Alert RCB. Ruszą kontrole na granicach. Najważniejsze informacje

• Tymczasowe kontrole na granicy oznaczają, że przy jej przekraczaniu trzeba mieć dowód osobisty lub paszport
• Granicę trzeba przekroczyć w wyznaczonym do tego miejscu, w innym przypadku trzeba liczyć się z karą

Komunikat RCB

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa ogłosiło alert na terenie całego kraju w związku z tym, że od 7 lipca wprowadzone zostaną kontrole na granicach z Niemcami i Litwą.

"Uwaga! Alert RCB! »Od 7 lipca wprowadzona zostaje kontrola Straży Granicznej na granicy z Niemcami i Litwą (wjazd do Polski.« Alert RCB został uruchomiony na terenie całego kraju" — przekazało na portalu X Rządowe Centrum Bezpieczeństwa. 

Kontrola na granicach już od północy

W nocy z niedzieli na poniedziałek ruszą tymczasowe kontrole na granicach z Niemcami i Litwą. Na granicy polsko-niemieckiej będą prowadzone w 52 miejscach, a na granicy polsko-litewskiej - w trzynastu.

Tymczasowe kontrole na granicach z Niemcami i Litwą będą wyrywkowe, a funkcjonariusze w pierwszej kolejności przyjrzą się busom i samochodom przewożącym więcej osób, zwłaszcza autom z przyciemnionymi szybami. Kontrole potrwają co najmniej 30 dni, ale rząd nie wyklucza, że może przedłużyć ten okres.

Dowód osobisty albo paszport

Co oznacza wprowadzenie wyrywkowej kontroli granic w strefie Schengen? Po pierwsze - trzeba mieć przy sobie dowód osobisty albo paszport. I nie może to być dokument cyfrowy, czyli w aplikacji mObywatel.

Po drugie, granicę trzeba przekroczyć w wyznaczonym do tego miejscu. Za przejście granicy w miejscu niedozwolonym grożą co najmniej konsekwencje finansowe, możliwe jest pozbawienie wolności. Osobie przekraczającej granicę w niedozwolonym miejscu grozi kara finansowa z art. 49a Kodeksu wykroczeń, ale czyn ten może też być zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 264 par. 2 Kodeksu karnego. Pierwszy z przepisów mówi o tym, że "kto wbrew przepisom przekracza granicę RP, podlega karze grzywny" - w takim przypadku kara wynosi 500 zł. Drugi przepis mówi o tym, że "kto wbrew przepisom przekracza granicę RP, używając przemocy, groźby, podstępu lub we współdziałaniu z innymi osobami, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3".

Czego się spodziewać po zatrzymaniu pojazdu? Sprawdzenie dokumentów, bagażnika

Samochody będą swobodnie przejeżdżały. Kontrole będą prowadzone wyrywkowo. W przypadku zatrzymania pojazdu sprawdzane będą dokumenty kierowcy i pasażerów, także bagażniki pojazdów.

Przed punktem kontrolnym mogą pojawić się rękawy zwalniające, zwężenia jezdni. Możliwe, że sygnały wzywające do spowolnienia ruchu będą wydawali funkcjonariusze.

Straż Graniczna będzie dbała o to, aby mieszkańcy terenów przygranicznych, a przede wszystkim ci, którzy dojeżdżają do pracy po drugiej stronie granicy, nie odczuli niedogodności.

Tymczasowe kontrole w strefie Schengen. W jakim celu są wprowadzane?

Dotychczas Polska kilkukrotnie czasowo przywracała kontrole na granicach wewnętrznych Schengen, uzasadniając je nasileniem migracji, epidemiami oraz ważnymi wydarzeniami o charakterze międzynarodowym. Tak było na przykład podczas współorganizowanych przez Polskę mistrzostw Euro 2012 i w czasie pandemii COVID-19.

Tym razem czasowe przywrócenie kontroli granicznych jest konieczne, żeby zredukować przepływ migrantów. Na granicy z Litwą do 29 czerwca straż graniczna zatrzymała 412 cudzoziemców, podczas gdy w zeszłym roku zatrzymano tam 432 osoby. Powodem jest prowadzona przez Rosję i Białoruś wojna hybrydowa z wykorzystaniem migrantów przeciwko państwom NATO.

