W Częstochowie upamiętniono 79. rocznicę likwidacji tamtejszego getta

Powiązany Artykuł

Zakończenie akcji likwidacyjnej warszawskiego getta

Uroczystość na częstochowskim Placu Samuela Willenberga była elementem obchodów Roku Pamięci Ofiar Częstochowskiego Getta, ustanowionego przez Radę Miasta w związku z przypadającą w tym roku 80. rocznicą utworzenia getta.

Żydzi zajmują ważne miejsce w historii Częstochowy. W 1939 r. miasto zamieszkiwało ok. 28 tys. Żydów.

Później do miasta przybyli Żydzi z terenów wcielonych do Rzeszy, przywożono także ludność żydowską z okolicznych miasteczek. 9 kwietnia 1941 r. utworzono getto, które objęło w dużym stopniu teren przedwojennej dzielnicy żydowskiej z ok. 40 tys. mieszkańców.

"Deportacja mieszkańców getta"

Dokładnie 79 lat temu - 22 września 1942 r. - Niemcy rozpoczęli deportację mieszkańców getta. Do 8 października zostało ono zlikwidowane, a do obozu zagłady w Treblince pociągami towarowymi wywieziono ponad 38 tys. Żydów. Około 2 tys. osób rozstrzelano i pochowano w masowych grobach przy ul. Kawiej.

REKLAMA

Pozostałych umieszczono w listopadzie 1942 r. w tzw. małym getcie w rejonie Starego Rynku.

Podczas środowych uroczystości częstochowski samorząd reprezentowali – w asyście Straży Miejskiej – wiceprezydent Częstochowy Ryszard Stefaniak oraz wiceprzewodnicząca Rady Miasta Jolanta Urbańska. Byli też uczniowie I Liceum Ogólnokształcącego im. Juliusza Słowackiego w Częstochowie.

• Prezes IPN: agresja Związku Sowieckiego rozpoczęła zniewolenie naszego kraju przez kolejne dziesięciolecia
• "Wehrmacht też był organizacją zbrodniczą". Masakra w Końskich

Miejscem pamięci częstochowskich Żydów jest m.in. cmentarz, założony został na początku XIX wieku przez gminę żydowską. To czwarta pod względem wielkości nekropolia tego typu w Polsce, licząca 5 tys. macew i grobów. Na niektórych nagrobkach zobaczyć można jeszcze ślady oryginalnych polichromii.

REKLAMA

Na cmentarzu znajduje się m.in. zbiorowa mogiła członków Żydowskiej Organizacji Bojowej, którzy polegli w 1943 r. w bunkrze na terenie getta częstochowskiego; grób wojenny sześciu żydowskich partyzantów; grób zmarłego w 1936 r. i sprawującego przez 40 lat funkcję rabina częstochowskiego - Nachuma Asza; jest też symboliczny grób ostatniego prezesa gminy żydowskiej Jakuba Rozenberga, który w 1942 r. został skatowany i wrzucony do pociągu jadącego do Treblinki.

Na terenie nekropolii jest także ohel cadyka Pinkusa Mendla Justmana, zmarłego w 1920 r. (ohel to niewielki budynek, chroniący grób osoby zasłużonej dla społeczności żydowskiej), odwiedzany przez chasydów z całego świata. Co kilka lat w Częstochowie odbywają się zjazdy Światowego Związku Żydów Częstochowian i Ich Potomków. Uczestniczą w nich m.in. Żydzi z USA, Izraela, Francji, Wielkiej Brytanii, Belgii, Szwecji, Danii i Austrii czy Australii.

PAP/ jb

REKLAMA