Mamy jedne z najdroższych kredytów w UE. NBP usprawiedliwia banki

• Marże kredytów hipotecznych w Polsce są wyższe niż średnia w Unii Europejskiej
• Według NBP, na ich wysokość wpływają głównie podatek bankowy (dodaje ok. 0,4 p.p.) oraz koszt ryzyka wcześniejszych spłat (dodaje ok. 0,5-1 p.p.)
• W tym samym czasie polskie banki notują rekordowe zyski – 16,5 mld złotych w cztery miesiące – co budzi pytania o konieczność utrzymywania tak wysokich marż

Wysokie marże na kredytach. BNP tłumaczy powody

Narodowy Bank Polski w "Raporcie o stabilności systemu finansowego" przyznał, że marże kredytowe w Polsce, choć obecnie poniżej swojej długoterminowej średniej, są wyższe niż w innych krajach UE. Bank centralny wyjaśnia, czym jest marża – to różnica między oprocentowaniem kredytu a rynkową stopą procentową (np. WIBOR dla kredytów zmiennych lub stawka IRS dla kredytów o stałej stopie), która stanowi wynagrodzenie banku.

Według NBP, wyższy poziom polskich marż wynika z dwóch głównych, specyficznych dla naszego rynku czynników:

• Podatek od aktywów banków (wprowadzony w 2016 r.), którego koszt, zdaniem NBP, podnosi marżę kredytu o około 0,4 punktu procentowego
• Koszt ryzyka przedpłat, który w Polsce jest wliczany w cenę kredytu w momencie jego udzielania. Ten element, jak oszacowano w raporcie, może podnosić marżę o około 0,5-1 punktu procentowego
• Jak podsumowuje NBP w raporcie: "Po wyeliminowaniu ww. czynników poziom marż kredytowych w Polsce nie odbiegałby znacząco od średniej dla innych krajów UE, choć wciąż byłby jednym z wyższych"

Argumenty NBP a rzeczywistość. Przykłady z Europy

Jednak analiza sytuacji w innych krajach Unii Europejskiej pokazuje, że te wyjaśnienia mogą nie być wystarczające. Podatek bankowy, podobny do polskiego, obowiązuje również m.in. we Francji. Mimo to, jak zauważa się w branżowych dyskusjach, marże kredytów hipotecznych są tam o połowę niższe niż w Polsce.

Ciekawego porównania dostarcza również rynek czeski, który pod pewnymi względami jest podobny do polskiego. Różnica między oprocentowaniem kredytów hipotecznych a rentownością 5-letnich obligacji skarbowych (jedna z metod oceny wysokości marż) wynosi w Czechach około 1,3 p.p. W Polsce ta różnica jest znacznie wyższa i wynosi około 2,2 p.p.

REKLAMA

Rekordowe zyski polskich banków. Czy marże muszą być tak wysokie?

Największe pytania o uzasadnienie wysokości marż pojawiają się w kontekście najnowszych wyników finansowych sektora bankowego. Z danych samego NBP wynika, że polskie banki notują rekordowe zyski.

Tylko w okresie od stycznia do końca kwietnia 2025 roku banki zarobiły łącznie 16,5 miliarda złotych. To wynik o ponad 2 miliardy złotych lepszy niż w analogicznym, również bardzo dobrym, okresie roku poprzedniego. Same przychody banków z odsetek w ciągu tych czterech miesięcy wyniosły aż 60 miliardów złotych.

Czytaj także: 

• Rekordowe zyski banków. Najnowsze dane NBP
• Najdroższe kredyty w Europie. "Polskie banki jadą po bandzie"
• Oprocentowanie kredytów. Tak tłumaczą się banki

Źródło: PAP/PolskieRadio24.pl/AM

REKLAMA