Stanisław Niedzielski, współtwórca uzdrowiska w Ojcowie
118 lat temu, 21 kwietnia 1905 roku, zmarł w Ojcowie Stanisław Niedzielski, wybitny balneolog i współtwórca tamtejszego uzdrowiska.
2023-04-21, 05:30
Lecznicze działanie wód
Ojców to znacznie więcej niż wieś położona 15 kilometrów na północ od Krakowa, w dolinie Prądnika, na Szlaku Orlich Gniazd. Ojców to też od 1928 roku niezwykle malownicze uzdrowisko o charakterze użyteczności publicznej, znane na cała Polskę - także dzięki działalności Stanisława Niedzielskiego. Był on znanym lekarzem balneologiem, jego dziedziną było naukowe podejście do łaźni jako formy leczenia chorób przewlekłych (z łac. balneum – łaźnia, z gr. lógos – słowo, nauka). Już od starożytności medycy zajmowali się leczniczym działaniem wód termalnych i borowin, a Niedzielski perfekcyjnie wykorzystał naturalne zasoby rejonów Ojcowa.
Zakład Wodoleczniczy "Goplana"
Po studiach balneologicznych w Szwajcarii, to właśnie w Ojcowie objął kierownictwo Zakładu Wodoleczniczego "Goplana" i swoimi pomysłami zadziwił wszystkich. Najpierw doposażył ośrodek w najnowocześniejsze urządzenia. Później opracował pionierskie metody działania z wodami, łaźniami i borowinami, by w końcu dopełnić wszystko specjalnie profilowanymi codzienną gimnastyką i dietami skrojonymi na potrzeby każdego pacjenta. Dopiero wtedy leczenie chorób metodą balneologiczną stało się w pełni profesjonalne i przynoszące oczekiwane efekty. Wśród chorych najliczniejszą grupę stanowili ci z problemami dróg oddechowych. Nie brakowało również chorych z anemią i osób z chorobami na podłożu nerwicowym.
Dość powiedzieć, że w związku ze swoim bogatym doświadczeniem i wiedzą, stał się jednym z założycieli Polskiego Towarzystwa Balneologicznego. Wykazywał się też ogromną empatią, lecząc bezpłatnie okolicznych mieszkańców, szczególnie tych niezwykle biednych. Na potrzeby uzdrowiska kształcił także przewodników turystycznych, widząc w okolicznych spacerach jeden z istotnych elementów o znaczeniu terapeutycznym.
Portal "Czytelnia Medyczna" publikuje artykuł Jana i Antoniego Wawszczyków tak opisuje fakty z życia słynnego lekarza: "Stanisław Bolesław Niedzielski urodził się 4 III 1859 r. Był synem Franciszka i Julii Tarnowskiej. Dyplom lekarza medycyny uzyskał 9.12.1886 roku. Po ukończeniu studiów już w następnym roku rozpoczął pracę w Zakładzie Przyrodniczo-Leczniczym dr. Jana Bielińskiego w Nowym Mieście nad Pilicą w pow. rawskim. Biorąc pod uwagę wielkie zainteresowanie dr. Niedzielskiego balneologią nie mógł On na starcie swej kariery zawodowej lepiej trafić. Zakład ten bowiem był świetnie wyposażony w urządzenia wodolecznictwa mechano- i elektroterapii i stosowano w nim szereg nowoczesnych metod dla leczenia nerwic. Prowadzący Zakład dr J. Bieliński cieszył się dużym autorytetem i uznaniem w środowisku medycznym".
REKLAMA
Praktyka i umiejętności lekarskie
Te umiejętności i wiedzę wprowadza także w działania lecznicze, nie tylko w Nowym Mieście, ale także w Ojcowie. Czytamy dalej: "Dr Stanisław Niedzielski pracując w tym Zakładzie przez 11 lat nabiera praktyki i pogłębia swoje umiejętności lekarskie. Jest wyróżniającym się lekarzem. Ze względu na duże zdolności i zdobyte doświadczenie w leczeniu przyrodoleczniczym powierzono mu samodzielne prowadzenie Zakładu Wodoleczniczego „Goplana” w Ojcowie, który później zostaje przemieniony na Zakład Leczniczy dla chorych nerwowo. Pracę w tym Zakładzie rozpoczyna 15 IV 1898 r.".
W konsekwencji, autorzy artykułu, wyraźnie zaznaczają istotę pomysłowości i zmian wprowadzonych przez doktora Niedzielskiego: "Jest pionierem we wprowadzeniu własnej karty zabiegowej, która uwzględnia poza danymi chorego, ilość porad, ilość i rodzaj kąpieli i zabiegów z podpisem lekarza. Wprowadza też do Zakładu kuchnię dietetyczną. Sposób odżywiania opiera na własnych badaniach i wzorach dr. Lahmana. Dr Stanisław Niedzielski kieruje się następującą zasadą: żeby organizm ludzki utrzymać w dobrym stanie należy mu podawać wszechstronne pożywienie tj. takie, w skład którego wchodzą nie tylko białka, tłuszcze, węglowodany, lecz i dostateczna ilość pożywienia roślinnego w stanie surowym. Z diety którą stosuje w swoim Zakładzie nie są w zupełności wykluczone potrawy mięsne, ze względu na wieloletnie nasze przystosowanie się do mięsa, pewne swoiste jego właściwości w pobudzaniu apetytu i wydzielaniu soków trawiennych. Ilość dań mięsnych jest jednak ograniczona do jednej potrawy na jeden lub dwa dni. W indywidualnych przypadkach Niedzielski stosuje odpowiednia dietę (tuczącą, odchudzającą, przeciwcukrzycową i przeciwartretyczną)".
Wspomnijmy zatem dzisiaj tego wybitnego lekarza, a na zbliżającą się majówkę może dobrze byłoby odwiedzić przepiękne okolice Ojcowa. Warto!
PP
REKLAMA
REKLAMA