało rozwiązane z powodu posiadania przez uczestników flag i koszulek z symboliką nawiązującą do organizacji promujących ustrój totalitarny. Były to między innymi krzyż celtycki i hasło "Raz sierpem, raz młotem - czerwoną hołotę" - Tych elementów było sporo - zaznaczyła Ewa Gawor. Jutro organizator ma otrzymać na piśmie decyzję z uzasadnieniem wstrzymania marszu. 

19.29

- Powstańcy warszawscy muszą być dla nas wszystkich najbardziej wyrazistym świadectwem wolności, walki o prawdę, godność i człowieczeństwo; to bohaterowie nie tylko Polski, ale też świata - powiedział w środę premier Mateusz Morawiecki, podczas spotkania z harcerzami i wolontariuszami. 

- Na grobach naszych powstańców, na grobach naszych przodków, którzy walczyli o wolność (...) najlepiej widzimy, czym była ta wolność, jak straszną krwią była okupiona" - mówił szef rządu. 

REKLAMA

Morawiecki stwierdził też, że powstańcy walczyli w taki sposób, "który dzisiaj trudno nam sobie nawet uświadomić". Wskazał, że w pierwszych dniach walk dywizje niemieckie posługiwały się żywymi tarczami. - To była walka z największym barbarzyństwem. W Warszawę kły wbiła bestia, która była wyrazem nieludzkiej siły, próbującej zniszczyć doszczętnie Polskę - mówił premier. 

Jak dodał, powstańcy, którzy tutaj są z nami, i których nie ma już dzisiaj z nami, muszą być dla "nas wszystkich tym najbardziej wyrazistym świadectwem wolności, walki o prawdę, walki o godność, walki o człowieczeństwo". 

- To są bohaterowie nie tylko Polski, to są bohaterowie świata - podkreślił premier. (PAP) 

19.16

19.05

19.02

18.55

Polacy w Londynie pamiętali o rocznicy Powstania Warszawskiego. Odprawiono nabożeństwo, a uczestnicy zrywu spotkali się jak co roku w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym. 

REKLAMA

Msza święta, z udziałem około 70 osób i przedstawicieli środowisk kombatanckich i ambasady Rzeczpospolitej w Londynie, została odprawiona w kościele św. Andrzeja Boboli w Hammersmith na zachodzie Londynu. Następnie odbył się uroczysty obiad z udziałem mieszkających dziś na Wyspach uczestników i świadków powstania, ich rodzin, przyjaciół i sympatyków. Od lat organizuje go Marzena Schejbal - weteranka Powstania Warszawskiego, której pomaga stowarzyszenie Poland Street.

- Mimo że powstanie jest coraz dalej od nas, coraz więcej się o nim mówi, coraz częściej docenia jako bohaterski czyn - powiedziała Polskiemu Radiu Maria Golasowska z Poland Street, dodając, że szerzej zakrojone w ostatnich latach obchody rocznicy sprawiają, iż częściej relacje z nich pojawiają się w brytyjskich mediach. 

18.44

W Porcie Czerniakowskim na terenie Żeglarskiego Klubu Turystycznego "Rejsy" odsłonięto tablicę upamiętniającą ofiary Powstania Warszawskiego. Uroczystość odbyła się na zakończenie rejsu po Wiśle, podczas którego oddano hołd obrońcom stolicy. 

Robert Jankowski z Fundacja Rok Rzeki Wisły, która zorganizowała rejs, mówi, że tereny Klubu to miejsce historyczne. - W tym miejscu, gdzie obecnie remontujemy swoje łódki i zażywamy relaksu w trakcie Powstania Warszawskiego były wykonywane egzekucje na powstańcach i ludności cywilnej, i zginęło bardzo wielu ludzi - mówi Robert Jankowski. - Chcemy, żeby ludzie, którzy tu przychodzą pamiętali, również o tym, co się działo podczas powstania - dodaje. 

REKLAMA

We wrześniu 1944 roku w hangarze na łodzie klubu sportowego, znajdującego się niegdyś w tej części stolicy, Niemcy pacyfikujący Powstanie Warszawskie zabili około 30 osób - powstańców i cywilów. Zbrodni dokonano na terenie, gdzie toczyły się zacięte walki o utrzymanie Przyczółka Czerniakowskiego. 

