Procesje Bożego Ciała w całej Polsce. To wydarzenie religijne, ale i kulturowe

Procesje Bożego Ciała w całej Polsce. Korowody katolików na ulicach miast i wsi

Czwartek upłynął katolikom pod znakiem procesji Bożego Ciała. To cykliczne święto, obchodzone 60 dni po Wielkanocy, stanowi celebrację największych tajemnic wiary - wyjaśniał w rozmowie z Polskim Radiem ksiądz Krystian Sacharczuk, duszpasterz kościoła akademickiego świętej Anny w Warszawie. - To jest żywe przypomnienie wydarzenia z Wieczernika, z Wielkiego Czwartku, wtedy zostały ustanowione przez Jezusa, właśnie Eucharystia i Kapłaństwo. Natomiast to, co w 60. dzień po dniu zmartwychwstania celebrujemy, to właśnie chwałę tego boskiego Ciała i boskiej Krwi, uwielbienie tych świętych postaci, bo wierzymy, że my nie wynosimy chlebka na ulicę w monstrancji, ale wynosimy żywego, realnego Boga - wyjaśniała kapłan.

Posłuchaj

Uczestnicy warszawskiej procesji Bożego Ciała mówią, dlaczego uczestniczą w tych uroczystościach (IAR) 0:34

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Uroczystość Bożego Ciała jest zaproszeniem do przeżywania cudu Eucharystii na zewnątrz. - To jest też rodzaj pewnego świadectwa przywiązania do tego, co jest najważniejsze. I my z pewną dumą, wydaje mi się, powinniśmy wychodzić w ten dzień, prezentować i pokazywać światu, tego w kogo wierzymy - zaznaczył duszpasterz. Z okazji Bożego Ciała wierni w całej Polsce przeszli ulicami miast i wsi, niosąc Hostię w procesji do czterech ołtarzy.

Jednej z warszawskich procesji Bożego Ciała przewodniczył metropolita warszawski abp Adrian Galbas (fot. PAP/Radek Pietruszka)

W homilii wygłoszonej w czasie centralnej procesji Bożego Ciała w Warszawie, abp Adrian Galbas podkreślał społeczną wagę utrzymania jedności Polaków. - Bardzo potrzebujemy dziś miłości społecznej, miłości wzajemnej, wzajemnego sprzymierzenia się ze sobą, które nas Polaków zjednoczy, mimo różnicy poglądów i mimo różnych wizji na Polskę - tłumaczył hierarcha. - Kościół musi szukać porozumienia z każdym, nie tylko »ze swoimi«. Musi pomagać nam spotkać się ze sobą. Nie ma dziś ważniejszej sprawy społecznej, niż jedność Polaków - ocenił metropolita warszawski.

Posłuchaj

Arcybiskup Adrian Galbas mówił, że by nieść pokój także wewnątrz siebie, Kościół powinien sam się uspokoić (IAR) 0:27

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Od Zakopanego po Kurpie. Barwne procesje w regionalnych strojach

Na procesję Bożego Ciała licznie wybrali się także mieszkańcy Zakopanego. Korowody wiernych w tradycyjnych góralskich strojach przeszły ulicami Olczy.

Procesja Bożego Ciała przeszła ulicami Zakopanego (fot. PAP/Grzegorz Momot)

Na trasie procesji dziewczynki, które tego roku przystąpiły do Pierwszej Komunii, ukwiecały szlak płatkami.

Małe mieszkanki Zakopanego sypały kwiaty na trasie procesji Bożego Ciała (fot. PAP/Grzegorz Momot)

Procesja Bożego Ciała w strojach ludowych. "Zwyczaj doceniony poza granicami Polski"

Boże Ciało było także okazją do zamanifestowania lokalnego folkloru dla mieszkańców Łowicza. Uroczystości Bożego Ciała w tym mieście wpisane są na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Także w Łowiczu kwiatki podczas procesji sypały dzieci w tradycyjnych strojach (fot. PAP/Marian Zubrzycki)

- Ludowe tradycje zostały docenione także poza granicami Polski - mówiła Polskiemu Radiu etnografka Magdalena Trzaska z Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa wsi. - Boże Ciało w Łowiczu, Boże Ciało w Myszyńcu albo Boże Ciało w Spycimierzu są na Krajowej Liście Dziedzictwa Niematerialnego, więc to już świadczy o tym, że są to takie święta, które są od lat albo często i od wieków bardzo podobnie świętowane i są ściśle związane z tym dziedzictwem - wskazała.

Nieodłącznym elementem procesji Bożego Ciała są wyszywane sztandary (fot. PAP/Marian Zubrzycki)

Orszakowi Najświętszego Sakramentu towarzyszyły w Łowiczu również wyszywane ręcznie sztandary oraz figury i obrazy, grupa rekonstrukcyjna dawnego wojska, a także ludowy chór i bębniarze.

