Orlen Synthos Green Energy przymierza się do budowy pierwszego małego reaktora jądrowego. Znamy lokalizację

"Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska (GDOŚ) wydał postanowienie określające wymagania dotyczące zakresu raportu środowiskowego dla budowy małej modułowej elektrowni jądrowej (SMR) w Stawach Monowskich w Małopolsce. To pierwsza taka decyzja w całej Unii Europejskiej i kolejny istotny krok w procesie budowy reaktorów BWRX-300 w Polsce" -  poinformowała niedawno spółka Orlen Synthos Green Energy (OSGE).

Przypomniano w nim, że ustalenie przez GDOŚ zakresu raportu jest wynikiem procedury środowiskowej zapoczątkowanej w maju 2023 r. złożeniem wniosku przez OSGE. Spółka zaznaczyła, że zakres takiego dokumentu ustalany jest dla poszczególnych projektów z uwzględnieniem specyfiki lokalizacji. "Wydanie postanowienia przez GDOŚ umożliwia spółce rozpoczęcie w lokalizacji Stawy Monowskie badań środowiskowych i lokalizacyjnych w pełnym zakresie niezbędnym do opracowania Raportu Oceny Oddziaływania na Środowisko. Czas potrzebny na przygotowanie raportu szacowany jest na nawet 2 lata" - wskazała wtedy spółka.

Ambitny plan OSGE

Prezes OSGE Rafał Kasprów powiedział niedawno, że to postanowienie GDOŚ pozwala utrzymać zakładane harmonogramy realizacji projektu i daje szanse za ukończenie inwestycji wtedy, kiedy polska gospodarka będzie najbardziej potrzebowała zero-emisyjnych i stabilnych źródeł energii.  

Spółka w 2023 r. złożyła do GDOŚ analogiczne wnioski o ustalenie zakresu raportu o oddziaływaniu na środowisko budowy SMR-ów BWRX-300 w Ostrołęce i Włocławku. 

7 grudnia 2023 r. ówczesna Minister Klimatu i Środowiska Anna Łukaszewska-Trzeciakowska wydała sześć decyzji zasadniczych łącznie na budowę 24 reaktorów w technologii BWRX-300, o które wnioskowały spółki celowe OSGE.

Decyzje dotyczą lokalizacji w: Ostrołęce, Włocławku, Stawach Monowskich, Dąbrowie Górniczej, Nowej Hucie oraz Stalowej Woli. W procesie uzyskiwania decyzji zasadniczej konieczna jest opinia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ABW). Według medialnych doniesień opinia ABW dla projektów OSGE była negatywna.

Zdaniem OSGE proces wdrażania technologii od początku był prowadzony transparentnie, dlatego spółka złożyła wniosek o odtajnienie uzasadnienia opinii ABW i umożliwienie spółce dostępu do akt. Wnioski te zostały odrzucone, OSGE informowało w grudniu, że będzie starać się o odtajnienie na drodze sądowej. Tak, aby każdy miał okazje zapoznać się z informacjami o podstawie, na jakiej ABW wydała swoje opinie. 

Finansowanie USA

Na początku listopada 2023 roku poinformowano, że Orlen Synthos Green Energy (OSGE) zostało objęte strategicznym amerykańskim programem Phoenix i otrzyma finansowanie od Departamentu Stanu na przyspieszenie projektu budowy małych reaktorów w Polsce.

Finansowanie dla OSGE zostało przyznane w ramach Projektu Phoenix. To program Departamentu Stanu USA, którego celem jest wsparcie procesu transformacji energetycznej w Europie Środkowej w zakresie budowy małych reaktorów modułowych w miejscu elektrowni węglowych.

BWRX-300 to projekt GE-Hitachi Nuclear Energy (GEH) - joint-venture amerykańskiego GE i japońskiego Hitachi. Należy do rodziny reaktorów wodno-wrzących (BWR). Jednocześnie, ze względu na stosunkowo niewielką moc - 300 MWe jest zaliczany do tzw. SMR - małych reaktorów modułowych. Pierwszy taki reaktor ma powstać dla OPG w kanadyjskiej elektrowni jądrowej Darlington. Kolejny, zgodnie z planami OSGE - ma powstać w Polsce do końca dekady.

OSGE to spółka, w której po połowie udziałów mają Orlen oraz prywatny chemiczny koncern Synthos, należący do Michała Sołowowa.

• Orlen zbuduje małe reaktory jądrowe. Jest dofinansowanie od rządu USA
• Minister klimatu daje zielone światło. Chodzi o sześć projektów jądrowych Orlenu i Synthosu
• Mały reaktor jądrowy w Stawach Monowskich. Jest zgoda na rozpoczęcie badań środowiskowych i lokalizacyjnych

PAP/IAR/PR24.pl/mk