18.41

18.40

18.39

18.35

 - Po rozwiązaniu marszu środowisk narodowych uczestnicy spokojnie przechodzą na pl. Zamkowy, gdzie zgłoszone kolejne zgromadzenie - poinformował na Twitterze szef MSWiA Joachim Brudziński. Jak dodał, według policji nie było powodu do rozwiązania zgromadzenia. 

"Obecnie po rozwiązaniu przez #HGW Marszu #PowstanieWarszawskie uczestnicy spokojnie przechodzą #KrakowskiePrzedmieście na Plac Zamkowy gdzie jest zgłoszone kolejne zgromadzenie przez środowiska narodowe. Wg @PolskaPolicja nie było powodu do rozwiązania zgromadzenia" - napisał na Twitterze szef MSWiA. 

"Policjanci @Policja_KSP zostali poinformowani przez przedstawiciela ratusza o rozwiązaniu zgromadzenia i zgodnie z prawem musieli poinformować uczestników o tej decyzji. W naszej ocenie marsz przebiegał spokojnie - nie odnotowaliśmy poważnych zdarzeń" - napisała z kolei na swoim koncie na Twitterze policja. 

REKLAMA

18.25

Wrocławianie oddali cześć poległym w Powstaniu Warszawskim przy pomniku rotmistrza Witolda Pileckiego. W programie uroczystości znalazły się apel pamięci i salwa honorowa. Złożono także kwiaty. Na oficjalnych obchodach pojawili się weterani, członkowie rodzin katyńskich oraz lokalni politycy. 

- Wszyscy jesteśmy potomkami powstańców - powiedział wicewojewoda dolnośląski, Kamil Krzyszof Zieliński. 

18.12

Uczestniczka Marszu Powstania Warszawskiego: pani Hanna Gronkiewicz-Waltz powinna wszystkich uczestników marszu przeprosić.

18.10

Kilkuset wolontariuszy oraz harcerze z czterech największych organizacji harcerskich pełniło wartę w prawie 360 miejscach stolicy w ramach społecznej akcji "Wolność łączy". Jej celem jest upamiętnienie godziny "W" i upowszechnianie wiedzy o znaku Polski Walczącej. 

REKLAMA

Wolontariusze informowali przychodniów o historii miejsc związanych z Powstaniem Warszawskim. Rozdawali też okolicznościowe spinki ze znakiem Polski Walczącej. 

U zbiegu ulicy Suzina i Próchnika opowiadali mieszkańcom Żoliborza o poległych z batalionu Oddziałów Wojskowych Pogotowia Powstańczego Socjalistów.

18.02

18.01

Premier Mateusz Morawiecki zapalił znicz przy Kwaterze Harcerskiego Batalionu Armii Krajowej "Zośka" na Powązkach wojskowych. Wcześniej uczestniczył w uroczystości pod Pomnikiem "Gloria Victis" w hołdzie powstańcom. 

Dziś mija 74. rocznica wybuchu Powstanie Warszawskiego. 

REKLAMA

Premier złożył też wieniec przy grobie generała Antoniego Chruściela „Montera”, .faktycznego dowódcy całości powstańczych sił. 

17.55

- Policja szykuje się do siłowego rozwiązania sytuacji. Uczestnicy stoją spokojnie, a organizatorzy czekają na rozwój wydarzeń - powiedział portalowi PolskieRadio.pl Marcin Iwanowski, prawnik marszu Powstania Warszawskiego.

17.43

- Przedstawiciel urzędu miasta dysponujący pełnomocnictwami prezydent Warszawy Hanny Gronkiewicz-Waltz zdecydował o rozwiązaniu marszu środowisk narodowych - poinformował Mariusz Mrozek z Komendy Stołecznej Policji. Jak dodał, policja nie może zatem pozwolić na kontynuację marszu. 

Po dostarczeniu decyzji z urzędu miasta kordon policji na pl. de Gaulle'a nie pozwala przejść manifestantom w kierunku Nowego Światu. Policja nie zna powodów decyzji prezydent Warszawy. 

REKLAMA

17.30

Decyzją stołecznego Ratusza Marsz Powstania Warszawskiego został rozwiązany - poinformowała policja.

