"Szczęście nie jest dostępne". Radiowy alfabet Jerzego Pilcha [POSŁUCHAJ]
4 lata temu zmarł Jerzy Pilch. Przypominamy fragmenty przeprowadzonych na antenach Polskiego Radia z nim rozmów. Ceniony pisarz mówił o literaturze, o polszczyźnie, o piłce nożnej, ale i nie stronił od spraw trudnych. Takich choćby jak doświadczenie choroby czy możliwość szczęścia.
2024-05-29, 05:50
Afirmacja
Sycę się po raz pierwszy na tak długim oddechu moim miejscem, które mam na ulicy Hożej, moimi książkami, biurkiem. Teraz mogę mówić za Faustem: "Chwilo, trwaj!".
Posłuchaj
Błędy
REKLAMA
Jakie błędy najbardziej wybaczam? Dawniej mówiłem z przytupem: ortograficzne! Teraz bym powiedział, że właściwie jestem bliski wybaczania wszystkim wszystkich błędów.
Posłuchaj
Choroba
Trzeba z choroby wyciągnąć ostateczne konsekwencje literackie. Lubię pastwić się nad tym słynnym zdaniem Herberta z "Przesłania Pana Cogito" i parafrazować je: "Zachorowałeś nie po to, aby wyzdrowieć. Trzeba dać świadectwo".
Posłuchaj
***
REKLAMA
- Witold Bereś: Jerzy Pilch umiał zawsze myśleć pod prąd
- Prof. Koziołek: Pilch był jednym z największych stylistów naszej prozy
***
Dzieciństwo
W dzieciństwie marzyłem, że jestem sam w sklepie. Te wyobrażenia dotyczyły głównego sklepu towarowego w Wiśle. Były tam stoiska, po których mógłbym buszować przez kilka dni.
REKLAMA
Posłuchaj
Fraza (Pilcha)
Na pewno wpłynął ma moje pisanie Tomasz Mann czytany przez ojca. Wyrobiło to we mnie przeświadczenie, że długi okres to jest dowód pisarskiego rzemiosła. Ważna też była lektura Schulza czy Gombrowicza.
Posłuchaj
REKLAMA
Język polski
Uczyłem się współczesnej polszczyzny, czytając "Trylogię" Sienkiewicza, a wychowany byłem na starej Biblii. Byłem zatem gruntownie osaczony przez fundamentalnie twórczą sytuację językową.
Posłuchaj

Książki
REKLAMA
Łapczywość czytania wciąż u mnie istnieje. A w domowej biblioteczce mam wieloletnie zwałowiska i barykady książkowe. Ostatnio na przykład szukałem "Dzienników" Jana Lechonia.
Posłuchaj
Mecz
Na mecze piłkarskie patrzę teraz przez grubą szybę, małe to dla mnie robi wrażenie. Ale mam plan pojechać jeszcze do Krakowa na mecz Cracovii, choć nie jestem tam mile widziany.
Posłuchaj
Patriotyzm
REKLAMA
Jestem zachwycony polszczyzną i kocham ten język. To jest mój patriotyzm i miara moich możliwości egzystencjalnych. Pisać rzeczy patriotyczne to dobrze pisać.
Posłuchaj
***
Czytaj także:
- Jerzy Pilch. "Autor poczytny, bardzo lubiany, o sprawnym warsztacie"
- "Sentymentalny i brutalny". Jerzy Pilch we wspomnieniach
***
Religia
REKLAMA
Święta wielkanocne mojej babki, te moje praświęta, miały bardzo rytualny prządek, o wiele bardziej niż Boże Narodzenie. Moja duchowość ma silniejszy dreszcz przy zmartwychwstaniu, tu jest cały szereg niezwykłych wydarzeń.
Posłuchaj
Szczęście
Szczęśliwe może być dziecko do szóstego roku życia, pod warunkiem, że wychowuje się w domu, w którym jest kochane. Poza tym szczęście nie jest dostępne. Choć są momenty iluzji szczęścia. I warto je pamiętać.
Posłuchaj
Wisła
REKLAMA
Ja miałem fart, niezasłużony dar Pana Boga, bo urodziłem się w miejscu szczególnym w Polsce: w ortodoksyjnym domu luterskim mojej babki w Wiśle na początku lat 50.
Posłuchaj
***
Jerzy Pilch - prozaik, felietonista, dramaturg i scenarzysta - zmarł w Kielcach 29 maja 2020 roku. Miał 68 lat.
REKLAMA
REKLAMA