Europa ogranicza wsparcie fiskalne gospodarstw domowych. Ceny energii są kluczowe dla niższej inflacji
Kraje strefy euro ograniczają wsparcie fiskalne. Odsetek ekonomistów spodziewających się ekspansywnej polityki fiskalnej w strefie euro spadł z 67 proc. do 48 proc. W reakcji na kryzys państwa wdrażają hojne programy osłaniające gospodarstwa domowe i firmy.
2023-06-28, 10:10
Głównym szokiem w zeszłym roku dla gospodarstw domowych był wzrost cen energii. Obecny spadek cen energii w naturalny sposób przekłada się na ograniczenie wydatków. Think tank Bruegel szacuje, że łączne wydatki na ten cel sięgnęły 7,4 proc. PKB w Niemczech oraz 3,7 proc. PKB we Francji.
Działania rządu
Polski rząd wprowadził między innymi dodatek osłonowy. Był to kluczowy element rządowej Tarczy Antyinflacyjnej, który miała zniwelować rosnące ceny energii, gazu i żywności. Wsparcie objęło blisko 7 mln gospodarstw domowych, co stanowi prawie połowę wszystkich gospodarstw w naszym kraju. Na ten cel przeznaczono bezprecedensową kwotę ponad 4 mld zł.
Dodatek osłonowy stanowi kluczowy element rządowej tarczy antyinflacyjnej, który miała zniwelować rosnące ceny energii, gazu i żywności. Przysługiwał on gospodarstwu domowemu, którego przeciętne miesięczne dochody nie przekraczają 2100 zł w gospodarstwie jednoosobowym albo 1500 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym.
Rząd udzielał również wsparcia finansowego na zakup węgla, gazu lub innych środków do ogrzewania domu w związku z wysokimi cenami energii.
Obniżki stóp
Ekonomiści zrzeszeni w AIECE spodziewają się, że w kolejnych latach banki centralne utrzymają wysokie stopy procentowe. Konsensus prognoz wskazuje, że główna stopa EBC osiągnęła już szczyt, wynoszący 4,0 proc., a pierwsze obniżki będą możliwe na przełomie roku.
REKLAMA
Europejscy ekonomiści zauważają jednocześnie, że inflacja w strefie euro zmienia swój charakter - coraz mniejszą rolę odgrywają wysokie ceny gazu, większą zaś wewnętrzny popyt i presja płacowa. Teoretycznie w takich warunkach odpowiedź banku centralnego powinna być mocniejsza - stopy procentowe działają przede wszystkim na krajową aktywność ekonomiczną.
Inflacja uzależniona od surowców
Ekonomiści nie są pewni, czy inflacja powróci do celu w 2024 r. Konsensus prognoz dla strefy euro sugeruje spadek inflacji do 5,6 proc. w 2023 r. oraz do 2,7 proc. w 2024 r. Perspektywy są jednak niepewne - ankietowani wskazują, że "uporczywie wysoka inflacja" jest największym zagrożeniem dla ich prognoz.
Dodatkowo duża część dezinflacji jest oparta na spadku cen energii - obecnie obserwujemy jednak wysoką niestabilność cen gazu. Ekonomiści wyrażają także obawy o szybko rosnące koszty pracy. Naszym zdaniem, spory spadek inflacji HICP w strefie euro do sierpnia tego roku jest możliwy - będzie to efekt m.in. bardzo korzystnych efektów statystycznych w cenach energii. Głównym zagrożeniem jest raczej uporczywość inflacji w 2024 r.
PolskieRadio24.pl/ IAR/ PAP/ PIE/ mib
REKLAMA