Stanisław Kostanecki - wybitny chemik z zakresu organiki, badacz flawonoidów
112 lat temu, 15 listopada 1910 roku, zmarł w Würzburgu (miasto między Norymbergą i Frankfurtem nad Menem) profesor Stanisław Kostanecki, wybitny chemik organiczny. Polskie Towarzystwo Chemiczne już od roku 1978 przyznaje za wybitne osiągnięcia w zakresie chemii organicznej specjalny Medal Stanisława Kostaneckiego.
2022-11-15, 05:30
Jego niewątpliwym sukcesem było stworzenie całej nauki związanej z chemią flawonoidów, ze szczególnym uwzględnieniem kurkuminy i pochodnych kumaryny. Co ciekawe, Polskie Towarzystwo Chemiczne już od roku 1978 przyznaje za wybitne osiągnięcia w zakresie chemii organicznej specjalny Medal Stanisława Kostaneckiego. Warto też mieć na uwadze, że dwaj bracia Kostaneckiego zapisało się na kartach historii szkolnictwa wyższego jak rektorzy Uniwersytetu Warszawskiego (ekonomista Antoni Kostanecki) i Uniwersytetu Jagiellońskiego (lekarz Kazimierz Kostanecki).
Reguły Kostaneckiego
Chemik Stanisław Kostanecki po ukończeniu studiów na Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma w Berlinie rozpoczął pracę w Szkole Chemicznej w Miluzie, by później przenieść na Uniwersytet w Bernie, gdzie w 1890 roku został profesorem. Portal naukowy Politechniki Lubelskiej tak zauważa biogram chemika: "Kształcił się w szkole realnej w Poznaniu, a od 1181 na Wydziale Filozofii uniwersytetu w Berlinie. Doświadczenie w dziedzinie chemii, w której z czasem zasłynął, zdobywał jako asystent berlińskiej Szkoły Politechnicznej. Prace naukowe Kostaneckiego dotyczyły głównie budowy i syntezy naturalnych barwników roślinnych. (...) W 1886 przeniósł się do słynnej Szkoły Chemicznej w Miluzie w Alzacji, gdzie na stanowisku asystenta dyrektora kierował pracami z zakresu chemii organicznej, farbiarstwa i drukarstwa. Formułuje wówczas pierwsze wnioski o charakterze ogólniejszym, tzw. Reguły Kostaneckiego, które następnie rozwinął we własną teorię barwnoœci (1896)".
Wybitny uczony - Kawaler Legii Honorowej
Co chwalebne, Kostanecki opublikował 200 prac naukowych zarówno w języku polskim jak i niemieckim. Nigdy nie zerwał kontaktów naukowych z Polską, choćby z faktu, że był członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Umiejętności. Zawsze promował polskich naukowców, którzy skupiali się wokół niego w Bernie. Co ciekawe, starania Uniwersytetu Jagiellońskiego, by objął tam katedrę chemii przyniosły oczekiwany efekt po roku 1900. W objęciu tej katedry przeszkodziła jednak choroba i śmierć. Kostanecki został pochowany w Kazimierzu koło Łodzi. Kurier Warszawski w numerze 90 z 1910 roku, w nekrologu informującym o śmierci i pogrzebie wybitnego uczonego zauważa także fakt, że był Kawalerem Legii Honorowej.
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Zagórowie, którym nadano imię Braci Kostaneckich, tak pisze o Stanisławie: "Kostanecki w ciągu życia wykonał ponad 2000 analiz. Zajmował się teorią związków organicznych, barwników i barwienia. Należy wspomnieć, że wielu uczniów Kostaneckiego pochodziło z Polski. Znaczna część z nich wniosła istotny wkład do chemii i biochemii. Do najwybitniejszych należeli Wiktor Lampe i Kazimierz Funk (jeden z twórców nauki o witaminach). Stanisław Kostanecki całe swoje życie poświęcił chemii, nigdy nie założył rodziny. Opublikował blisko 200 prac naukowych w języku polskim i niemieckim. Cieszył się dużym szacunkiem wśród społeczności akademickiej własnego uniwersytetu oraz w środowisku chemików szwajcarskich".
REKLAMA
Warto pamiętać nazwisko polskiego chemika, który odcisnął znaczące piętno na tej dziedzinie nauki.
PP
REKLAMA