Kiedy wybuchła pierwsza wojna w Europie? Naukowcy twierdzą, że ok. 5000 lat temu
Analiza szczątków ponad 300 osób pochowanych w znajdującym się w Hiszpanii masowym grobie 3000 tys. lat przed n.e. wykazuje, że padły one ofiarą najstarszego znanego konfliktu zbrojnego w dziejach ludzkości, który można nazwać wojną.
2023-11-15, 05:50
Zespół pod kierownictwem dr Teresy Fernández-Crespo z Uniwersytetu w Valladolid przeanalizował kości 338 osób żyjących w okresie neolitu. Wśród nich znajdowało się 201 osób niepełnoletnich (nastolatków) i 137 dorosłych. 70 proc. tych, u których udało się zidentyfikować płeć, była mężczyznami. Wszystkie szczątki pochodziły z jednego masowego pochówku w płytkiej jaskini w regionie Rioja Alavesa w północnej Hiszpanii, a datowanie radiowęglowe pozwoliło oszacować ich wiek na 5400 do 5000 lat.
W tym samym miejscu odkryto dużą liczbę broni: 52 krzemienne groty strzał, 64 ostrza/sztylety i dwa toporki. Wcześniejsze badania wykazały, że 36 z grotów miało niewielkie uszkodzenia związane z trafieniem w cel.
Jednak dopiero wnikliwe przestudiowanie urazów szkieletowych potwierdziło, że pochówek jest pozostałością masakry.
Czytaj także:
- "Polsko-hiszpańska" wymiana handlowa ma już ponad 5000 lat? Znaleziono najstarszy okaz bursztynu bałtyckiego na Półwyspie Iberyjskim
- "Hiszpańskie Stonehenge". Susza odsłoniła megality sprzed 7000 lat
- Najstarsza biżuteria ozdobna w Eurazji odkryta w Polsce
Ślady walk
Autorzy badania ustalili, że 23,1 proc. pochowanych miało urazy szkieletu, a 10,1 proc. niezagojone urazy, co znacznie przewyższa szacowany w tamtym czasie wskaźnik urazów (odpowiednio 7–17 proc. i 2–5 proc.). Odkryli również, że u 74,1 proc. mężczyzn znaleziono niezagojone urazy, a u 70 proc. z nich - rany i urazy zagojone. Znacznie więcej niż u kobiet, co stanowi różnicę niespotykaną w innych europejskich masowych pochówkach z okresu neolitu.
REKLAMA
Według autorów stosunkowo wysoki wskaźnik wygojonych ran sugeruje, że pochowani padli ofiarą konfliktu, który trwał kilka miesięcy. To sensacja, bo wcześniejsze badania sugerowały, że w okresie neolitu waśnie polegały na krótkich nalotach, trwających nie dłużej niż kilka dni i angażujących małe grupy, liczące do 20–30 osób. Przyjmowano dotąd, że ówczesnym społeczeństwom brakowało zdolności logistycznych do wspierania dłuższych konfliktów na większą skalę.
1500 lat przed wojną trojańską
Wcześniej sądzono, że najwcześniejsza wojna w Europie miał miejsce w epoce brązu (około 4000 do 2800 lat temu). Do takich wydarzeń zaliczyć można na poły legendarną wojnę trojańską (ok. 1200 p.n.e.) oraz konflikt, którego rozstrzygnięcie miało miejsce nad rzeką Tollense (Dołężą) w północnych Niemczech (ok. 1300-1250 p.n.e.).
Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie "Scientific Reports".
EurekAlert!/bm
REKLAMA
REKLAMA