Dziś Boże Narodzenie. Polskie obchody tego święta są wyjątkowe
25 grudnia przypada uroczystość Narodzenia Pańskiego, powszechnie nazywana świętami Bożego Narodzenia. Poprzedziła je Wigilia 24 grudnia.
2023-12-25, 06:00
W tradycji chrześcijańskiej jest to święto upamiętniające narodziny Jezusa Chrystusa, człowieka i Boga. Noc, w którą Jezus przyszedł na świat, uznaje się za wyjątkową, ponieważ Bóg objawił się jako małe i bezbronne dziecko, a w jego majestat uwierzyli prości ludzie - pasterze czuwający przy stadach.
Rodzinne Boże Narodzenie w Polsce
W Polsce święta Bożego Narodzenia mają szczególnie rodzinny charakter, także dla osób niewierzących. Ich obchody są także bardziej niż w innych krajach rozbudowane. Boże Narodzenie poprzedza zwykle bardzo uroczysta Wigilia, później są aż dwa dni świąteczne wolne od pracy. Drugi dzień Świąt, czyli 26 grudnia, jest poświęcony męczeństwu św. Szczepana.
Tradycyjnie w Rzymie w południe 25 grudnia papież Franciszek ze środkowego balkonu bazyliki św. Piotra wygłosi bożonarodzeniowe orędzie i udzieli błogosławieństwa "Urbi et Orbi" - "Miastu i światu".
Obchody Bożego Narodzenia rozpoczęły się w IV wieku, gdy skończył się okres prześladowań chrześcijan. Wtedy też z inicjatywy św. Heleny wybudowano bazylikę Narodzenia Pańskiego w Betlejem. W wigilię święta wierni przybywali na betlejemskie Pole Pasterzy, by całą noc czuwać w bazylice nad Grotą Narodzenia. Tam w nocy uczestniczono we mszy świętej, którą później nazwano "Pasterką", w nawiązaniu do ewangelicznej opowieści o pasterzach, którzy jako pierwsi oddali pokłon nowo narodzonemu Chrystusowi. Tak zaistniała pierwsza Wigilia i Pasterka. W 335 roku świętowanie Bożego Narodzenia dotarło z Betlejem do Rzymu, a potem do innych krajów.
REKLAMA
Tradycje bożonarodzeniowe
Świętom Bożego Narodzenia towarzyszą liczne zwyczaje i tradycje. Należą do nich m.in.: uroczysta wieczerza wigilijna, dzielenie się opłatkiem, strojenie choinki, szopka betlejemska, śpiewanie kolęd oraz obdarowywanie prezentami na pamiątkę św. Mikołaja, biskupa Miry. Podarunki - w zależności od regionalnej tradycji - przynosi: w Polsce centralnej - Święty Mikołaj, w Wielkopolsce, na Pomorzu Zachodnim, Kaszubach i Kujawach - Gwiazdor, w Małopolsce - Aniołek, a na Górnym Śląsku - Dzieciątko Jezus.
W Kościołach, które celebrują liturgię według kalendarza juliańskiego, głównie Cerkiew greckokatolicka i Kościół prawosławny, Boże Narodzenie przypada 7 stycznia.
W niedzielę w oktawie Bożego Narodzenia Kościół obchodzi święto Świętej Rodziny z Nazaretu - Jezusa, Maryi i Józefa. W tym roku przypada ono 31 grudnia. Uroczystość przypomina wiernym, że w rodzinie każda osoba pełni istotną rolę, ponieważ uczestniczy w misji Jezusa. Podkreśla też, że ta mała wspólnota pomaga w dojrzewaniu do wyboru życiowego powołania.
Historia Bożego Narodzenia
Przez pierwsze trzy wieki chrześcijaństwa nie obchodzono Bożego Narodzenia, celebrowano przede wszystkim Wielkanoc. Początkowo Boże Narodzenie w Betlejem świętowano 6 stycznia, dopiero później - 25 grudnia. Według księdza Józefa Naumowicza, badacza zajmującego się wczesnym chrześcijaństwem, 25 grudnia najlepiej oddaje symbolikę Bożego Narodzenia, rozumianego jako "światłość, która przenika ciemności". Łączy się to z astronomicznym zjawiskiem przesilenia zimowego, przedstawianego jako zwycięstwo dnia nad nocą. Ponieważ w czasach rzymskich uznawano, że następuje ono 25 grudnia, dlatego obchody Bożego Narodzenia ustanowiono na ten dzień. Na podstawie współczesnych wyliczeń wiemy, że przesilenie zimowe przypada 21 lub 22 grudnia.
REKLAMA
Narodziny Chrystusa rozumiane jako przyjście światła na ziemię, były wypełnieniem przepowiedni proroków ze Starego Testamentu. W Księdze Izajasza czytamy: "Naród kroczący w ciemnościach ujrzał światłość wielką; nad mieszkańcami kraju mroków światło zabłysło, (...) Albowiem Dziecię nam się narodziło, Syn został nam dany, na Jego barkach spoczęła władza. Nazwano Go imieniem: Przedziwny Doradca, Bóg Mocny, Odwieczny Ojciec, Książę Pokoju". Według Nowego Testamentu, nowo narodzony Chrystus przynosi tym, którzy w niego uwierzą, pokój, miłość i radość.
Data narodzin Jezusa? Nieznana
Uwzględniając przekazy Nowego Testamentu, należy z kolei przyjąć, że poczęcie Chrystusa dokonało się 25 marca - obecnie jest to uroczystość Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny - stąd narodzenie przypada 9 miesięcy później, czyli 25 grudnia.
Nie jest znany rok narodzin Chrystusa. Po wielu badaniach bibliści uznali, że Jezus przyszedł na świat między 8-mym a 6-tym rokiem przed naszą erą, czyli w latach 746-748 roku według kalendarza rzymskiego. Było to za panowania cesarza Oktawiana Augusta.
W ewangeliach nie znajdziemy też dnia ani miesiąca narodzin Jezusa. Tradycja Kościołów Wschodu i Zachodu przyjmuje, że wydarzyło się to zimą.
REKLAMA
- "Nie, nie i jeszcze raz nie!". Taki prezent pod choinkę może przynieść cierpienie
- Tradycja wysyłania świątecznych kartek. Skąd wzięły się bożonarodzeniowe pocztówki?
Posłuchaj
Posłuchaj
Posłuchaj
IAR/jmo
REKLAMA