Skrajne komentarze po śmierci Gorbaczowa. "Zapisał się pozytywnie w historii, ale raczej wbrew swojej woli"

We wtorek w wieku 91 lat zmarł ostatni przywódca ZSRR Michaił Gorbaczow. Osoba polityka wywołuje skrajne emocje - w związku z tym jego życiorys jest szeroko komentowany. Do wiadomości o śmierci Rosjanina w mediach społecznościowych odniósł się szef polskiej dyplomacji Zbigniew Rau.

"Zmarł Michaił Gorbaczow. W bezprecedensowy sposób zwiększył zakres wolności zniewolonych narodów Związku Sowieckiego, dając im nadzieję na godniejsze życie" - napisał na Twitterze minister spraw zagranicznych.

Na wieść o śmierci Gorbaczowa, szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen oświadczyła, że był on "godnym zaufania przywódcą, który utorował drogę do wolnej Europy".

Śmierć Gorbaczowa. "Chciał raczej przebudowy ZSRR"

REKLAMA

- Na pewno jest to człowiek, który doprowadził do upadku ZSRR i z tego powodu na pewno zapisał się pozytywnie w historii, choć prawdopodobnie wbrew swojej woli - powiedział w Programie 1 Polskiego Radia wiceszef MSZ Paweł Jabłoński.

Wyjaśnił, że Gorbaczow "nie miał zamiaru doprowadzić do upadku Związku Radzieckiego, tylko do jego przebudowy i wzmocnienia". - On bardzo otwarcie to głosił i starał się nawet do ostatnich chwil to wprowadzać, także używając przecież przemocy wobec Litwy, która ogłosiła niepodległość w styczniu 1991 r. To najprawdopodobniej na jego rozkaz, a na pewno za jego wiedzą, doszło do ataków na ludność cywilną, zginęło kilkanaście osób w Wilnie. Trzeba o tym pamiętać - podkreślił Jabłoński.

- Jak dziś słyszymy, że był to wielki przywódca i mąż stanu, to może na tle innych, wcześniejszych przywódców Związku Sowieckiego nie popełnił aż tak poważnych zbrodni, ale ponosi odpowiedzialność, jak wszyscy twórcy tego zbrodniczego systemu - ocenił wiceszef resortu dyplomacji.

Śmierć Gorbaczowa. "Był przestępcą"

"Gorbaczow był przestępcą, który stłumił pokojowe protesty" - napisał z kolei w mediach społecznościowych Arvydas Anušauskas. Na Litwie o zmarłym ostatnim przywódcy ZSRR mówi się przede wszystkim w kontekście tragicznych wydarzeń, do których doszło pod wileńską wieżą telewizyjną w 1991 roku. Anušauskas napisał, że Gorbaczow przyczynił się do rozbicia partyjnego monolitu ZSRR, a Litwini i inne narody umiejętnie potrafili wykorzystać w czasie jego rządów okazję do przywrócenia niepodległości swoich państw. Mimo to - zdaniem litewskiego ministra obrony - był on przestępcą, który nakazał brutalne stłumienie pokojowych protestów w Wilnie, Tbilisi, Ałmatach, Baku i innych miastach. "Chociaż o zmarłych mówi się dobrze lub wcale, to cóż - nie tym razem. Jedynym plusem jest to, że podpisał kapitulację Związku Radzieckiego" - podsumował litewski polityk.

REKLAMA

"Nie płaczę po Gorbaczowie"

W podobnym tonie o Michaile Gorbaczowie wypowiedział się w Polskim Radiu 24 politolog KUL prof. Andrzej Gil z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. - Gorbaczow był człowiekiem cynicznym i częścią aparatu sowieckiego, który chciał, by Związek Radziecki przetrwał - zaznaczył profesor i dodał, że Rosjanin "nie był liderem wolnego słowa. Zapamiętajmy go takim, jakim był naprawdę: człowiekiem, który na szczęście doprowadził do upadku ZSRS, ale formalnego". Jak przyznał też politolog "Gdybym miał nosić koszulkę, to nosiłbym >>nie płaczę po Gorbaczowie<<". 

Michaił Gorbaczow to "gigant"

Były sekretarz stanu USA James Baker III zaznaczył, że "historia zapamięta Michaiła Gorbaczowa jako giganta, który skierował swój wielki naród w stronę demokracji". Baker negocjował z Gorbaczowem w ostatnich latach zimnej wojny. "Odegrał kluczową rolę w pokojowym zakończeniu zimnej wojny, podejmując decyzję przeciwko użyciu siły w celu utrzymania imperium" - stwierdził były szef amerykańskiej dyplomacji. W oświadczeniu na Twitterze Instytut Reagana określił Gorbaczowa jako "człowieka, który kiedyś był politycznym przeciwnikiem Ronalda Reagana, a stał się jego przyjacielem".

• Litwa budzi się z sowieckiego koszmaru
• Prof. Legucka: Rosjanie żądają tego, czego NATO nie może spełnić
• Prokuratura chce likwidacji Memoriału. Organizacji broni były sowiecki przywódca

Michaił Gorbaczow w 1985 r. został sekretarzem generalnym Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego (KPZR). Był też pierwszym i jedynym prezydentem ZSRR. Z jego inicjatywy rozpoczęła się trwająca w latach 1985-1991 próba wielostronnych reform w państwie znana jako "pieriestrojka" - przebudowa. W 1990 r. został laureatem Pokojowej Nagrody Nobla. Był ceniony na Zachodzie za wkład w zakończenie zimnej wojny.

Według rosyjskich mediów Gorbaczow zostanie pochowany na moskiewskim cmentarzu Nowodziewiczy obok swojej żony Raisy, która zmarła w 1999 r.

Zobacz: politolog prof. Andrzej Gil z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

ASP