17.16

17.10

Prezydent Andrzej Duda oraz premier Mateusz Morawiecki złożyli wieńce na grobie generała Antoniego Chruściela „Montera”, na warszawskim cmentarzu wojskowym na Powązkach. Dziś przypada 74. rocznica wybuchu Powstania. Generał w Powstaniu Warszawskim był faktycznym dowódcą całości powstańczych sił. Wieczorem 31 lipca 1944 roku wysłał zaszyfrowaną wiadomość do komendantów obwodów AK o wyznaczonej godzinie "W". 

W godzinę "W" przy pomniku Gloria Victis na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach powstańcy, władze państwa i mieszkańcy Warszawy oddali hołd bohaterom stolicy . 

17.02

W godzinę "W" w Warszawie włączono syreny alarmowe. Godzina "W" to moment w którym 1 sierpnia 1944 roku rozpoczęło się Powstanie Warszawskie. W odpowiedzi na apel powstańców, wielu mieszkańców stolicy zatrzymało się i oddało hołd poległym, między innymi, tradycyjnie na Rondzie Romana Dmowskiego i na Placu Zamkowym. O tej porze powstańcy, władze państwa i mieszkańcy Warszawy uczczą pamięć bohaterów stolicy przy Pomniku Gloria Victis na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. 

REKLAMA

16.27

Głośne syreny, hymn narodowy i krótka modlitwa za poleglych w Powstaniu Warszawskim.Tak będą wyglądały uroczystości na Wojskowych Powązkach, przy Pomniku Gloria Victis. Rozpoczną się o 17.00, w "Godzinę W".

16.09

16.01

Warszawiacy oraz załogi na co dzień pływające po Wiśle uhonorują powstańców warszawskich. W rejs po Wiśle wyruszyło kilkadziesiąt jednostek. Najbardziej wytrwali płynęli kilka dni z Baranowa Sandomierskiego. W godzinie W oddadzą hołd powstańcom, dla których Wisła pełniła ważną rolę w powstaniu. 

O godzinie 17.00 jednostki zatrzymają się przy Bulwarze Flotylii Wiślanej w miejscu zatopienia statku „Bajka”, który osiadł na dnie po ostrzale niemieckim na początku powstania. 

Na koniec rejsu w Porcie Czerniakowskim w klubie Rejsy zostanie odsłonięta tablica upamiętniająca obrońców stolicy. Jest to miejsce historyczne. W czasie Powstania Warszawskiego na terenie klubu dokonywano egzekucji na powstańcach i ludności cywilnej. Organizatorem R ejsu jest Fundacja Rok Rzeki Wisły. 

REKLAMA

15.46

Uroczystość przy Pomniku AK i Polskiego Państwa Podziemnego. Relacja Karola Darmorosa (IAR).

Posłuchaj

Uroczystość przy Pomniku AK i Polskiego Państwa Podziemnego. Relacja Karola Darmorosa (IAR) 1:00
+
Dodaj do playlisty

15.42

15.28

Wiceminister sprawiedliwości i kandydat Zjednoczonej Prawicy na prezydenta stolicy Patryk Jaki powiedział, że Powstanie Warszawskie odegrało kluczową rolę w kształtowaniu współczesnej polskiej tożsamości. W mieście przez cały dzień trwają uroczystości związane z 74. rocznicą wybuchu Powstania. 

W Polskim Radiu 24 Patryk Jaki mówił, że to właśnie spadkobiercy tego zrywu kilkadziesiąt lat później wywalczyli wolność naszego kraju. Podkreślił, że Powstanie oraz pamięć o nim przyczyniły się do wytworzenia - aktualnego do dzisiaj - kodu kulturowego. Jak wyjaśnił, uczestnicy kolejnych niepodległościowych zrywów - Żołnierze Wyklęci, bohaterowie poznańskiego Czerwca, Sierpnia 80, ci, którzy przyczynili się do obalenia komunizmu, w istocie nieśli w sobie ten kod. 

15.05

14.55

O roli samorządu warszawskiego w czasie okupacji niemieckiej mówiła podczas uroczystości przed pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej prezydent stolicy. Hanna Gronkiewicz-Waltz zwróciła uwagę na rolę Juliana Kulskiego, który po aresztowaniu Stefana Starzyńskiego zarządzał Warszawą.

