Kiedy wybuchła pierwsza wojna w Europie? Naukowcy twierdzą, że ok. 5000 lat temu

Analiza szczątków ponad 300 osób pochowanych w znajdującym się w Hiszpanii masowym grobie 3000 tys. lat przed n.e. wykazuje, że padły one ofiarą najstarszego znanego konfliktu zbrojnego w dziejach ludzkości, który można nazwać wojną. 

2023-11-15, 05:50

Kiedy wybuchła pierwsza wojna w Europie? Naukowcy twierdzą, że ok. 5000 lat temu
Neolityczne narzędzia i broń. Foto: Shutterstock/Food Impressions

Zespół pod kierownictwem dr Teresy Fernández-Crespo z Uniwersytetu w Valladolid przeanalizował kości 338 osób żyjących w okresie neolitu. Wśród nich znajdowało się 201 osób niepełnoletnich (nastolatków) i 137 dorosłych. 70 proc. tych, u których udało się zidentyfikować płeć, była mężczyznami. Wszystkie szczątki pochodziły z jednego masowego pochówku w płytkiej jaskini w regionie Rioja Alavesa w północnej Hiszpanii, a datowanie radiowęglowe pozwoliło oszacować ich wiek na 5400 do 5000 lat. 

W tym samym miejscu odkryto dużą liczbę broni: 52 krzemienne groty strzał, 64 ostrza/sztylety i dwa toporki. Wcześniejsze badania wykazały, że 36 z grotów miało niewielkie uszkodzenia związane z trafieniem w cel. 

Jednak dopiero wnikliwe przestudiowanie urazów szkieletowych potwierdziło, że pochówek jest pozostałością masakry. 

Czytaj także: 

Ślady walk

Autorzy badania ustalili, że 23,1 proc. pochowanych miało urazy szkieletu, a 10,1 proc. niezagojone urazy, co znacznie przewyższa szacowany w tamtym czasie wskaźnik urazów (odpowiednio 7–17 proc. i 2–5 proc.). Odkryli również, że u 74,1 proc. mężczyzn znaleziono niezagojone urazy, a u 70 proc. z nich - rany i urazy zagojone. Znacznie więcej niż u kobiet, co stanowi różnicę niespotykaną w innych europejskich masowych pochówkach z okresu neolitu. 

REKLAMA

Według autorów stosunkowo wysoki wskaźnik wygojonych ran sugeruje, że pochowani padli ofiarą konfliktu, który trwał kilka miesięcy. To sensacja, bo wcześniejsze badania sugerowały, że w okresie neolitu waśnie polegały na krótkich nalotach, trwających nie dłużej niż kilka dni i angażujących małe grupy, liczące do 20–30 osób. Przyjmowano dotąd, że ówczesnym społeczeństwom brakowało zdolności logistycznych do wspierania dłuższych konfliktów na większą skalę. 

1500 lat przed wojną trojańską 

Wcześniej sądzono, że najwcześniejsza wojna w Europie miał miejsce w epoce brązu (około 4000 do 2800 lat temu). Do takich wydarzeń zaliczyć można na poły legendarną wojnę trojańską (ok. 1200 p.n.e.) oraz konflikt, którego rozstrzygnięcie miało miejsce nad rzeką Tollense (Dołężą) w północnych Niemczech (ok. 1300-1250 p.n.e.). 

Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie "Scientific Reports".

EurekAlert!/bm 

REKLAMA

Polecane

REKLAMA

Wróć do strony głównej