40. rocznica wyroku śmierci na płk Ryszarda Kuklińskiego

Płk Kukliński w latach 1971-81 przekazał Amerykanom dziesiątki tysięcy tajnych planów Układu Warszawskiego. Pełnił wtedy funkcję zastępcy szefa Zarządu Operacyjnego Sztabu Generalnego.

- Jego zdolności, jak można przypuszczać, zaprowadziłyby go co najmniej do szlifów generalskich, a może na najwyższe stanowiska w polskiej armii – mówił w Polskim Radiu prof. Paweł Machcewicz, historyk Polskiej Akademii Nauk. - Kukliński był doceniany przez swoich zwierzchników, dzięki czemu brał m.in. udział w przygotowywaniu planów manewrów strategicznych zarówno armii polskiej, jak i państw Układu Warszawskiego

W przededniu stanu wojennego, wobec groźby dekonspiracji, Amerykanie ewakuowali go z Polski razem z żoną i dwoma synami. Wraz z rodziną zamieszkał w USA pod zmienionym nazwiskiem. 23 maja 1984 roku Sąd Wojskowy w Warszawie skazał zaocznie płk. Ryszarda Kuklińskiego, pracującego do chwili ucieczki z Polski w Sztabie Generalnym Wojska Polskiego, na karę śmierci. Wymierzono ją za dezercję i zdradę państwa - Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Kuklińskiego skazano też na konfiskatę mienia i zdegradowano. Obaj synowie Kuklińskiego w latach 90. zginęli w tajemniczych okolicznościach.

Wyrok wobec pułkownika został uchylony w 1995 roku. Rehabilitacja Kuklińskiego była jednym z nieoficjalnych warunków przyjęcia Polski do NATO.

REKLAMA

Zobacz serwis specjalny Kukliński.polskieradio.pl

W 1990 roku kara śmierci została, na podstawie ustawy o amnestii, zmieniona na 25 lat pozbawienia wolności. W 1995 roku sąd wojskowy uchylił wyrok wydany na Kuklińskiego i przekazał sprawę prokuratorowi wojskowemu do uzupełnienia postępowania przygotowawczego.

22 września 1997 roku prokurator Wojskowej Prokuratury Okręgowej w Warszawie umorzył śledztwo w sprawie Kuklińskiego. W uzasadnieniu czytamy, że podejmując współpracę z amerykańskim wywiadem, Kukliński działał na rzecz Polski oraz w stanie "wyższej konieczności". 

PAP/im