REKLAMA

Mówiła, że Julian Kulski starał się, aby magistrat stanowił oparcie zarówno dla mieszkańców, jak i dla członków podziemia. "Pomimo nacisku okupanta Julian Kulski odmówił podpisania odezwy popierającej werbowanie siły roboczej na wyjazd do Niemiec oraz odmówił też akcji bolszewickiej, do czego parli Niemcy" - mówiła Hanna Gronkiewicz-Waltz. 

Prezydent Warszawy dodała, że zaufani pracownicy magistratu wydawali fałszywe dokumenty tożsamości działaczom Państwa Podziemnego. Wśród tych pracowników była między innymi Irena Sendlerowa, która była odpowiedzialna za sprawy społeczne. 

14.45

- Drodzy rodacy, odpowiedzcie sobie sami, czy warto było stawać do powstania warszawskiego; czy jakimś argumentem mogły być tu doświadczenia rozbiorów, niewoli, okupacji, mordów; czy przyszłe pokolenia pamiętałyby jeszcze, że o wolność trzeba walczyć - mówił w środę prof. Leszek Żukowski. 

14.40

Po co było Powstanie Warszawskie i czy można było je wygrać - o tym mówił Prezes Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej podczas uroczystości przy pomniku Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej. Profesor Leszek Żukowskim zwracał uwagę między innymi na zasadność powstania.

REKLAMA

Posłuchaj

Leszek Żukowski: czy, gdyby nie powstanie, przyszłe pokolenia pamiętałby, że o wolność trzeba walczyć? (IAR) 0:28
+
Dodaj do playlisty

14.35

Ambasada Niemiec oddała hołd Powstańcom Warszawskim. W rocznicę zrywu wszystkie niemieckie przedstawicielstwa dyplomatyczne RFN w Polsce na znak pamięci opuściły flagi do połowy masztu - podał na Twitterze ambasador Rolf Nikel.

Jak napisał dyplomata, ambasada "ze smutkiem i wstydem oddaje hołd pamięci ofiar niewyobrażalnego niemieckiego okrucieństwa w Powstaniu Warszawskim". Hołd oddał także "odwadze Polaków, którzy stawili opór"

 Wczoraj ambasador Nikel złożył kwiaty pod pomnikiem Powstania Warszawskiego na Placu Krasińskich. 

14.20

Od południa do godziny 17.00 przy Muzeum Powstania Warszawskiego trwa zbiórka krwi w ramach obchodów 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. 

REKLAMA

Przy tak zwanym "krwiobusie" jest wiele osób, którzy kolejny raz honorowo oddają krew. Podkreślają, że w ten sposób chcą uczcić 1 sierpnia - rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. 

14.13

Wicemarszałek Sejmu złożył hołd Powstańcom Warszawskim. Ryszard Terlecki uczestniczył w uroczystościach 74. rocznicy zrywu przy pomniku Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej w pobliżu Sejmu. Jak mówił, Powstańcy Warszawscy wykazali się niezwykłym bohaterstwem w obliczu przewagi wroga.

13.57

- W Warszawie w czasie Powstania przebywało niemal milion osób. W dzisiejszej Polsce właściwie każdy w rodzinie ma kogoś, kto z tym Powstaniem taki czy inny związek ma - podkreślił dr Paweł Ukielski, wicedyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego.


Udzielanie pomocy rannemu na ulicy Powstańcowi Udzielanie pomocy rannemu na ulicy Powstańcowi

13.44

Delegacja powstańców warszawskich, polityków i urzędników państwowych składa wieńce pod pomnikiem gen. Stefana Roweckiego "Grota" na warszawskim Śródmieściu. Wśród składających kwiaty są wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich Zbigniew Galperyn i pełnomocnik rządu do spraw dialogu międzynarodowego Anna Maria Anders.

REKLAMA

Generał Stefan Rowecki, pseudonim Grot, to główny twórca polskiego podziemia niepodległościowego w czasie II Wojny Światowej. Przyczynił się do scalenia organizacji podziemia. W latach 1942-43 był Komendantem Głównym Armii Krajowej. Został zamordowany przez Niemców tuż po wybuchu Powstania Warszawskiego - prawdopodobnie w nocy z 1 na 2 sierpnia 1944 roku.

