Pamięć o pierwszej wojnie światowej

Posłuchaj

02.11.14 Dr Maciej Górny „Na wschodzie I wojnę światową pamięta się mniej i pamięta się ją zupełnie inaczej niż na zachodzie (…)”

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Liczba zabitych, rannych i zaginionych Polaków podczas I wojny światowej jest ciągle szacunkowa i wynosi ok 400 tys. Zdaniem dr. Górnego wynika to z tego, że wojna w Środkowo-Wschodniej Europie z pewnego punktu widzenia nie zakończyła się w 1918 roku.

– Jeśli za wojnę uznamy ten okres, w którym ludzie giną i mordują się wzajemnie, to dla mieszkańców naszego regionu w roku 1918 niewiele się zmienia. Jeżeli przedtem krowę chłopom zabierali żołnierze armii cesarskiej, a potem bolszewicy, to z punktu widzenia jego własności zmiana nie była zasadnicza – powiedział gość PR24.

Górny utrzymywał także, że sposób, w jaki została przedstawiona ta wojna przez polskie władze okresu dwudziestolecia międzywojennego był niesprawiedliwy.

– Władze po I wojnie próbowały opowiedzieć własną historię na jej temat i w pewnym sensie zignorować cierpienia tysięcy ludzi, którzy również tracili w niej życie. Medialnie i w polityce państwa narracja legionistów, choć de facto marginalna, próbowała zdominować całą wojenną opowieść – powiedział dr Górny.

Doświadczenie wojny Polski i Belgii

Każdy kraj inaczej odbierał straty I wojny światowej. Jednak niektóre niszczycielskie działania Niemców były przenoszone z jednego miasta do drugiego. Szczególnym przypadkiem jest Warszawa i Bruksela, które doświadczały takich samych agresywnych i obsesyjnych działań armii niemieckiej – stwierdził historyk.

– W czasie Wielkiej Wojny mamy dwa wielkie miasta, które przez kilka lat są w podobny sposób okupowane: Brukselę i Warszawę. Doświadczenie władz okupacyjnych jest transferowane z jednego miasta do drugiego. Paralelę pomiędzy sytuacją w tych dwóch miastach możemy śledzić w tysiącach fascynujących szczegółów. Na przykład absolutną obsesją niemieckich władz była walka z chorobami wenerycznymi, rejestracja prostytutek, kontrola, zamykanie w zakładach zamkniętych. I wszystko, co Niemcy robili w Brukseli, było jeden do jeden przenoszone do Warszawy – mówił rozmówca PR24.

Odświeżać pamięć

Nie byłoby Europy Środkowej w jej współczesnym kształcie bez I wojny światowej, a jednak mało kto dziś o tym pamięta. Spotkanie zatytułowane „Stulecie Wielkiej Wojny” odbędzie się 4 listopada w Warszawie z okazji wydania nowego numeru kwartalnika „Herito” poświęconego tematyce kultury środkowoeuropejskiej. Celem spotkań organizowanych pod szyldem Studio Europa jest stworzenie unikalnej przestrzeni do dyskusji na temat Europy Środkowo-Wschodniej.

PR24/Dominika Dziurosz-Serafinowicz