Pałac jak Biały Dom i inne kresowe rezydencje
Klasycystyczny pałac w Czarnominie, którego ogrodowa fasada przywodzi na myśl siedzibę prezydentów USA, to jedno z wielu miejsc dawnej Rzeczypospolitej przypomnianych w specjalnych cyklu radiowej Dwójki.
2020-07-31, 05:40
Miejsce: Czarnomin (na pograniczu Ukrainy z Mołdawią i Naddniestrzem)
- Mikołaj Czarnomski jako fundator pałacu miał po prostu dobry gust. Wybrał właściwego architekta – podkreślał w jednej z audycji z cyklu "Śladem rezydencji i warowni dawnej Rzeczypospolitej" Jarosław Jakimczyk. – Architekt Francesco Boffo, bo jemu właśnie jest przypisywany pałac w Czarnominie, był również m.in. twórcą pałacu Woroncowa w Odessie oraz słynnych Schodów Potiomkinowskich – przypominał Jarosław Jakimczyk.
Jak dodawał, pałac w Czarnominie, który charakteryzuje się niecodziennym półokrągłym ryzalitem od strony ogrodowej, przypomina Biały Dom zaprojektowany przez Jamesa Hobana. - Inspiracją dla obu obiektów był zapewne dzieło znanego teoretyka architektury Jeana-François de Neufforge’a zatytułowane "Recueil élémentaire d'architecture"...
Posłuchaj
Posłuchaj
Miejsce: Nieśwież (Białoruś, obwód miński)
- Radziwiłłowie mieli bardzo dużo ważnych rezydencji, ale na pewno Nieśwież jest stolicą rodziny od wielu pokoleń - mówił Maciej Radziwiłł. Jak opowiadał potomek tego ważnego kresowego rodu, Nieśwież odgrywał ważną rolę jako pewnego rodzaju "centrum południowej części Wielkiego Księstwa Litewskiego po Unii Lubelskiej". - Radziwiłłowie mieli tu przywilej gromadzenia archiwów Wielkiego Księstwa, w Nieświeżu znajdowały się bardzo ważne dokumenty - tłumaczył gość Dwójki.
REKLAMA
Zamek w Nieświeżu, rycina z 1604 r. W audycji nie zabrakło m.in. historii (zakończonej śmiercią od ran odniesionych na polu chwały) jednego z ordynatów nieświeskich, który wyprawił się z Napoleonem na Moskwę, a także wspomnień o wizycie w krypcie kościoła w Nieświeżu marszałka Józefa Piłsudskiego, który przybył oddać hołd prochom swego zamęczonego przez bolszewików w 1920 r. adiutanta rotmistrza Stanisława Wilhelma Radziwiłła.
Posłuchaj
Posłuchaj
***
***
Miejsce: Obodówka (Ukraina, obwód winnicki)
Przy ujściu rzeki Dochwy do Berszadki - czy jak kto woli Bereżanki albo Bernardynki - wznoszą się imponujące ruiny dawnego pałacu rodziny Sobańskich, który w wieku XIX i pierwszych dekadach zeszłego stulecia był świadkiem ważnych wydarzeń historycznych.
O gospodarczych osiągnięciach jego przedsiębiorczych właścicieli i ich bajecznej fortunie, która pozwoliła im szczodrze finansować inicjatywy patriotyczne i dobroczynne, Jarosław Jakimczyk rozmawiał z Michałem Sobańskim i Kacprem Krasickim z rady Fundacji XX Czartoryskich. Usłyszeliśmy także prof. Jarosława Komorowskiego z Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk.
SPosłuchaj
REKLAMA
Dawne zdjęcie pałacu rodziny Sobańskich w Obodówce. Antoni Urbański "Podzwonne na zgliszczach Litwy i Rusi", Warszawa 1928
REKLAMA