13.13

Powstańcy warszawscy apelują, by o 17.00 uczcić minutą ciszy poległych. Prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, powstaniec Leszek Żukowski apeluje, by zatrzymać się na chwilę i pomyśleć o poświęceniu i ofierze żołnierzy i ludności cywilnej miasta. - Powstanie nie było zabawą, było bardzo poważną sprawą, walczyliśmy o wolność - podkreśla Leszek Żukowski. Powstaniec przypomina, że w czasie walk zginęło tysiące ludzi zarówno żołnierzy AK jak i cywilów, i dlatego ważne jest by mieszkańcy stolicy z szacunkiem odnieśli się do tej daty i momentu wybuchu walk. 

Również wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich Zbigniew Galperyn apeluje o chwilę zadumy o 17.00. Chodzi o to, by ludzie mieli świadomość coś się tego dnia działo. Zatrzymanie się na dźwięk syren, podkreśla powstaniec, będzie oddaniem hołdu tym, którzy zginęli oraz tym, którzy zmarli już po wojnie, wszystkim bohaterskim żołnierzom Warszawy. 

12.50

Moja kompania przenosiła broń z Wawrzyszewa na Służewiec, tam mieliśmy rozpocząć powstanie, atakując teren wyścigów - wspomina Eugeniusz Tyrajski "Sęk", "Genek", żołnierz Pułku Armii Krajowej "Baszta", wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich.

REKLAMA


12.36

Ministerstwo środowiska uczciło 74. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. Na dziedzińcu siedziby resortu odczytano Apel Poległych i złożono wieńce przed tablicą upamiętniającą pomordowanych w powstaniu. W wydarzeniu wzięli udział urzędnicy państwowi, leśnicy oraz kombatanci. 


Minister minister środowiska Henryk Kowalczyk powiedział, że Powstanie Warszawskie miało sens. - Okazuje się po wielu latach, że Powstanie Warszawskie, choć okupione ogromnymi ofiarami, nie poszło na marne. Że była to krew, która dała posiew wolności, na którą musieliśmy czekać kilkadziesiąt lat, ale doczekaliśmy się - mówił Henryk Kowalczyk. 

12.28

Marsz Mokotowa wyruszył zparku im. Orlicz-Dreszera i ulicą Puławską przeszedł przed obelisk poświęcony pamięci 119 pomordowanych powstańców z pułku "Baszta" przy ulicy Dworkowej.

REKLAMA

foto: PAP/Paweł Supernak foto: PAP/Paweł Supernak

12.10

11.41

- Składamy hołd nie tylko tym, którzy walczyli w powstaniu, ale także tym, którzy w powstaniu ucierpieli, zginęli, tylko dlatego, że byli Polakami – powiedział prezydent Andrzej Duda, składając w środę wieniec przy tablicy upamiętniającej zamordowanych cywilów na warszawskiej Woli.

- To miejsce jest symbolem cierpienia ludności cywilnej Warszawy, jednym z symboli nieprawdopodobnego bestialstwa, z jakim Niemcy potraktowali Warszawę, ludność cywilną Warszawy – powiedział Duda.

- Wspominamy to i składamy dzisiaj hołd nie tylko tym, którzy walczyli w powstaniu warszawskim, ale także tym, którzy w tym powstaniu ucierpieli, którzy w trakcie powstania i po nim zginęli zamordowani bestialsko przez Niemców dlatego tylko, że byli Polakami – dodał prezydent.


foto: PAP/Radek Pietruszka foto: PAP/Radek Pietruszka



Tablica pod którą kwiaty złożył prezydent upamiętnia ofiary masakry dokonanej przez Niemców w ostatniej fazie rzezi Woli - około 9–11 sierpnia 1944 niemieccy żandarmi wyciągnęli z tłumu wysiedlanej ludności Warszawy ok. 100 Polaków – starców, osoby niepełnosprawne, dzieci, kobiety w ciąży. Zamknięto ich w domu przy ul. Bema 54, a budynek został oznaczony flagą Czerwonego Krzyża. Dom został następnie podpalony, a wszyscy znajdujący się tam ludzie zginęli.

