Przełom w polityce USA wobec Białorusi. "Wkrótce ustawę przyjmie Kongres"

Projekt "Ustawy o Demokracji, Prawach człowieka i Suwerenności Białorusi z 2024 roku" (Belarus Democracy, Human Rights, and Sovereignty Act of 2024, HR 8329), trafił do Kongresu z poparciem przedstawicieli obu sił politycznych - Republikanów i Demokratów. 

Ustawa wprowadza wiele zmian, na których zależało opozycji demokratycznej. Rozmowy o nich toczyły się przez długi czas. Przyjęcie ustawy ukształtuje na nowo politykę Stanów Zjednoczonych wobec Białorusi i będzie wielkim sukcesem koncepcyjnym i negocjacyjnym białoruskiej opozycji.

• "To zapewne był szantaż, skończy jak Czeczko". Szef BYPOL-u o Szmydcie
• Rosjanie mogą wykorzystać lukę. Ekspert ISW ostrzega NATO. "To może być szybciej, niż myślimy"

"Dokument w centrum stawia suwerenność Białorusi"

Na stronach Kongresu opublikowano już prawdopodobnie ostateczną wersję tekstu dokumentu, który będzie oficjalnie determinował linię polityki USA wobec Białorusi.

REKLAMA

- Suwerenność naszego kraju jest określona jako wartość, a urzędnicy tworzący Państwo Związkowe Rosji i Białorusi będą mogli podlegać sankcjom - za podważanie suwerenności Białorusi. Za partnera strategicznego  USA uznają siły demokratyczne - to docenienie walki białoruskiego narodu o suwerenność, demokrację, europejskość - stwierdził Wład Kobets, mówiąc o najważniejszych punktach dokumentu. Do tego USA deklarują wsparcie dla sił demokratycznych w procesie "pokojowego przekazania władzy".

Co zawiera dokument?

- W opublikowanej wersji dokumentu wskazano na odpowiedzialność Łukaszenki za niszczenie suwerenności kraju - mówi Wład Kobets, dodając, że wskazano też inne zbrodnie reżimu - od sfałszowanych wyborów po represje czy uprowadzenie samolotu Ryanaira w 2021 roku.

Podkreślono, że doszło do wykorzystania terytorium Białorusi w celu agresji przeciwko Ukrainie, a także odnotowano współudział Łukaszenki w deportacji ukraińskich dzieci do Rosji i na Białoruś.

REKLAMA

W dokumencie scharakteryzowano instytucje demokratycznej Białorusi - Radę Koordynacyjną  i Zjednoczony Gabinet Przejściowy - jako partnerów rozmów dla USA. Jest zapis o przywódczej roli Swiatłany Cichanouskiej jako wiodącej kandydatki w 2020 roku. Rządy Łukaszenki uznano za bezprawne.

Do ustawy wpisano także dialog strategiczny USA z organizacjami demokratycznej Białorusi.

W dokumencie zapisano także konieczność wyprowadzenia wojsk rosyjskich z terytorium Białorusi.

REKLAMA

Wskazano też na odpowiedzialność urzędników, etc. innych państw w kwestii niszczenia suwerenności Białorusi.

Władimir Kobets mówił, że bardzo ważne jest nieuznawanie przez USA Państwa Związkowego Rosji i Białorusi, ponadto ustawa wskazuje na odpowiedzialność urzędników Państwa Związkowego Rosji i Białorusi i tych, którzy rozwijają ten twór - jako narzędzi okupanta.

Z drugiej strony wskazano, że siły demokratyczne zdecydowały o proeuropejskim, transatlantyckim kierunku rozwoju Białorusi.

W projekcie zapisano też potrzebę wsparcia białoruskiej tożsamości narodowej, języka i kultury, a także potrzebę wsparcia społeczeństwa obywatelskiego Białorusi w kwocie nie mniejszej niż obecnie w 2025 i 2026 roku.

REKLAMA

Wizyta Swiatłany Cichanouskiej w USA

Na razie nie ma informacji na temat tego, kiedy może odbyć się głosowanie nad dokumentem.

Obecnie w Stanach Zjednoczonych przebywa z trzydniową wizyta (11-13 czerwca) liderka sił demokratycznych Swiatłana Cichanouska i z pewnością również ta sprawa będzie przedmiotem uzgodnień.

Według Włada Kobetsa, prawo może zostać przyjęte w niedługim czasie. Następnie musi zostać zatwierdzone przez prezydenta USA dekretem wykonawczym.

Potem w ciągu 90 dni od dnia wejścia w życie ustawy Dyrektor Wywiadu Narodowego, w porozumieniu z sekretarzem skarbu i sekretarzem stanu, przedłoży właściwym komisjom Kongresu raporty na temat obecności wojskowej Rosji na Białorusi i jej wpływu na bezpieczeństwo NATO, deportacji dzieci z Ukrainy, zakupu broni od Rosji i Iranu, wspierania Rosji w obchodzeniu sankcji, wykorzystania nielegalnych migrantów do destabilizacji granic państw NATO, w tym Polski, i wpływu takich działań na poziom bezpieczeństwa Sojuszu.

REKLAMA

Polityka USA wobec tego kraju już się zmieniła

Jak podkreślił Wład Kobets, który uczestniczył w poprzednich latach w rozmowach i negocjacjach w Waszyngtonie, polityka USA wobec Białorusi już  de facto się zmieniła.

Bo, jak wskazał, ewenementem w polityce amerykańskiej jest prowadzenie tzw. dialogu strategicznego z inną instytucją niż rząd któregoś z państw. Tymczasem od grudnia 2023 roku trwa dialog strategiczny z białoruskimi siłami demokratycznymi. Będzie on kontynuowany w sześciu amerykańsko-białoruskich grupach roboczych.

Kobets powiedział, że prace nad dokumentem przeciągały się - powodem były kłopoty z uchwaleniem pomocy dla Ukrainy.  One powodowały, że inne kwestie zostały zepchnięte na dalszy plan. Po głosowaniu wszystko szybko ruszyło do przodu.

Z tekstem ustawy można zapoznać się na stronie Kongresu USA. https://www.congress.gov/bill/118th-congress/house-bill/8329/text

REKLAMA

• "To zapewne był szantaż, skończy jak Czeczko". Szef BYPOL-u o Szmydcie
• Rosjanie mogą wykorzystać lukę. Ekspert ISW ostrzega NATO. "To może być szybciej, niż myślimy"

polskieradio24.pl/Agnieszka Kamińska