Rosja: abordaż statku Greenpeace. Zatrzymani aktywiści, w tym Polak

Zatrzymano 25 aktywistów z 18 krajów, w tym polskiego obywatela Tomasza Dziemiańczuka.
Łączność ze statkiem jest zerwana.
Działacze Greenpeace z pokładu "Arctic Sunrise" od kilku dni prowadzą na tym akwenie protest przeciwko wydobyciu ropy naftowej w Arktyce. W środę dwoje z nich wspięło się na należącą do koncernu Gazprom platformę wiertniczą Prirazłomnaja i przywiązało się do niej linami. Oboje zostali zatrzymani.
- Uzbrojeni funkcjonariusze straży przybrzeżnej opuścili się na pokład jednostki z helikoptera na linach i aresztowali po kolei wszystkich obecnych na statku. Następnie zgromadzono ich na lądowisku dla śmigłowca na rufie - poinformował rzecznik prasowy Greenpeace Polska Jacek Winiarski.
- Kilku aktywistom udało się uciec i zabarykadować się w kajucie radiooperatora, skąd jeszcze do niedawna wysyłali informacje na Twittera. Zanim urwał się z nimi kontakt, zdążyli poinformować, że widzieli swoich kolegów, klęczących na pokładzie, z lufami karabinów skierowanymi w ich stronę - dodał rzecznik.
Winiarski przekazał, że w chwili abordażu "Arctic Sunrise" pływał wokół platformy Prirazłomnaja. - Jednostka znajdowała się na wodach międzynarodowych, w odległości przynajmniej trzech mil morskich od platformy. Choć jest to wyłączna strefa ekonomiczna Federacji Rosyjskiej, to jednak w myśl prawa zajęcie obcego statku przez rosyjską straż przybrzeżną na wodach międzynarodowych jest nielegalne - podkreślił rzecznik.
"Arctic Sunrise" pływa pod banderą Holandii. Zatrzymany na jego pokładzie 36-letni Dziemiańczuk jest pracownikiem Uniwersytetu Gdańskiego. Od 2004 roku jest związany z polskim biurem Greenpeace.
Dyrektor Greenpeace International Kumi Naidoo zaapelował do władz Rosji o uwolnienie aktywistów i nakazanie straży przybrzeżnej opuszczenia statku. - Jesteśmy organizacją pokojową i nasz protest nie usprawiedliwia podjęcia tak radykalnych, bezprawnych i agresywnych działań - oznajmił.
Próbując udaremnić środową akcję, strażnicy graniczni oddali kilkanaście strzałów ostrzegawczych w kierunku "Arctic Sunrise". Zagrozili też otwarciem ognia do jednostki, jeśli ta nie odpłynie. Dwoje zatrzymanych wówczas ekologów jest wciąż przetrzymywanych bez postawienia zarzutów. Ministerstwo Spraw Zagranicznych FR oświadczyło, że środowa interwencja straży przybrzeżnej, która powstrzymała akcję Greenpeace, była uzasadniona, gdyż statek "Arctic Sunrise" stanowi zagrożenie dla środowiska i bezpieczeństwa. Greenpeace odrzuca taką ocenę sytuacji.
Greenpeace już rok temu przeprowadził akcję na platformie Prirazłomnaja, by zaprotestować przeciwko wierceniom w Arktyce. Zdaniem ekologów ewentualny wyciek ropy w tym miejscu miałby katastrofalne skutki dla środowiska naturalnego w regionie. Wiercenia tam powinny być zakazane, przynajmniej do czasu, aż Gazprom opracuje przekonujący plan likwidacji skutków ewentualnego wycieku - postuluje Greenpeace.
Ze względu na ekstremalne warunki pogodowe w Arktyce - niskie temperatury, sztormy i góry lodowe - naukowcy oceniają prawdopodobieństwo wypadku i wycieku jako bardzo wysokie, a skutki takiej katastrofy jako o wiele cięższe do usunięcia niż w przypadku wycieku na platformie BP w Zatoce Meksykańskiej w 2010 roku.
Dla Rosji podbój Arktyki jest celem strategicznym. Złoże, na którym znajduje się Prirazłomnaja, oceniane jest na 526 mln baryłek ropy. Jego eksploatacja ma duże znaczenie dla Rosji, walczącej o utrzymanie się w czołówce światowych producentów ropy naftowej.

PAP, bk