Odkrycie w lodzie grenlandzkich lodowców. Naukowcy się mylili?

Najnowsze odkrycie naukowców podważa teorię o kosmicznym pochodzeniu platyny, która znajduje się w lodowcach Grenlandii. Do tej pory sądzono, że jej obecność jest wynikiem kosmicznej katastrofy. Po kolejnych badaniach okazało się, że jest to właściwie niemożliwe. 

2025-09-30, 14:43

Odkrycie w lodzie grenlandzkich lodowców. Naukowcy się mylili?
Platyna, znajdująca się w lodowcu, powstała w wyniku aktywności wulkanów. Foto: Zhao Dingzhe/Xinhua News/East News

Platyna na Grenlandii. Zagadka rozwiązana?

Platyna znajduje się w warstwie lodowca, datowanej na 13 tys. lat wstecz. Faktycznie na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że ma kosmiczne pochodzenie. Naukowcy z Durham University odkryli jednak cechy, które temu przeczą. 

Największe stężenie platyny w rdzeniu lodowym GISP2 datuje się na 45-50 lat po rozpoczęciu epoki młodszego dryasu. To wtedy nastąpiło jedno z najgwałtowniejszych ochłodzeń w historii Ziemi. Głównym czynnikiem wykluczającym pochodzenie kosmiczne platyny jest to, że jej wysokie stężenie utrzymuje się w 14-letniej warstwie. To zdecydowanie za długo, jeśli chodzi o tak gwałtowne i krótkotrwałe zdarzenie, jak np. upadek meteorytu. 

Z tego powodu oczy naukowców skierowały się w stronę aktywności wulkanicznej. Sprawdzano m.in., czy platyna mogła powstać w wyniku erupcji wulkanu Laacher See w Niemczech. W tym celu dokonano analizy pumeksu, pochodzącego z tego regionu. Jak się jednak okazało, praktycznie nie zawierały one platyny, co wykluczyło tę teorię. Trop był jednak słuszny.

Jak powstała platyna z Grenlandii?

Przeprowadzono więc kolejne badania geologiczne, w wyniku których największe dopasowanie uzyskano z próbkami pochodzącymi z wulkanów podmorskich. - Porównaliśmy sygnaturę chemiczną rdzenia lodowego z różnymi innymi próbkami geologicznymi i stwierdziliśmy, że najbliższe dopasowanie było z kondensatami gazów wulkanicznych, szczególnie z wulkanów podmorskich - stwierdził prof. James Baldini z Durham University.

Na takie pochodzenie platyny w lodowcach Grenlandii wskazuje jeszcze jeden fakt. Kiedy pokrywa lodowcowa się cofała, zmniejszało się ciśnienie, jakie wywierała na skorupę ziemską. Spowodowało to większą aktywność wulkanów w rejonie Islandii. Zbiega się to idealnie w czasie z okresem, na który datowana jest platyna. 

Czytaj także:

Źródło: durham.ac.uk/Polskie Radio/egz

Polecane

Wróć do strony głównej