Reforma TK. Rzecznik praw obywatelskich mówi o niebezpiecznym precedensie
2024-04-26, 16:51
- To stworzenie niezwykle niebezpiecznego precedensu. Precedensu polegającego na tym, że Sejm, czyli aktualna większość polityczna, uznaje, że istnieją okoliczności, w których można unieważnić grupę orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego - mówi w rozmowie z portalem PolskieRadio24.pl prof. Marcin Wiącek. Rzecznik praw obywatelskich odniósł się w ten sposób do jednego z zapisów projektów ustaw wniesionych do Sejmu, które mają być podstawą reformy Trybunału Konstytucyjnego.
W Sejmie ruszyły prace dotyczące zmian w Trybunale Konstytucyjnym. Chodzi o dwa pierwsze projekty ustaw z tzw. czteropaku Bodnara. Pierwszy z nich to poselski projekt ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, natomiast drugi to przepisy wprowadzające powyższą ustawę. Projekty zakładają m.in. odsunięcie od orzekania tzw. dublerów i unieważnienie wyroków z ich udziałem.
O proponowane zmiany zapytaliśmy rzecznika praw obywatelskich prof. Marcina Wiącka.
Zasada podziału władzy
- Moje wątpliwości wiążą się z tym, że projekt ustawy został oparty na takim założeniu, że jeśli Trybunał orzekał w składzie nieprawidłowo obsadzonym, to oznacza, iż orzeczenia wydane w takim składzie są nieważne - tłumaczył nasz rozmówca.
Jak mówił prof. Marcin Wiącek, te zapisy są "bardzo dyskusyjne z punktu widzenia odpowiedniego wyważenia wartości konstytucyjnych, ponieważ mamy oczywiście wartość, do ochrony której te projekty zmierzają, czyli praworządność, zgodność z prawem, legalizm, natomiast z drugiej strony mamy zasadę pewności prawa, bezpieczeństwa prawnego obywateli, a także zasadę podziału władzy, niezależności władzy sądowniczej".
- Stoję na stanowisku, że lepiej wyrażającym te wartości byłoby rozwiązanie inne. Byłoby rozwiązanie mniej radykalne, zakładające możliwość wznowienia postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym i ponownego rozstrzygnięcie sprawy oraz ponownego rozstrzygnięcia tych spraw we właściwych składach - tłumaczył.
Pogorszenie sytuacji obywateli
Rzecznik praw obywatelskich dodał, że "wejście w życie ustawy w takim kształcie doprowadzi do pogorszenia sytuacji wielu obywateli, którzy skorzystali na licznych wyrokach Trybunału Konstytucyjnego wydanych w niewłaściwych składach". - Obywatele również mieli podstawy do tego, żeby wyrobić sobie pewne oczekiwanie, że te wyroki nie zostaną uznane za niebyłe czy nieistniejące - zaznaczył.
Zdaniem profesora projekt tworzy też niezwykle niebezpieczny precedens. - Polega on na tym, że Sejm, czyli aktualna większość polityczna, uznaje, że istnieją okoliczności, w których można unieważnić grupę orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego - zauważył.
Zapraszamy do obejrzenia trzyczęściowego wywiadu z rzecznikiem praw obywatelskich.
W pierwszej części wywiadu prof. Marcin Wiącek, poza reformą TK, mówi o śmierci Polaka w Strefie Gazy, pakcie migracyjnym oraz sytuacji na polsko-białoruskiej granicy.
W drugiej części wywiadu rzecznik tłumaczy, czy zapisy projektów ustaw dotyczących aborcji są zgodne z konstytucją. W tej części rozmowy poruszona jest też kwestia przeszukania domu byłego ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobry, w związku z prowadzonym przez Prokuraturę Krajową śledztwem dot. Funduszu Sprawiedliwości.
Prof. Wiącek mówi też o wątpliwościach prawnych dot. konfiskaty samochodów pijanym kierowcom.
W trzeciej części wywiadu prof. Marcin Wiącek mówi o skuteczności działań biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Poruszane są sprawy przedsiębiorców, osób bezdomnych i seniorów.