11.32

Powstańcze sylwetki, świadectwa uczestników: Janinę Rożecką, powstańczą sanitariuszkę wybuch walk zastał na Żoliborzu, gdzie wraz z mamą i siostrą mieszkała w willi na ulicy Felińskiego 6. Juliusz Kulesza ps. Julek doskonale zna warszawskie zarówno Żoliborz jak i Stare Miasto. Tam się wychowywał i tam walczył w Powstaniu.


 Powstańcy spożywają posiłek. Powstańcy spożywają posiłek.

11.18

W rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego prezydent Andrzej Duda złożył wieniec przy tablicy na warszawskiej Woli, upamiętniającej 70 Polaków zamordowanych przez Niemców.
Prezydent powiedział, że w tym miejscu stał dom, w którym w czasie Powstania hitlerowcy przetrzymywali Polaków. W nocy z 10 na 11 sierpnia dom został podpalony. - To miejsce jest symbolem cierpienia ludności cywilnej Warszawy, jednym z symboli bestialstwa, z jakim Niemcy potraktowali Warszawę - powiedział Andrzej Duda.

REKLAMA

10.39

Wiceprezes Związku Powstańców Warszawy Eugeniusz Tyrajski ps. "Sęk" podczas uroczystości upamiętniających 74. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego przed pomnikiem "Mokotów Walczący 1944" w Parku Dreszera.


foto: PAP/Paweł Supernak foto: PAP/Paweł Supernak

10.38

W Powstaniu Warszawskim osłaniali walczącą stolicę od południa - powstańcy z Mokotowa. W środę, w 74. rocznicę powstańczego zrywu, ich bohaterską walkę z lata 1944 r. uczcili w stołecznym parku im. gen. Orlicz-Dreszera weterani AK, władze stolicy i warszawiacy.

Uroczystość jak co roku odbywa się przed pomnikiem Mokotów Walczy 1944. Monument upamiętnia powstańców Mokotowa, żołnierzy Armii Krajowej pułku "Baszta" oraz innych oddziałów V obwodu 10 dywizji im. Macieja Rataja, walczących w dniach 1 sierpnia - 27 września 1944 r.

- Kiedy padają pytania, wczoraj i dziś, co ja sądzę o dniu 1 sierpnia, to powtarzam wszystkim, że dzień 1 sierpnia to jest dzień wspomnień. Wspomnień o tym, co było 74 lata temu - powiedział Eugeniusz Tyrajski "Sęk", którego powstańcze losy przypomniano na uroczystości. Obecnie reprezentuje on środowisko pułku AK "Baszta" i innych mokotowskich oddziałów powstańczych, jest także wiceprezesem Związku Powstańców Warszawskich.

- Dla nas pamięć o powstaniu ma ogromne znaczenie, dlatego ja przytaczam tutaj często taki wierszyk: Wszystko na świecie przemija powoli, i pamięć o szczęściu i o tym, co boli. Wszystko przemija, tak chce przeznaczenie. Jedno tylko zostaje - wspomnienie - dodał Tyrajski.

Na uroczystości w Parku Dreszera obecni byli m.in. prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz, przedstawiciele Kancelarii Prezydenta, Prezesa Rady Ministrów, Sejmu i Senatu. Obecna jest także córka gen. Władysława Andersa senator Anna Maria Anders, która jest pełnomocnikiem premiera ds. dialogu międzynarodowego. Na uroczystość przybyli również reprezentanci Instytutu Pamięci Narodowej, Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, a także służb mundurowych. Jak co roku obecni są harcerze z różnych organizacji harcerskich, w tym ZHR i ZHP.

REKLAMA

10.30

Dzisiejsze pokolenia zawdzięczają to, gdzie dzisiaj są i jak mogą kształtować swoją rzeczywistość, pokoleniom, które były przed nami; budując fundament pod silniejszą Polskę musimy o tym pamiętać - powiedział w środę, w 74. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego, premier Mateusz Morawiecki.

- Ojczyzna to ziemia i groby. Narody tracąc pamięć, tracą życie. Ważne jest nie tylko dokąd idziemy, ale też skąd przychodzimy. Czy bylibyśmy w tym miejscu bez naszych bohaterów tamtych czasów, bez 16 tys. osób, 16 tys. nazwisk, które tutaj zostały umieszczone na murze? Nie, nie byłoby nas tutaj dzisiaj - mówił premier w Muzeum Powstania Warszawskiego.



