Historyk: Gen. Stanisław Maczek podzieli los wielu polskich weteranów
- Generał jest w jakiś sposób postacią tragiczna, jego olbrzymie zasługi, które były honorowane w czasie II Wojny Światowej nie przesądziły o powojennych losach. Po wojnie został zupełnie zapomniany i sprowadzony na margines – mówił w Polskim Radiu 24 Patryk Pleskot.
2019-04-01, 20:39
Posłuchaj
Gen. Stanisław Maczek dowodził Pierwszą Dywizją Pancerną. Odegrał kluczową rolę podczas inwazji aliantów na Normandię, wyzwolenia Belgii i Holandii.
Patryk Pleskot zwracał uwagę, że po wojnie wielu wojskowych, którzy pozostali w Europie Zachodniej borykało się z problemami. - Oddziały polskie, które bardzo się przysłużyły Brytyjczykom okazały się kulą u nogi dla polityków, mimo, że lokalne społeczności pamiętały, tak jak w przypadku generała Maczka o ich osiągnieciach. Państwa zachodu miały swoje kłopoty, zmagały się z kryzysem i bezrobociem, te kilkaset tysięcy żołnierzy stało się balastem. Do tego należy dołożyć bardzo ostrą kampanię przeciwko żołnierzom na Zachodzie ze strony komunistów w Polsce, łącznie z dramatyczną decyzją jaka było odebranie obywatelstwa gen. Maczakowi w 1946 r. – przypominał historyk.
Gość audycji podkreślał, że to dzięki takim postaciom, jak generał tworzyła się polska emigracja. - Przez wiele lat generał pracował w Edynburgu jako barman, za niską stawkę, w sposób nie licujący ze swojego osiągnięciami. Rekompensował sobie tą sytuację bardzo aktywnie działając w środowiskach kombatanckich. Taka sytuacja często występowała w środowisku emigracyjnym, zwłaszcza w tzw. polskim Londynie, gdzie osiadło wielu dawnych weteranów. Często pracowali oni fizycznie, jako robotnicy, by już po zakończeniu dnia pracy, w swoim gronie przeistaczać się w oficerów, dowódców, pielęgnując życie wychodzące poza codzienność. Póki żyli ci ludzie, wykształceni przed wojną, tzw. polski Londyn tętnił życiem, był ośrodkiem niezależnej myśli polskiej, w kontrze do tego, co się działo w kraju – zaznaczył Patryk Pleskot.
Dywizja pancerna, którą dowodził Gen. Stanisław Maczek weszła do walk 8 sierpnia 1944. Przeszła szlak bojowy przez Francję, Belgię, Holandię i Niemcy. W 1944 roku brała udział w inwazji sił alianckich w Normandii. Odegrała znaczącą rolę w bitwie pod Falaise, zamykając okrążenie wokół niemieckich 7 Armii i 5 Armii Pancernej.
REKLAMA
Uczestniczyła także w wyzwalaniu Bredy oraz w zdobyciu niemieckiego Wilhelmshaven. "Bijcie się twardo, ale po rycersku" - mówił do swych żołnierzy gen. Maczek po wkroczeniu do Niemiec wiosną 1945 roku. Po wojnie osiadł w Edynburgu. Zmarł w stolicy Szkocji w 1994 r. Pochowany został w holenderskiej Bredzie, którą wyzwoliła jego 1. Dywizja Pancerna.
Więcej w zapisie audycji.
Rozmawiał Tadeusz Płużański.
PR24/ka
REKLAMA
____________________
Data emisji: 01.04.2019
Godzina emisji: 20:06
REKLAMA