Magia radia - krótka historia polskiej radiofonii

Święto ustanowiono, by upamiętnić inaugurację rozgłośni Narodów Zjednoczonych i obchodzone jest we wszystkich krajach ONZ. 

- Radio to jest magiczne miejsce - mówił Andrzej Krusiewicz, spiker radiowy i przewodnik po radiowych zakamarkach, w filmie przygotowanym w 2017 roku na Noc Muzeów.

Zobacz, jak wygląda Polskie Radio od środka. Posłuchaj, jakie kryje tajemnice:

REKLAMA

Stany Zjednoczone były pierwsze

Pierwszym krajem, w którym rozpoczęto regularne nadawanie programu radiowego były Stany Zjednoczone w 1920 roku. Dwa lata później powstało brytyjskie BBC. Pierwszą audycję na ziemiach polskich nadano 1 lutego 1925 roku. W 1926 roku Polskie Radio zaczęło nadawać stały program radiowy. Tym samym odbudowywująca się po latach zaborów Polska bardzo szybko dołączyła do światowego grona nadawców.

Od Lwowa przez Kraków, Warszawę i Poznań

Wkrótce zaczęły powstawać - często z inicjatywy mieszkańców poszczególnych regionów - rozgłośnie lokalne Polskiego Radia. 15 lutego 1927 roku jako pierwsza po Warszawie, program zaczęła nadawać rozgłośnia krakowska. 24 kwietnia 1927 roku wystartowało Radio Poznań. Na falach tej anteny 11 sierpnia 1929 roku przeprowadzono pierwszą  w historii polskiej radiofonii relację z meczu. Miłośnicy piłki nożnej mogli w swoich domach posłuchać przebiegu spotkania Warta Poznań - Philips Eindhoven. 4 grudnia 1927 roku uruchomiono radiostację na Górnym Śląsku. W 1928 roku ruszyło Radio Wilno, a w 1930 Radio Lwów. Nadawana przez tę antenę audycja "Wesoła Lwowska Fala", której głównymi bohaterami byli Szczepcio i Tońcio, czyli Kazimierz Wajda i Henryk Vogelfänger, zapisała się złotymi głoskami w dziejach polskiej radiofonii.

Nadawanie sygnału było możliwe, dzięki masztowi radiowemu w Raszynie. W okresie międzywojennym nadajnikiem o największej wówczas mocy w Europie.

Początkowo radio pełniło przede wszystkim funkcję przekaźnika treści muzycznych i kulturalnych. Z czasem zaczęło odgrywać coraz większą rolę jako źródło informacji, stając się nieodłączną częścią życia codziennego.

REKLAMA

Podziemna "Błyskawica" i "Solidarność"

Radio szczególnie ważną rolę odegrało w trudnych dla Polaków momentach historii. Za pośrednictwem radiowych fal poinformowano o wybuchu II wojny światowej oraz relacjonowano przebieg wojny obronnej. W 1944 roku, w warunkach konspiracyjnych, powstało podziemne Radio "Błyskawica", które przekazywało informacje o przebiegu powstania warszawskiego, wypędzeniu ludności z miasta, sytuacji w obozie przejściowym w Pruszkowie i innych ważnych wydarzeniach.

Po II wojnie światowej reaktywowano działalność Polskiego Radia. Już w 1949 programów nadawanych przez rozgłośnię można było posłuchać w całej Polsce. W latach 50. Polskie Radio przeszło znaczną modernizację techniczną. W 1973 roku zaczęto nadawać Program II Polskiego Radia.

W okresie PRL, kiedy radio stało się jednym z kanałów propagandy władz komunistycznych, ważną rolę w przekazywaniu obiektywnych informacji odegrały zagraniczne rozgłośnie, szczególnie Radio Wolna Europa. Dzięki stacji można było posiąść wiedzę o wydarzeniach, do których emisji nie dopuszczała cenzura. Radia Wolna Europa można było posłuchać już w 1952 roku. Władze PRL intensywnie zagłuszały nadawanie sygnału, a za słuchanie stacji groziły surowe represje.

REKLAMA

Zobacz także serwis: RWE>>>

Radio odegrało także ważną rolę podczas stanu wojennego. W Warszawie, Wrocławiu, Toruniu, Świdniku i Puławach zaczęto nadawać program "Radia Solidarność", które traktowano jako jedną z form oporu wobec delegalizacji związku NSZZ "Solidarność".

Na fali transformacji ustrojowej 31 grudnia 1993 roku Polskie Radio stało się spółką akcyjną Skarbu Państwa. Program - zarówno za pomocą fal radiowych, jak i w internecie - nadaje do dzisiaj.

seb, im

REKLAMA