Odkryto sekret mózgu. Naukowcy znaleźli ukryte źródło neuronów
Szwedzcy naukowcy wykazali, że aż do starości w hipokampie człowieka tworzą się nowe neurony. Ich źródło to specjalne komórki macierzyste.
2025-08-02, 06:32
- Szósty zmysł? Naukowcy dokonali odkrycia w jelitach
- Choroba Parkinsona może zacząć się wcześniej niż myślisz – objawy i leczenie
- Technologia z przyszłości. Chiński chip odczytał myśli pacjentki z ALS
W dorosłym mózgu powstają nowe neurony
Naukowcy z Instytutu Karolinska dostarczyli odpowiedzi na fundamentalne, od dawna nurtujące badaczy pytanie dotyczące zdolności adaptacyjnych ludzkiego mózgu. Ich odkrycie dotyczy hipokampu – regionu odpowiedzialnego m.in. za zapamiętywanie i regulację emocji. Już w 2013 roku zespół prof. Jonasa Friséna pokazał, że struktura ta potrafi tworzyć nowe komórki nerwowe, jednak do teraz dyskutowano nad skalą i znaczeniem tego, być może kluczowego dla zdrowia zjawiska. Nie było też znane źródło nowych neuronów, które – jak podejrzewano – mogły pochodzić z neuralonalnych komórek progenitorowych (rodzaju komórek macierzystych).
"Teraz udało nam się zidentyfikować komórki źródłowe, co potwierdza, że w hipokampie dorosłego mózgu zachodzi ciągłe tworzenie się neuronów" – mówi prof. Jonas Frisén, autor artykułu opublikowanego na lamach "Science". Ekspert razem z zespołem wykorzystał szereg zaawansowanych metod biologii molekularnej, aby zbadać tkanki mózgu pochodzące od osób w wieku od 0 do 78 lat. Wyniki pokazały różne etapy rozwoju nowych neuronów – od komórek macierzystych do dojrzewających dopiero komórek nerwowych. Badanie pokazało również, że nowe komórki znajdują się w określonym obszarze hipokampu, zwanym zakrętem zębatym. To obszar kluczowy dla formowania się pamięci, uczenia się i elastyczności poznawczej.
Klucz do zrozumienia mózgu i leczenia chorób
Komórki progenitorowe, z których powstają nowe neurony, są w dużej mierze podobne do tych znajdowanych u zwierząt – myszy, świń czy małp, ale różnią się od ludzkich m.in. aktywnymi genami. Badacze zanotowali także różnice między różnymi osobami – niektórzy mieli dużo tych komórek, a u innych ledwo można je było znaleźć.
"To ważny element układanki w zrozumieniu, jak działa ludzki mózg i jak zmienia się w ciągu życia" – podkreśla prof. Frisén. "Nasze badania mogą mieć również znaczenie dla opracowania terapii regeneracyjnych, które będą stymulowały neurogenezę w chorobach neurodegeneracyjnych i psychiatrycznych" – dodaje.
Źródła: "Science"/PAP