Łowickie procesje Bożego Ciała stanowią polskie dziedzictwo kulturowe (fot. PAP/Marian Zubrzycki)

W 2014 r. łowicka procesja Bożego Ciała - z uwagi na szczególną oprawę - została wpisana na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Święto to jest głęboko zakorzenione w tradycji Łowicza i celebrowane właściwie od kiedy zostało wprowadzone do Polski w XIV w. Uroczystość odbywa się według kultywowanej od lat w niezmienionej formie tradycji.

Łowiczanki na procesji Bożego Ciała (fot. PAP/Marian Zubrzycki)

Procesja po kwietnych kobiercach. Barwna tradycja Opolszczyzny

Nieodłącznym elementem procesji były i są ołtarze, przystrojone gałęziami i kwiatami. Z kwiatów do dziś na Opolszczyźnie czy w Spycimierzu układa się dywany. Kwiaty i gałązki pełniły bardzo ważną funkcję - zabrane z ołtarza miały magiczną moc. - To było wyjątkowe święto, rośliny poświęcone po procesji, więc ludzie wierzyli, że nabierają takiej magicznej mocy i mogą chronić domostwo przed różnymi nieszczęściami - wyjaśniała Magdalena Trzaska. 

Tradycyjna procesja Bożego Ciała w Kluczu (fot. PAP/Krzysztof Świderski)

Procesja po barwnych kobiercach w Kluczu (fot. PAP/Krzysztof Świderski)

Ołtarze najczęściej przystrajało się bukszpanem, brzozowymi lub wierzbowymi gałązkami, różami i liliami. Wianki i bukiety układało się z polnych kwiatów i ziół. Poświęcone rośliny zabrane z ołtarza chroniły domostwo, domowników i zwierzęta.

Ukwiecona procesja Bożego Ciała w Kluczu (fot. PAP/Krzysztof Świderski)

Jedna procesja, dwa wyznania. Wspólne uroczystości Bożego Ciała na Podkarpaciu

W niektórych miastach, do rzymskich katolików dołączyli wierni kościoła grekokatolickiego wraz ze swoimi duchownymi. Tak było m.in. w Przemyślu.

W przemyskiej procesji Bożego Ciała uczestniczyli także grekokatolicy (fot. PAP/Darek Delmanowicz)

Przemyska procesja Bożego Ciała z udziałem grekokatolików (fot. PAP/Darek Delmanowicz)

Procesja pozostawiła po sobie ukwiecone przemyskie bruki (fot. PAP/Darek Delmanowicz)

Narodowy Instytut Dziedzictwa informuje, że obecnie na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa jest 116 wpisów. Oprócz procesji Bożego Ciała w Myszyńcu są na niej także procesje Bożego Ciała w Łowiczu oraz w Spycimierzu z tradycją kwietnych dywanów, a także jeden wpis dotyczący procesji - również z dywanami kwietnymi - w Kluczu, Olszowej, Zalesiu Śląskim i Zimnej Wódce.

Procesja Bożego Ciała w Łowiczu przyciągnęła wiernych z całego świata (fot. PAP/Marian Zubrzycki)

Procesja Bożego Ciała na wodzie. Niezwykła tradycja na Mazowszu

Jedną z najbardziej oryginalnych polskich procesji Bożego Ciała jest wodna procesja po Wiśle, odbywająca się w mazowieckim Smoszewie. Jej uczestnicy przepłynęli na łodziach z tamtejszej przystani do Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia w Czerwińsku nad Wisłą.

Wodna procesja Bożego Ciała przepłynęła Wisłą w Smoszewie (fot. PAP/Leszek Szymański)

Wodna procesja w Smoszewie (fot. PAP/Leszek Szymański)

Święto Bożego Ciała obchodzone jest wszędzie w kościele zachodnim od początków XIV wieku. Po raz pierwszy uroczystość Bożego Ciała obchodzona była Liege w Belgii w 1246. W 1317 roku została ustanowiona jako święto dla całego Kościoła zachodniego. W Polsce została wprowadzona przez biskupa Nankera na synodzie w Krakowie w 1320 roku. Dziś to jedno z najważniejszych świąt w Kościele katolickim.

Czytaj także: 

• Procesja Bożego Ciała w Myszyńcu. Na czym polega jej wyjątkowość?
• Polacy w Boże Ciało zabierali do domów nie tylko gałązki brzozy. "Przekonali się, jaką ma moc"
• Dziś Boże Ciało, jedno z najważniejszych świąt chrześcijan. W całej Polsce uroczyste procesje

Źródła: Polskie Radio/PAP/mbl