Najważniejsze informacje w skrócie:

• Ponad 100 tysięcy osób – właśnie tylu seniorów, pobierających emerytury lub renty rodzinne, może liczyć na przeliczenie świadczenia, zyskując średnio 220 złotych miesięcznie
• Bez formalności – Zakład Ubezpieczeń Społecznych automatycznie, z urzędu, przeliczy świadczenia osób poszkodowanych w latach 2009-2019, eliminując konieczność składania wniosków
• Wyrównanie z odsetkami, ale z ograniczeniem – jednorazowa wypłata ma zawierać odsetki ustawowe za opóźnienie, lecz nie obejmie wszystkich lat, w których świadczenia były zaniżone, ponieważ ministerstwo twierdzi, że wówczas były zgodne z obowiązującym prawem

Emerytury czerwcowe naprawione. Przeliczenie będzie „z urzędu”

Wieloletnia saga tzw. emerytur czerwcowych dobiega końca. W latach 2009-2020, z powodu luki w przepisach, osoby przechodzące na emeryturę w czerwcu otrzymywały zaniżone świadczenia. Ten problem, który dotyczył głównie osób urodzonych po 1948 roku, był szeroko znany jako "kara za przechodzenie na emeryturę w czerwcu".

📅

Koniec "kary za czerwiec"

ZUS przeliczy emerytury z lat 2009-2019. Będą podwyżki i wyrównanie z odsetkami.

🧑‍🦳

Kto na tym zyska?

Ponad 100 tysięcy osób, które przeszły na emeryturę w czerwcu w latach 2009-2019 (lub pobierają rentę po takich osobach).

📈

Jakie będą podwyżki?

Średnio świadczenie wzrośnie o 220 zł miesięcznie na stałe. Do tego dojdzie jednorazowe wyrównanie z odsetkami.

⚙️

Czy trzeba składać wniosek?

Nie. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeliczy wszystkie uprawnione świadczenia automatycznie, z urzędu.

📬

Kiedy będą wypłaty?

Przeliczone świadczenia wraz z wyrównaniem mają trafić do seniorów w pierwszym kwartale 2026 roku.

🤔

Czy jest jakiś haczyk?

Tak. Wyrównanie nie obejmie całego okresu (od 2009 r.), a będzie naliczane dopiero od lipca 2025 roku.

Rada Ministrów oficjalnie przyjęła projekt ustawy przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Projekt ten zakłada, że osoby, które przeszły na emeryturę w czerwcu w latach 2009-2019, a także osoby pobierające rentę rodzinną po ubezpieczonych, którzy nabyli prawo do świadczenia w czerwcu w tym okresie, będą miały prawo do ponownego ustalenia wysokości swoich wypłat.

W procesie rekalkulacji zastosowane zostaną zasady waloryzacji składek analogiczne do tych obowiązujących w maju danego roku, jeśli okaże się to korzystniejsze dla emeryta. Tak ustalona wysokość świadczenia zostanie następnie zwaloryzowana wszystkimi wskaźnikami waloryzacji rocznej świadczeń emerytalno-rentowych, co pozwoli ustalić finalną, prawidłową wysokość świadczenia.

Z szacunków MRPiPS wynika, że przeliczonych zostanie około 103 tysiące świadczeń. Beneficjenci mogą spodziewać się przeciętnej podwyżki w wysokości około 220 złotych. Roczny koszt wprowadzenia tych zmian szacuje się na około 280 milionów złotych, z tendencją malejącą w kolejnych latach. Po przeliczeniu świadczenia będą na stałe wypłacane w nowej, wyższej wysokości.

Emerytury czerwcowe: co i kiedy?

Odpowiadamy na najważniejsze pytania dotyczące przeliczenia świadczeń i wypłaty wyrównania.

❓Co się dzieje?

ZUS ponownie przeliczy emerytury przyznane w czerwcu w latach 2009-2019, które były niesłusznie zaniżone. Skutkiem będzie stała podwyżka świadczenia i jednorazowe wyrównanie z odsetkami.

🧑‍🦳Kogo to dotyczy?

Ponad 100 tysięcy osób, które przeszły na emeryturę w czerwcu w latach 2009-2019, a także osób pobierających rentę rodzinną po zmarłych, którzy nabyli prawo do świadczenia w tym okresie.

⚙️Co muszę zrobić?

Absolutnie nic. ZUS ma obowiązek przeliczyć wszystkie uprawnione świadczenia i wypłacić pieniądze automatycznie, "z urzędu". Nie trzeba składać żadnych wniosków ani dokumentów.

🗓️Kiedy będą wypłaty?

Wypłata jednorazowego wyrównania oraz pierwszych, wyższych świadczeń ma nastąpić w pierwszym kwartale 2026 roku (najpóźniej do końca marca 2026 r.).

🤔Czy wyrównanie obejmie wszystkie lata?

