Bronisław Onufry Kopczyński, kompozytor, dyrygent, poeta, przyjaciel Baczyńskiego

Przedwojenny nacjonalizm 

Przed II wojną światową Bronisław Onufry Kopczyński był związany z Ruchem Narodowo-Radykalnym "Falanga". Był redaktorem czasopisma "Ruch Kulturalny", kierownikiem POAK (Polska Organizacja Akcji Kulturalnej). Było to stowarzyszenie zajmujące się propagowaniem polskiej kultury wśród szerokich mas społeczeństwa, postulujące oczyszczenie tejże kultury z wpływów obcych, zwłaszcza żydowskich.

Hanna Zofia Etemadi, dokumentalistka, autorka filmów poświęconych Stroińskiemu i Gajcemu, a także innemu poecie "Sztuki i Narodu" Andrzejowi Trzebińskiemu, wyjaśnia, że pismo "Sztuka i Naród" było przez pewien czas organem organizacji Konfederacja Narodu, będącej częścią "Falangi". - Pismo miało charakter nieco nacjonalistyczny - mówi w radiowej Dwójce. Zaznacza, że to nie był nacjonalizm w takim złym znaczeniu, jak obecnie jest odbierany. - Wtedy to był patriotyzm - podkreśla.

Posłuchaj

Hanna Zofia Etemadi o piśmie "Sztuka i Naród" w audycji "Przyjaciele, poeci, powstańcy" autorstwa Doroty Gacek z cyklu "Notatnik Dwójki (PR2, 21.08.2014) 4:14

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Bronisław Onufry Kopczyński i grono wybitnych twórców

"Sztukę i Naród" tworzyli wybitni twórcy, którzy w tragicznie krótkim czasie wojennej młodości zdołali osiągnąć niezwykłą dojrzałość intelektualną, moralną i artystyczną: Bronisław Onufry Kopczyński, Wacław Bojarski, Andrzej Trzebiński oraz Tadeusz Gajcy. Nieco później do grupy tej dołączył Krzysztof Kamil Baczyński.

Powiązany Artykuł

Krzysztof Kamil Baczyński. Zobacz serwis specjalny

Literaturoznwca Eligiusz Szymanis zaznaczył, że Baczyński nie był w ścisłym gronie "Sztuki i Narodu". - Oni się przyjaźnili, jako studenci tajnych kompletów, ale "Siła i Naród" była skierowana bardziej na prawo ideowo - mówił.

Posłuchaj

Eligiusz Szymanis w audycji Andrzeja Matula "Poeci, którzy polegli w Powstaniu Warszawskim" z cyklu "Rozdroża kultury" (PR1. 3.08.2090) 1:14

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Redaktorów "Siły i Narodu" przypominała wystawa w Muzeum Literatury w Warszawie w 2009 roku, która prezentowała redaktorów wydawanego w latach 1942-1944 konspiracyjnego pisma "Sztuka i Naród". Na wystawie były wystawione dokumenty Tadeusza Gajcego, archiwa Zdzisława Stroińskiego i Wojciecha Mencla. Maria Dorota Pieńkowska, autorka wystawy, podkreśla, że było to najpoważniejsze pismo wydawane w konspiracyjnej Warszawie.

- Wszyscy redaktorzy "Sztuki i Narodu" zginęli. Byli to wyrafinowani intelektualiści, jeśli można powiedzieć tak o chłopcach 20-24-letnich - opowiada w Dwójce.   

Posłuchaj

Maria Dorota Pieńkowska w audycji Aldony Łaniewskiej-Wołk z cyklu "Wybieram dwójkę" (PR2, 4.08.2014) 5:45

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Bronisław Onufry Kopczyński bardziej znany jako kompozytor

Bronisław Onufry Kopczyński zdecydowanie bardziej był muzykiem, kompozytorem, dyrygentem, a dopiero potem poetą czy krytykiem. Po maturze w 1934 r. poszedł do Konserwatorium Warszawskiego (dziś Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina), które ukończył. Używał dwóch imion. Niektórzy autorzy i krytycy piszą te imiona w innej kolejności – Onufry Bronisław. Drugie imię, Onufry, otrzymał na cześć Onufrego Kopczyńskiego, XVIII-wiecznego pijara, autora pierwszej w dziejach "Gramatyki języka polskiego". Pierwsze zaś, Bronisław, odziedziczył po ojcu, znanym malarzu.

Używał konspiracyjnych pseudonimów Adam lub Stefan Barwiński, a także muzycznych – Sławomir Bronicz, Lech Kobroń. Był najstarszym z grona twórców, którzy stworzyli miesięcznik "Sztuka i Naród". Aresztowany przez niemieckie Gestapo w nocy z 8 na 9 stycznia 1943 roku, został osadzony na warszawskim Pawiaku, a następnie wywieziony do obozu koncentracyjnego na Majdanku w Lublinie, gdzie w następstwie bardzo ciężkich warunków zmarł na tyfus plamisty. W chwili śmierci miał niespełna 27 lat.

Jako kompozytor Bronisław Onufry Kopczyński był autorem kilkudziesięciu piosenek i kantat. Najbardziej znanym dziełem muzycznym Kopczyńskiego jest pieśń Uderzeniowych Batalionów Kadrowych: "Wymarsz Uderzenia" (znany też pod tytułem "A jeśli będzie wiosna"). Słowa napisał Andrzej Trzebiński.

ag