Stan klęski żywiołowej na południu. Rząd chce walczyć ze skutkami powodzi

W województwie dolnośląskim stan klęski żywiołowej wprowadzono w powiatach: kamiennogórskim, karkonoskim, kłodzkim, lwóweckim, wałbrzyskim i ząbkowickim oraz w miastach na prawach powiatu - Wałbrzychu i Jeleniej Górze.

W województwie opolskim obejmuje powiaty: głubczycki, nyski i prudnicki oraz gminę Strzeleczki w powiecie krapkowickim. Natomiast w województwie śląskim dotyczy powiatów bielskiego, cieszyńskiego, pszczyńskiego i raciborskiego oraz miasta na prawach powiatu - Bielsko-Białej.

W czasie obowiązywania stanu klęski żywiołowej będą obowiązywały "wyłącznie niezbędne" ograniczenia wolności i praw obywateli, wśród nich: nakaz ewakuacji, zakaz przebywania w określonych miejscach i obiektach, a także obowiązek opróżnienia lub zabezpieczenia lokali mieszkalnych bądź innych pomieszczeń i zakaz określonego sposobu przemieszczania się. 

Rząd nie będzie nadużywał tych uprawnień - zapewnił na konferencji prasowej w Warszawie premier Donald Tusk. 

REKLAMA

Uzasadnienie wdrożenia nadzwyczajnych środków

"Stwierdzono zagrożenie dla życia i zdrowia dużej liczby osób (w tym odnotowano ofiary śmiertelne), występowanie uszkodzeń i zniszczeń w mieniu w wielkich rozmiarach, wystąpienie utrudnień bytowych dla mieszkańców objętych skutkami zagrożenia, a także zagrożenie dla środowiska naturalnego" - dodano w opisie projektu rozporządzenia o ogłoszeniu stanu klęski żywiołowej.

Jak czytamy, "zakres terytorialny powodzi, która już w dotychczasowej fazie objęła znaczne obszary południowo-zachodniej Polski, jak również jej intensywność (gwałtowne, a często też historycznie rekordowe przyrosty poziomów wód w rzekach, niszczycielskie zjawiska towarzyszące, w tym osuwiska, silne wiatry), a przede wszystkim ogromna skala zniszczeń powodowanych przez żywioł, uzasadniają zastosowanie rozwiązań nadzwyczajnych".

"W obecnej sytuacji konieczne jest uruchomienie wszelkich dostępnych zasobów i środków w celu ochrony zdrowia, życia i mienia" - podkreślono w projekcie rozporządzenia.

Stan klęski żywiołowej. Definicje

Stan klęski żywiołowej jest jednym ze stanów nadzwyczajnych opisanych w konstytucji - obok wojennego i wyjątkowego. Zasady jego wprowadzenia reguluje ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r. Zgodnie z nią stan klęski żywiołowej wprowadza rozporządzeniem rząd, na określony czas nie dłuższy niż 30 dni. Można go przedłużyć, o ile zgodzi się na to Sejm.

REKLAMA

Klęska żywiołowa to zaś "katastrofa naturalna lub awaria techniczna, których skutki zagrażają życiu lub zdrowiu dużej liczby osób, mieniu w wielkich rozmiarach albo środowisku na znacznych obszarach, a pomoc i ochrona mogą być skutecznie podjęte tylko przy zastosowaniu nadzwyczajnych środków, we współdziałaniu różnych organów i instytucji oraz specjalistycznych służb i formacji działających pod jednolitym kierownictwem".

Czytaj także: 

• Zerwany most w Krapkowicach. Do sieci trafiły zdjęcia
• Szpital w Nysie ewakuowany. "Zalanie nastąpiło dosłownie w pięć minut"

Katastrofa naturalna jest zaś zdefiniowana jako "zdarzenie związane z działaniem sił natury, w szczególności wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, długotrwałe występowanie ekstremalnych temperatur, osuwiska ziemi, pożary, susze, powodzie, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, masowe występowanie szkodników, chorób roślin lub zwierząt albo chorób zakaźnych ludzi, albo też działanie innego żywiołu".

Dodatkowe uprawnienia jako kierujący działaniami na rzecz usunięcia skutków klęski, zyskują - w zależności od obszaru obowiązywania stanu klęski żywiołowej - wójtowie, starostowie, wojewodowie lub szef MSWiA. 

Szef MON może także skierować do dyspozycji wojewody oddziały lub pododdziały wojska, których zadaniem będzie minimalizowanie skutków kataklizmu. 

REKLAMA

Stan klęski żywiołowej. Co to oznacza dla ludzi 

W rozporządzeniu o wprowadzeniu stanu klęski żywiołowej rząd, oprócz wskazania obszaru i czasu występowania tego stanu, może ogłosić także "rodzaje niezbędnych ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela" z nim związane. Ograniczenia te dotyczyć mogą zarówno osób fizycznych, jak i spółek działających na obszarze objętym stanem nadzwyczajnym. 

Wprowadzone przez osobę kierującą działaniami likwidacyjnymi stanu klęski żywiołowej (tj. wójtów, starostów, wojewodów, ministra) ograniczenia mogą się wiązać z m.in.: 

• zawieszeniem, ograniczeniem lub zakazaniem działalności określonych przedsiębiorców,
• koniecznością oddelegowania pracowników firm do działań minimalizujących skutki kataklizmu,
• całkowitą lub częściową reglamentacją zaopatrzenia w sklepach i regulacją cen produktów,
• nakładaniem obowiązku badań lekarskich lub szczepień, a także kwarantanny,
• obowiązkiem opróżnienia mieszkalnych bądź innych pomieszczeń, a także rozbiórek budynków i innych obiektów budowlanych,
• nakazem ewakuacji w ustalonym czasie z określonych miejsc, obszarów i obiektów, a także nakazem lub zakazem przebywania w określonych miejscach i na określonych obszarach,
• zakazem organizowania lub przeprowadzania imprez masowych,
• wykorzystaniem, bez zgody właściciela lub innej osoby uprawnionej, nieruchomości i rzeczy ruchomych.

Urzędnik kierujący działaniami w celu usunięcia skutków klęski żywiołowej może także kazać uczestniczyć w akcjach ratunkowych zwykłym ludziom i zobowiązać ich do udzielania lokali lub części pomieszczeń na rzecz osób poszkodowanych.

Relacja na bieżąco z sytuacji powodziowej na południu kraju cały czas na antenach Polskiego Radia. Relacjonujemy minuta po minucie na stronie polskieradio24.pl.

REKLAMA

PAP, IAR, lexlege.pl, sejm.gov.pl/ mbl/wmkor