Morawiecki podkreślił, że obecne pokolenia zawdzięczają to, gdzie dzisiaj są i jak mogą kształtować swoją rzeczywistość, pokoleniom, które były przed nami. - Budując fundament pod silniejszą Polskę musimy o tym pamiętać - podkreślił premier.

10.16

Premier Mateusz Morawiecki poinformował, że podjął decyzję o dwukrotnym zwiększeniu funduszu dla żyjących powstańców warszawskich i żołnierzy walczących o niepodległość. Zapowiedział też objęcie szczególną opieką powstańczych mogił, także tych bezimiennych. 

10.12

Premier Mateusz Morawiecki złożył w Muzeum Powstania Warszawskiego wieńce pod dzwonem generała Antoniego Chruściela "Montera" i pod tablicą pamiątkową, poświęconą prezydentowi Lechowi Kaczyńskiemu. To on, jako prezydent Warszawy, był inicjatorem utworzenia Muzeum. 

REKLAMA

9.44

9.38

Przy ulicy Filtrowej na Ochocie złożono kwiaty przy tablicy, upamiętniającej podpisanie przez pułkownika Antoniego Chruściela "Montera" rozkazu rozpoczęcia Powstania Warszawskiego.

Przewodnicząca Rady Warszawy Ewa Malinowska-Grupińska powiedziała, że dowództwo Armii Krajowej musiało podjąć decyzję o wybuchu Powstania, gdyż jej bierność byłaby dla Związku Radzieckiego pretekstem do zniszczenia polskiego podziemia. 

Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk podkreślił, że Powstanie Warszawskie było kolejną odsłoną trwajacej od zarania dziejów walki dobra ze złem. - Wy, powstańcy warszawscy, stanęliście po stronie dobra, po stronie wartości, które budowały Europę i naszą cywilizację - powiedział. Dodał, że Powstanie nie był obłędem, jak twierdzą niektórzy publicyści i historycy, ale walką z obłędem, narzuconym Europie i Polsce przez Trzecią Rzeszę. 

9.26

Uczestnik Powstania Warszawskiego Bogdan Bartnikowski ps. "Mały" przy gmachu na ul. Filtrowej 68, gdzie mieściła się siedziba Konspiracyjnej Kwatery Okręgu Warszawskiego AK. Tam podpisano rozkaz rozpoczęcia walk.

REKLAMA


foto: PAP/Leszek Szymański foto: PAP/Leszek Szymański

9.23

W godzinę "W" syreny zawyją nie tylko w Warszawie


Uruchomienie syren zapowiedziały też m.in. władzie Poznania i Opola.

9.14

9.11

Trwają uroczystości złożenia kwiatów przy tablicy upamiętniającej podpisanie rozkazu o wybuchu Powstania Warszawskiego. 

REKLAMA

8.59

Powstanie musiało wybuchnąć, bo mieliśmy już dość terroru Niemców w naszym mieście - mówi Zbigniew Galperyn ps. Antek - weteran AK i żołnierz Powstania Warszawskiego. W czasie wojny "przekonał" dowódców, że jest starszy niż w rzeczywistości, bo chciał walczyć o wolną Polskę.

8.56

Powstańcy warszawscy złożyli ofiarę ze swojego życia i ponieśli męczeńską śmierć w obronie ojczyzny oraz stolicy - podkreślił metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz w 74. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. Zwrócił uwagę, że odchodzą świadkowie i uczestnicy walk powstańczych, dlatego trzeba ich zastępować świadectwem pośrednim. - Musimy przekazywać to, czego oni nas nauczyli i kontynuować oraz pielęgnować tę ideę, bo pamięć jest tu niesłychanie ważna, żeby w młodym pokoleniu rosło przekonanie, jaka jest cena wolności ojczyzny, jaka jest cena tego, żeby dbać o godność Polski - powiedział hierarcha.

8.41

Plan obchodów 74. rocznicy Powstania Warszawskiego

REKLAMA

 

8.38

8.30 

Polacy zawsze się biją o swoją wolność - powiedział w porannych "Sygnałach dnia" w radiowej Jedynce dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski.

Jan Ołdakowski, dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski, dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego


fc/koz

REKLAMA

Polecane

REKLAMA

Wróć do strony głównej