Traktat w Verdun kładł podwaliny pod powstanie europejskich monarchii
Imperium Karola Wielkiego nie przetrwało dwóch pokoleń. Na jego zgliszczach powstały trzy państwa, które dotrwały do dzisiaj.
2024-08-10, 05:40
10 sierpnia 843 roku zawarty został Układ w Verdun, na mocy którego wnukowie Karola Wielkiego dzielili jego państwo na trzy monarchie, z których w przyszłości powstać miały Francja, Niemcy i Włochy.
Koniec karolińskiego uniwersalizmu
Erozja imperium zaczęła się tuż po śmierci Karola. Syn i następca cesarza, Ludwik Pobożny, zmuszony był walczyć o władzę z własnymi synami, którzy wykorzystywali sprawnie tendencje odśrodkowe w państwie.
- W roku 840 nagła śmierć Ludwika Pobożnego, już poprzednio w sposób trudny i krwawy mierzącego się ze swoimi synami i z przedstawicielami wielkich rodów arystokratycznych monarchii karolińskiej, doprowadziła do pierwszego podziału cesarstwa - wskazywał prof. Tadeusz Rosłanowski w audycji "Kronika dwóch tysiącleci".
Posłuchaj
REKLAMA
Natychmiast po śmierci ojca, koronowany jeszcze za życia Ludwika jego najstarszy syn Lotar I przystąpił do walki z młodszymi braćmi Ludwikiem Niemieckim i Karolem Łysym.
- Obaj oni, w odróżnieniu od Lotara, próbowali opierać się nie na przebrzmiałej już wówczas idei uniwersalistycznej lecz na tworzących się tworach "narodowych" -
Do decydującego starcia między braćmi doszło 20 czerwca 841 pod Fontenoy. Bitwa nie była co prawda rozstrzygająca, ale pokazała dysproporcję sił między Lotarem i jego braćmi. Cesarz nie mógł pozwolić sobie na wydanie walnej bitwy bez ryzyka całkowitej klęski. Rozwiązanie trudnej sytuacji mogły przynieść tylko działania dyplomatyczne, zwłaszcza, że młodsi Karolingowie opanowali stołeczny Akwizgran i zawarli w 842 roku porozumienie w Strasburgu potwierdzające ich dalszą współpracę.
Początek trzech królestw
Ludwikowi przypadła wschodnia część państwa, rozciągająca się między Renem i Łabą - w przyszłości powstać tu miały Niemcy. Karol zawładnął zachodnią częścią państwa, z jego domeny wykształciło się królestwo Francji.
REKLAMA
Lotar, który zachowywał tytuł cesarski, miał rządzić w państwie, które obejmowało pas ziemi środkowej i północnej Italii, przez Prowansję, Burgundię, Alzację aż po Niderlandy.
- Państwo miało być, pod rządami Lotara I, w teorii łącznikiem pomiędzy pozostałymi monarchiami - wskazywał prof. Tadeusz Rosłanowski.
Podział imperium karolińskiego w Verdun. Władcy zobowiązywali się ponadto do odbywania zjazdów w celu wspólnego ustalania kierunków polityki. Dalszemu rozdrobnieniu uległa, po jego śmierci i na mocy testamentu władcy, monarchia Lotara I, jednak układ z Verdun okazał się trwały w tym sensie, że już nigdy nie doszło do zjednoczenia imperium Karola Wielkiego.
bm
REKLAMA
REKLAMA