Eksperci: unijne środki dla państw przyjmujących uchodźców powinny zależeć od ich liczby
2022-05-19, 10:00
Unijna pomoc państwom, które przyjęły uchodźców z Ukrainy powinna być proporcjonalna do ludności danego kraju – stwierdził w audycji "Rządy Pieniądza" Andrzej Kubisiak, zastępca dyrektora Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Innego zdania była prof. Elżbieta Mączyńska z SGH i Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, według której skala pomocy powinna być uzależniona od kosztów utrzymania uchodźców w kraju ich przyjmujących i pomnożona przez ich liczbę. Odniesienie do samej liczby ludności uznała za nieuzasadnione.
KE zaproponowała kwotę 248 mln euro pomocy państwo, które przyjęły uchodźców wojennych z Ukrainy. Wskazała: Polskę, Czechy, Rumunię, Słowację i Węgry. Pierwsze wypłaty miałyby być oparte o "wyniki, a nie o rzeczywiste koszty". W drugiej transzy wypłacone byłoby 152 mld euro ale to już po konsultacji z komisją budżetową.
- Dokładnie nie wiadomo jak ta pomoc miałaby być rozdzielana między państwa przyjmujące uchodźców, ale wydaje się, że kluczowym współczynnikiem jest liczba przyjętych osób do wielkości populacji danego kraju. Wartości nominalne bowiem niewiele mówią. Jeśli mamy kraje, które przyjęły 500-600 tys. osób, a same mają po kilka mln mieszkańców, to tam udział uchodźców do rodzimych mieszkańców jest dużo większy niż tam, gdzie nominalne przyjęto więcej osób - stwierdził Andrzej Kubisiak.
Podał, że według dzisiejszych danych w Polsce 1,1 mln uchodźców z Ukrainy przybyłych po 24 lutego uzyskało i nas numer PESEL. Wiemy że 47 proc. to dzieci, 45 proc. to kobiety, reszta to mężczyźni w wieku emerytalnym.
- Trzeba jednak pamiętać, że Polska jest dużym krajem, jeśli chodzi o liczbę uchodźców i terytorium. Duże kraje wypracowują znacznie wyższe PKB, a więc mają inne możliwości pomocy. Jednostkowy koszt w relacji do PKB inaczej wygląda tam gdzie jest ono mniejsze i większe. Pojedynczy koszt związany z utrzymaniem uchodźców musi do tego się odnosić – wyjaśniał Andrzej Kubisiak.
Odmienne zdanie wyraziła prof. Elżbieta Mączyńska stwierdzając, że powiązanie środków europejskich przeznaczanych na pomoc uchodźcom z liczbą ludności kraju, który im pomaga nie jest właściwym doniesieniem.
- Pomoc uchodźcy który przyjeżdża, nie ma pracy, mieszkania i dlatego trzeba mu pomóc, powinna być uzależniona od tego, jaki jest minimalny wskaźnik egzystencji w danym kraju. To powinien być punktem wyjścia. Chodzi tu o pomoc unijną, bez względu na to czy kraj jest duży, mały, bogaty czy biedy. Powinna być ona dostosowana do warunków życia w danym kraju. Natomiast to ile już dany kraj zaoferuje danej osobie, to już jest kwestia wewnętrznej polityki danego kraju – powiedziała prof. Elżbieta Mączyńska.
Zaznaczyła, że pomoc unijna nie powinna rodzić sporów między krajami, dlatego należy przyjąć jakiś twardy wskaźnik pomocy, a nim mógłby być właśnie ten dotyczący kosztów utrzymania. Eurostat ma odpowiednie dane, które można tu zastosować.
- W żadnym przypadku nie łączyłabym natomiast akurat tego wsparcia z zasobnością czy liczbą ludności danego kraju. Ten wielki często ma większe możliwości, ale też może mieć wielkie wydatki – mówiła prof. Elżbieta Mączyńska.
Odniosła się też do kwestii rejestracji uchodźców, nie tylko z Ukrainy. Podkreśliła, że musi to być usprawnione i już na unijnej granicy powinna być możliwość nie tylko policzenia uchodźców, ale także zbierania rzetelnych danych o nich. Powinno być to zintegrowane w skali całej Unii.
Zapraszamy do wysłuchania całej audycji, którą prowadziła Anna Grabowska.
Posłuchaj
PR24/Anna Grabowska/sw