Zimą to w Polsce zabójcza choroba. Dwa razy więcej zgonów z powodu zapalenia płuc
W Polsce rośnie liczba zgonów z powodu zapalenia płuc - alarmują eksperci z Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych. Tragiczny bilans widać szczególnie zimą. Wówczas mamy do czynienia ze szczególnym wzrostem umieralności.
2025-01-08, 08:23
Coraz więcej Polaków umiera na zapalenie płuc. Zima najgorszym okresem
W okresie zimowym liczba zgonów wzrasta dwukrotnie i miesięcznie umiera nawet trzy i pół tysiąca chorych - wynika z aktualnych szacunków. Z kolei według danych Centrum e-Zdrowia, w 2023 roku liczba zgonów z powodu zapalenia płuc wyniosła ponad 27 tysięcy wśród pacjentów hospitalizowanych. W 2019 r. oszacowano ją na 12 tys. na rok, co stanowiło jeden z najwyższych wskaźników w Unii Europejskiej.
Czytaj także:
- Nowy, groźniejszy wariant małpiej ospy u pacjenta w Belgii. Uprawiał seks z chorą osobą
- Otyłość prowadzi do 200 chorób i skraca życie średnio o cztery lata
Kto jest szczególnie narażone na zapalenie płuc? Eksperci wskazują na dzieci poniżej piątego roku życia (w skali globalnej aż 15 proc. zgonów w tej grupie jest spowodowane zapaleniem płuc) oraz osoby starsze powyżej 65. roku życia. Z kolei osób dorosłych najczęstszymi objawami zapalenia płuc są: gorączka, mokry kaszel, znaczne zmęczenie, uczucie duszności, bóle w klatce piersiowej, dreszcze, bóle mięśni, stawów i głowy. U małych dzieci często można zaobserwować znacznie przyspieszony, świszczący oddech. Dodatkowo mogą pojawić się wymioty.
Zapalenie płuc. Czynniki ryzyka
Wśród czynników ryzyka wystąpienia choroby specjaliści wymieniają m.in.: podeszły wiek, palenie tytoniu, przewlekłą niewydolność serca, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP), cukrzycę, stosowanie leków obniżających odporność. Za około połowę zapaleń płuc odpowiedzialne są bakterie, m.in. dwoinki zapalenia płuc, potocznie zwane pneumokokami. Chorobę tę mogą również wywoływać wirusy, m.in. wirusy grypy, syncytialny wirus oddechowy (RSV) oraz koronawirusy.
REKLAMA
Przyczyny zapalenia płuc
Jedną z głównych przyczyn bakteryjnego zapalenia płuc - jak wskazywała prof. Aneta Nitsch-Osuch, kierownik Zakładu Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego - są pneumokoki. "Szczególnie niebezpieczne są dla dzieci do 2. roku życia oraz dla osób starszych, ponieważ w tych grupach wiekowych odporność jest obniżona" - dodała.
Podkreśliła też, że najwyższy odsetek zgonów z powodu zakażenia pneumokokami obserwuje się u pacjentów, u których pneumokoki wywołały bakteriemię (bakteryjne zakażenie krwi - red.), zapalenie opon mózgowych oraz zapalenie płuc.
Szczepienia są kluczowe
"Szczepienia przeciw pneumokokom stanowią kluczowy element w profilaktyce takich powikłań. Zaleca się je przede wszystkim osobom w grupie ryzyka ciężkiego przebiegu zakażenia. Podanie szczepionki przeciw pneumokokom, zwłaszcza u seniorów, to szansa na uniknięcie zapalenia płuc i negatywnych jego skutków. Warto zwrócić uwagę, że szczepienie u osób dorosłych jest szczepieniem jednorazowym - tłumaczyła.
Zapalenie płuc jest również najczęstszym powikłaniem grypy. Powikłania po infekcji wirusem grypy występują u około 6 proc. chorych i mogą ujawnić się w ciągu pierwszych kilkunastu dni trwania infekcji, jak również w kilka tygodni po jej zakończeniu.
REKLAMA
Szczepienie przeciw grypie "jedyną skuteczną metodą"
Prof. Adam Antczak, przewodniczący Rady Naukowej Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych, zwrócił uwagę, że mogą one dotyczyć osób zdrowych bez chorób przewlekłych, ale ryzyko ciężkiego przebiegu grypy i wystąpienia komplikacji jest zdecydowanie wyższe u osób powyżej 65. r.ż. oraz u dzieci - przede wszystkim u niemowlaków i dzieci do 5. roku życia.
- Dodatkowo do grup ryzyka zalicza się kobiety w ciąży, osoby z chorobami przewlekłymi, osoby z niedoborami odporności. Szczepienie przeciw grypie jest jedyną skuteczną metodą na uniknięcie choroby, a tym samym powikłań po zakażeniu. Zalecane jest wszystkim, a zwłaszcza osobom, znajdującym się w grupie ryzyka ciężkiego przebiegu tej infekcji - wyjaśnił specjalista.
Szczepionka przeciw grypie i pneumokokom na jednej wizycie
Eksperci zwrócili uwagę, że szczepienie przeciw grypie i pneumokokom można przyjąć podczas jednej wizyty. Taka aplikacja szczepionek ułatwia proces szczepienia, zwiększa akceptację szczepień oraz odsetek zaszczepionych pacjentów, szczególnie jeśli ponowne zgłoszenie się pacjenta jest niepewne lub pacjent jest narażony na bezpośrednie ryzyko chorób.
- WHO bije na alarm. Chodzi o nowy wariant małpiej ospy
- Ptasia grypa. Pierwszy poważny przypadek u człowieka
- Wydawało się, że odra jest już niegroźna. Nic bardziej mylnego!
Podczas wizyty szczepionki powinny być wstrzykiwane oddzielnie i w różne miejsca anatomiczne. Dodatkowo dla osób powyżej 65. roku życia szczepionki są bezpłatne. Na podstawie recepty szczepienie można wykonać w placówce podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) lub w aptece. Na rynku dostępne są też odpłatnie szczepionki przeciwko wirusowi RS (RSV) dla osób w wieku 60 lat i więcej oraz osób w wieku od 50 do 59 lat ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na chorobę wywoływaną przez RSV.
REKLAMA
Zapalenie płuc na świecie
Szacuje się, że na zapalenie płuc na całym świecie co roku choruje około 450 mln. osób (czyli ok. 7 proc. populacji świata). Większość tych przypadków występuje w tzw. krajach rozwijających się. Eksperci przypominają, że w dużym stopniu można zabezpieczyć się właśnie poprzez szczepienia.
Źródło: PAP/hjzrmb
REKLAMA