"Anatomia antyku. Ciało i ruch w rzeźbie" - ideały piękna i królewskie ambicje

Jak antyk inspirował artystów i kształtował edukację artystyczną kolejnych pokoleń? Czym było dla polskiej sztuki wielkie, niezrealizowane marzenie króla Stanisława Augusta o otwarciu w Warszawie akademii sztuk pięknych? Odpowiedzi na te pytania daje najnowsza wystawa w Bibliotece Królewskiej "Anatomia antyku. Ciało i ruch w rzeźbie". W audycji "Między sztukami" rozmowa z Norbertem Halińskim - kuratorem.

2025-07-08, 23:30

"Anatomia antyku. Ciało i ruch w rzeźbie" - ideały piękna i królewskie ambicje
Wystawa "Anatomia antyku. Ciało i ruch w rzeźbie" w Zamku Krolewskim w Warszawie. Foto: zamek-krolewski.pl / materiały promocyjne

Na zamkowej ekspozycji do oryginalnych starożytnych rzeźb, zabytkowych kopii z marmuru i gipsu, w tym ocalałych reliktów imponującej kolekcji króla Stanisława Augusta, można podejść blisko, obejść je z każdej strony i przyjrzeć się detalom, które zazwyczaj trudno dostrzec. To świetna okazja, by dosłownie zobaczyć antyk z bliska.

Posłuchaj

Norbert Haliński o wystawie "Anatomia antyku. Ciało i ruch w rzeźbie" (Między sztukami) 24:00
+
Dodaj do playlisty

"Szkatułkowa narracja wystawy"

Jak zaznaczył Norbert Haliński tytułową "anatomię antyku" można rozumieć dosłownie i metaforycznie. - To bez wątpienia szkatułkowa narracja tej wystawy. Po pierwsze, pokazujemy oryginalne starożytności, więc zapoznajemy naszych gości z tym sposobem myślenia, jak starożytni postrzegali ciało oraz ruch, jak go portretowali, przedstawiali i jak następnie osiemnasto- i dziewiętnastowieczni kolekcjonerzy brali te same elementy, tworząc własne kolekcje albo muzea czy akademie i używali tych antycznych, pięknych rzeźb, jako dosłownie modeli anatomicznych w nauce ciała oraz ruchu dla nowej generacji artystów - zaznaczył.

Wystawa "Anatomia antyku. Ciało i ruch w rzeźbie" w Zamku Krolewskim w Warszawie Wystawa "Anatomia antyku. Ciało i ruch w rzeźbie" w Zamku Krolewskim w Warszawie

Stanisław August - mecenas sztuki

Wystawa pokazuje, jak antyk inspirował artystów i kształtował edukację artystyczną kolejnych pokoleń. W drugiej połowie XVIII wieku antyk stał się dla artystów najważniejszym punktem odniesienia. Nurt ten, zwany klasycyzmem, narodził się we Włoszech, ale dotarł także na ziemie polskie. Jego głównym ośrodkiem stał się Zamek Królewski w Warszawie. To właśnie królowi Stanisławowi Augustowi, wielkiemu miłośnikowi antyku i mecenasowi sztuki, zawdzięczamy miejscowy rozkwit stylu dążącego do harmonii, doskonałości formy i ponadczasowego piękna. Niespełnionym marzeniem monarchy było stworzenie Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Z myślą o tym przedsięwzięciu zaczął gromadzić gipsowe kopie antycznych dzieł. Zbiór osiągnął liczbę ponad pięciuset egzemplarzy i był jednym z największych w Europie.

- Znajomości sztuki i pasji do niej nie można mu odmówić. Wystawę pokazujemy w przestrzeni Biblioteki Królewskiej, to jest oryginalne klasycystyczne wnętrze, które ocalało z wojny. Tam król gromadził wiedzę na temat świata starożytnego basenu Morza Śródziemnego, inspirowały go trendy zachodnioeuropejskie, stąd klasycyzm był mu epokowo bliski, ale też chciał wprowadzać tego typu elementy na polskie ziemie. Pokazać, że nie tylko nie odstajemy od zachodnioeuropejskich mocarstw, co jesteśmy im po prostu równi. Sprowadzał publikacje, wysyłał marszandów za granicę, ufundował stypendia, żeby artyści jeździli do Włoch. Sam tam nigdy nie był, ale starał się być na bieżąco z tymi trendami, z bieżącymi kolekcjami największych muzeów. Sam też zaczynał zamawiać odlewy gipsowe, blisko 542 odlewy, fragmenty, rzeź, ale też pełnofigurowe postaci z tą samą myślą i z tą samą misją, która była na Zachodzie, w Akademii Świętego Łukasza, w Rzymie, czyli żeby stworzyć Akademię Sztuk Pięknych - na podstawie których to dzieł artyści będą mogli się uczyć anatomii i ruchu - podkreślał kurator wystawy. 

Wystawę można oglądać od 13 czerwca do 21 września, od wtorku do niedzieli w godzinach 10.00–18.00 w Bibliotece Królewskiej.

***

Audycja: Między sztukami
Prowadząca: Katarzyna Sanocka
Gościni: Norbert Haliński kurator wystawy "Anatomia antyku. Ciało i ruch w rzeźbie"
Data emisji: 08.07.2025
Godzina emisji: 22.06

Źródło: Polskie Radio 24/ka

Polecane

Wróć do strony głównej