Niemcy kontrolują granice z Polską od 2023 roku

Obecnie kontrole na granicach prowadzi kilkanaście państw należących do strefy Schengen, w tym Niemcy, które w październiku 2023 r. wprowadziły kontrole na granicach z Polską, Czechami i Szwajcarią, a na granicy z Austrią utrzymują je już od 2015 r. Wprowadzenie kontroli uzasadniano koniecznością powstrzymania nielegalnej migracji. Ściślejsza kontrola na granicy Niemiec skutkuje zwiększoną liczbą zawracanych do Polski migrantów próbujących przekroczyć granicę mimo niespełniania warunków wjazdu i pobytu w RFN.

Skąd wiadomo, gdzie przekroczyć granicę jadąc z Litwy i z Niemiec?

3  lipca opublikowano rozporządzenie MSWiA "w sprawie przywrócenia tymczasowo kontroli granicznej osób przekraczających granicę państwową stanowiącą granicę wewnętrzną".

I tam właśnie, w załączniku do rozporządzenia, znajduje się wykaz miejsc, w których obecnie można przekroczyć granicę. Zaznaczono, czy przejście jest przeznaczone do ruchu pieszego, rowerowego, osobowego, kolejowego, towarowego. Z reguły są czynne całodobowo. Przejścia kolejowe zaś – zwykle w godzinach otwarcia stacji.

Zmiany w organizacji ruchu w Podlaskiem

Granica z Litwą ma 104 km długości. Kontrole będą prowadzone łącznie w 13 miejscach. Trzy z nich to przejścia graniczne, w tym drogowe: w Budzisku i Ogrodnikach oraz kolejowe w Trakiszkach. Tam kontrole będą się odbywać w sposób ciągły, przez całą dobę. Przez Budzisko i Ogrodniki będą mogły jeździć i samochody osobowe, i ciężarówki.

Pozostałe 10 miejsc, gdzie będzie można przekraczać granicę, to tzw. miejsca kontroli doraźnej, z których np. będą mogli korzystać rolnicy czy lokalni mieszkańcy. 

GDDKiA poinformowała w komunikacie, że na terenie dawnego przejścia granicznego Budzisko/Kalwarija na drodze S61 będzie obowiązywać ograniczenie prędkości do 40 km/h.

"Ruch zostanie zwężony do prawego (wolnego) pasa, a następnie skierowany – z wykorzystaniem znaków zmiennej treści - na dodatkową jezdnię prowadzącą do Miejsca Obsługi Podróżnych Budzisko Zachód. Tam nastąpi selekcja pojazdów do kontroli. Ruch w kierunku Litwy będzie odbywał się tak jak dotychczas" - poinformowała GDDKiA.

Na przejściu Ogrodniki/Lazdijaj na DK 16 prędkość będzie ograniczona do 30 km/h.
"Cały ruch będzie kierowany z jezdni głównej, pasem do skrętu w prawo, na teren byłego przejścia granicznego" - zapowiedziała GDDKiA. Tam będą wybierane pojazdy do kontroli. "Ruch w kierunku Litwy będzie odbywał się tak jak dotychczas" - zapowiedzieli drogowcy.

Jaki dokument reguluje wprowadzenie kontroli? Gdzie go znajdę?

3  lipca opublikowano rozporządzenie MSWiA "w sprawie przywrócenia tymczasowo kontroli granicznej osób przekraczających granicę państwową stanowiącą granicę wewnętrzną".

Zobacz: rozporządzenie MSWIA z wykazem miejsce wyznaczonych do przekraczania granicy

To nie wszystko. Jeszcze są ograniczenia w ruchu dronów

Policja zawiadamia także o ograniczeniach w ruchu dronów. Trzeba je sprawdzić w obowiązkowej apliikacji DRONETOWER.

Czytaj także: 

• Alert RCB. Kontrole na granicach z dwoma państwami. To musisz wiedzieć
• Kolczaste pułapki na granicy z Białorusią. SG pokazała, z czym musi się mierzyć

Źródło: Polskie Radio/PAP/X/IAR/ inne/agkm