Nie, i to główny haczyk. Wyrównanie z odsetkami będzie naliczane dopiero od lipca 2025 roku, a nie od momentu przejścia na emeryturę. Rząd argumentuje, że wcześniej świadczenia były zgodne z obowiązującym wówczas prawem.

📈Ile można zyskać?

Średnia stała podwyżka emerytury ma wynieść około 220 zł miesięcznie. Do tego dojdzie jednorazowe wyrównanie, którego wysokość będzie zależeć od indywidualnej sytuacji.

Kluczowym elementem naprawy jest także wypłata jednorazowego wyrównania. Ma ono obejmować sumę zaległych kwot, o które emerytura była zaniżona, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Zgodnie z przyjętymi przepisami, wyrównanie będzie naliczane od lipca 2025 roku.

Ze względu na ogromną skalę operacji (ponad 100 tys. świadczeń do przeliczenia), ZUS rozpocznie faktyczny proces przeliczania emerytur i wydawania decyzji. Wypłaty jednorazowego wyrównania oraz pierwszych wyższych świadczeń mają zostać zrealizowane w pierwszym kwartale 2026 roku.

Najpóźniejszy termin, jaki pojawia się w oficjalnych komunikatach, to koniec marca 2026 roku. Oznacza to, że do tego dnia wszyscy uprawnieni seniorzy powinni otrzymać przelew. Pierwsze wypłaty mogą ruszyć już w styczniu lub lutym 2026.

Kontrowersje wokół braku pełnego wyrównania

Mimo kompleksowej naprawy, pozostaje jedna kwestia budząca pewne kontrowersje: brak pełnego wyrównania za wszystkie lata, w których emerytury były zaniżone. Ustawa naprawcza, jak wskazuje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, nie przewiduje wyrównania za lata wcześniejsze. Stanowisko ministerstwa jest jasne: w momencie ich wypłaty świadczenia były obliczone zgodnie z obowiązującym wówczas prawem. Oznacza to, że choć od lipca 2025 roku świadczenia zostaną przeliczone na nowo i będzie wypłacone wyrównanie, nie obejmie ono pełnego okresu zaniżenia świadczenia od momentu przejścia na emeryturę w latach 2009-2019.

Emerytury czerwcowe. Na czym polegał problem?

Zawiła, lecz niezwykle istotna kwestia, tkwiła w specyfice mechanizmu waloryzacji składek emerytalnych. Wysokość nowo przyznawanej emerytury zależy bezpośrednio od zwaloryzowanych składek zgromadzonych na koncie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Kluczowe były tu dwa rodzaje waloryzacji: roczna, przeprowadzana każdego 1 czerwca za rok poprzedni, oraz kwartalna, stosowana w pozostałych miesiącach roku.

Kalendarium naprawy emerytur czerwcowych

Zobacz, jak przez lata wyglądała droga do sprawiedliwego przeliczenia świadczeń.

2009-2019

❌ Powstanie "pułapki czerwcowej"

Z powodu luki w przepisach osoby przechodzące na emeryturę w czerwcu otrzymują dożywotnio niższe świadczenia.

2021

👍 Rozwiązanie "na przyszłość"

Ustawa likwiduje problem, ale tylko dla osób, które dopiero przejdą na emeryturę. Poszkodowani z lat poprzednich wciąż otrzymują zaniżone kwoty.

2023

⚖️ Przełomowy wyrok Trybunału

Trybunał Konstytucyjny orzeka, że przepisy były niezgodne z Konstytucją. To otwiera drogę do pełnej naprawy krzywd.

2025

📜 Ustawa naprawcza

Rząd przyjmuje ustawę, która nakazuje ZUS automatyczne przeliczenie emerytur z lat 2009-2019 i wypłatę wyrównania z odsetkami.

2026

💰 Wypłata wyrównań

ZUS ma czas do końca marca 2026 roku na wypłatę jednorazowego wyrównania oraz pierwszych, wyższych świadczeń emerytalnych.

Problem pojawiał się, ponieważ osoby składające wniosek o emeryturę np. w maju, miały swój kapitał emerytalny waloryzowany zarówno rocznie (za poprzedni rok), jak i dodatkowo kwartalnie (za pierwszy kwartał bieżącego roku), co znacząco podnosiło podstawę do wyliczenia ich świadczenia. Niestety, dla czerwcowych emerytów, ówczesne przepisy pomijały tę korzystną waloryzację kwartalną. W rezultacie podstawa do obliczenia ich emerytury była niższa, a co za tym idzie, świadczenie było niższe dożywotnio.

• Renta wdowia. Co zrobić, jeśli ZUS nie przyzna pieniędzy?
• 4753,02 zł a renta wdowia. Chcesz dostać pieniądze, uważaj na tę kwotę
• Seniorzy, nie szturmujcie ZUS-u. Wiceminister rodziny: nie ma takiej potrzeby

Źródło: MRPiPS/Michał Tomaszkiewicz