"Geniusz, który ukształtował świadomość narodu". Prof. Jerzy Miziołek o Janie Matejce

Najsłynniejsze obrazy Jana Matejki przedstawiają najważniejsze wydarzenia i postaci z historii Polski. Warto wymienić niektóre z jego wielkich dzieł: "Stańczyk", "Kazanie Skargi", "Polonia - Rok 1863", "Rejtan - upadek Polski", "Unia Lubelska", "Bitwa pod Pskowem", "Zawieszenie dzwonu Zygmunta", "Hołd pruski", "Jan III Sobieski pod Wiedniem", "Chrzest Litwy" i "Konstytucja 3 Maja 1791".

- Tak jak z wielu ludzi niewielkiego wzrostu, wyrósł z niego po prostu geniusz. Był geniuszem, który ukształtował świadomość całego narodu. A wyrósł na wielkiego człowieka z rozmaitych powodów. Jednym z nich było to, że jego brat był docentem na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od brata właśnie wziął ogromną wiedzę historyczną, zachwycił się historią Polski. Postanowił, że będzie tę historię wspaniale malował. Osiągnął jedyny w swoim rodzaju sukces. W ciągu 55 lat życia stworzył te dzieła. Niektóre z nich są znakomite, rewelacyjne, wszyscy nosimy je w sercu - powiedział w Polskim Radiu 24 prof. Jerzy Miziołek.

Dramatyczna młodość 

Jak zaznaczył, młodość malarza była niezwykle dramatyczna. - Przeżył śmierć matki, wychował się w wielodzietnej rodzinie - miał ośmiu braci i dwie siostry. Jego bracia brali udział w powstaniu styczniowym. Bardzo przeżywał każdy zryw narodowy. W tym niewielkim ciele, w jego sercu, narodził się niewiarygodny zupełnie zamiar wykonania dzieł niezwykłych - podkreślił profesor.

Dodał, że "niezwykłe dzieła Matejki to nie tylko kwestia rysowania i malowania". - Matejko stworzył także album ubiorów. Liczy on ponad 1200 egzemplarzy. Właściwie wszystkie jego obrazy są popisem głęboko historycznej wiedzy, która wynikała z tego, że Uniwersytet Jagielloński miał wybitnych wykładowców. On się z nimi stykał, miał wielkie umiłowanie historii. Z atakiem na Kraków zetknął się osobiście, a z udziałem w powstaniu - poprzez braci. A więc ukształtowały go najrozmaitsze powiewy patriotyzmu. Dlatego popłynęły arcydzieła, które dziś nas zachwycają - powiedział prof. Jerzy Miziołek. 

Więcej w nagraniu.

Posłuchaj

prof. Jerzy Miziołek o życiu i twórczości Jana Matejki (Społeczeństwo obywatelskie - reaktywacja) 22:16

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

***

Audycja: Społeczeństwo obywatelskie: reaktywacja

Prowadzący: Maciej Woźniakiewicz

Gość: prof. Jerzy Miziołek (historyk sztuki, UW)

Data emisji: 05.06.2022

Godzina emisji: 7.06

bartos