Eksperci: nasz rynek pracy będzie stale potrzebował nowych pracowników, także zagranicznych
2023-11-08, 10:00
Rynek pracy w Polsce jest bardzo ciasny, a w kolejnych miesiącach będzie potrzebował jeszcze więcej pracowników z powodu ożywienia gospodarczego. Nie należy obawiać się wzrostu bezrobocia, choć problem jest niedopasowania wielu pracowników do potrzeb lokalnego rynku pracy - mówili goście audycji "Rządy Pieniądza": Monika Kurtek, główna ekonomistka banku Pocztowego i Andrzej Stefaniak, analityk finansowy.
Rozmawiali też o możliwych weryfikacjach programu 800+ i tu ich zdania były podzielone. Zdaniem Moniki Kurtek warto pomyśleć o warunkach wypłaty świadczenia. Według Andrzeja Stefaniaka powinien pozostać on w obecnej formie – dla wszystkich niezależnie od zamożności czy pracy.
Ekonomiści analizowali m.in. dane dotyczące bezrobocia, które według informacji MRiPS na koniec października wyniosło 5 proc. Resort podaje tę wielkość na podstawie rejestracji bezrobotnych w urzędach pracy.
Z nich też wynika, że bez zatrudnienia pozostaje ok. 770 tys. osób, co jest wynikiem rekordowo niskim patrząc od 1989 r. zajmujemy razem z Maltą drugą pozycję w UE jeżeli chodzi o najniższe bezrobocie. Pierwsze są Czechy, gdzie bez pracy pozostaje niecałe 3 proc. osób w tzw. wieku produkcyjnym.
Pojawiają się jednak analizy, które sugerują, że jest jeszcze w Polsce spora grupa tych, którzy pracy nie mają, ale nie rejestrują się w urzędach pracy ze względu na to, że są w trakcie poszukiwania nowej, mają umowy czasem inne niż etat albo np. są to kobiety, które zajmują się wychowaniem dzieci.
W opinii Moniki Kurtek osoby które się nie rejestrują w Urzędach Pracy z pewnością są, ale trudno powiedzieć jak liczna to grupa. Na pewno jednak nie jest ona znacząca, na tak obecnie ciasnym rynku pracy, z jakim mamy do czynienia obecnie w Polsce.
- Stopa bezrobocia 5 procent to cyfra rekordowo niska, a patrząc na badani aktywności ekonomicznej ludności - to jest to jeszcze o niemal połowę mniej - bo ostatni odczyt pokazał 2,6 proc. Poszukujący pracy nie mają problemu z jej znalezieniem, choć dochodzą tu kwestie dopasowania strukturalnego i regionalnego rynku pracy – mówiła Monika Kurtek.
Dużym problemem jest wciąż brak dopasowania kwalifikacji absolwentów do realnych potrzeb rynku, a także do oferty pracy na danym, lokalnym rynku pracy. Szczególnie widać to tam, gdzie jest mniej pracodawców, chętnym do zatrudnienia i tam mogą występować kłopoty ze znalezieniem pracy.
- Jednak to jak ciasny jest nasz rynek pracy pokazała sytuacja po wybuchu wojny na Ukrainie. W krótkim czasie przejechało wtedy niemal 2 mln ludzi, w większości kobiet i dzieci, ale mimo to ich przyjazd nie spowodował wzrostu stopy bezrobocia w Polsce. to pokazuje jak chłonna jest teraz polska gospodarka jeśli chodzi o pracowników – zaznaczyła Monika Kurtek.
Zdaniem Andrzeja Stefaniaka niewielkie jest niebezpieczeństwo, że w najbliższym czasie bezrobocie w Polsce wzrośnie, a nawet przez cały rok 2024 będziemy mieli nadal do czynienia z tzw. "rynkiem pracownika".
- Już parę miesięcy temu byliśmy w dołku cyklu koniunkturalnego i teraz jesteśmy już w porządkowej fazie żywienia gospodarczego. Należy więc oczekiwać, że w kolejnych miesiącach i kwartałach gospodarka będzie zasysała coraz więcej pracowników – oceniał Andrzej Stefaniak.
Co z programem 800+ ?
Goście audycji odnieśli się też to do pojawiających się zapowiedzi, że nowy rząd - jeżeli utworzy go obecna opozycja - przyjrzy się świadczeniu 800+, pod kątem powiązania go z zatrudnieniem rodziców dzieci, na które to świadczenie jest wypłacane.
Takiej koncepcji Andrzej Stefaniak był jednak zdecydowanie przeciwny.
- Jedni pracują, inni wychowują dzieci i to też jest praca – stwierdził Andrzej Stefaniak.
Monika Kurtek zauważyła, że są też rodzice, którzy mają i wychowują kilkoro dzieci i jednak oboje pracują.
Jej zdaniem świadczenie 800+ nie powinno być jednak wypłacane wszystkim, bez żadnych kryteriów. Wskazała na przykład na próg dochodowy, przyznając, że dziś rodziny zamożniejsze mogą tego świadczenia nie pobierać, bo nie jest im ono de facto niezbędne, to jednak zwykle je biorą.
- W kontekście dużego deficytu finansów publicznych zaplanowanego na rok przyszły potrzebne są modyfikacje wydatków z budżetu. Ci, którzy pomocy potrzebują powinni ją nadal otrzymywać, ale racjonalizacja i ograniczenie programu 800+ nie byłoby złym pomysłem – powiedziała Monika Kurtek.
I tu Andrzej Stefaniak był przeciwnego zdania. Stwierdził wręcz, że gdyby część rodzin 800+ pobierała, a inna część rodzin nie, wtedy ci drudzy "odnosiliby się z jeszcze większą pogardą do tych, którzy ze świadczenia by korzystali".
- Gdy wprowadzono 500+, to pokazywano, że koszty realizacji kryterium dochodowego byłyby wyższe niż oszczędności z tego tytułu. A gdyby nawet teraz były jakie oszczędności to rzędu najwyżej kilkudziesięciu milionów, a nie miliardów złotych, które nowa koalicja rządząca potencjalnie by potrzebowała. A program, z barierami, nie byłby już prospołeczny, oddziałujący na każdą polską rodzinę bez względu na to czy jest biedna czy bogata, czy pochodzi z dużego czy małego miasta lub wsi – argumentował Andrzej Stefaniak.
Co ze stopami procentowymi?
Eksperci zgodnie stwierdzili, że RPP obniży dziś stopy procentowe, choć w kolejnych miesiącach tempo obniżek pewnie będzie zależało od tempa spadku inflacji.
- Za rok gdy się spotkamy stopy procentowe mogą wynosić nawet już tylko 1,5 proc. – powiedział Andrzej Stefaniak.
Monika Kurtek oceniła, że dzisiejsza obniżka stóp może wynieść 25 pkt. bazowych. W kwestii przyszłości wskazała natomiast na listopadowe opracowanie NBP dotyczące projekcji inflacji, z którą dziś zapoznaje się RPP na drugim dniu obrad.
Posłuchaj
PR24/Anna Grabowska/sw