"Pierwszy organ prasowy Solidarności". Rozpłochowski o "Tygodniku Solidarność"

Powiązany Artykuł

"Byliśmy wrogami systemu, i tak nas traktowano". Krzysztof Wyszkowski o powstaniu "Tygodnika Solidarność"

3 kwietnia 1981 roku w Polsce ukazał się pierwszy numer "Tygodnika Solidsarność", organu prasowego NSZZ "Solidarność". Było to pierwsze niekomunistyczne pismo w całym bloku wschodnim. Za zgodą aparatu państwowego PRL, pismo ukazywało się w nakładzie 500 tys. egzemplarzy. 

"Cenzura nie pozwalała"

- To był bardzo ważny moment - ocenił w Polskim Radiu 24 Andrzej Rozpłochowski, były opozycjonista czasów PRL. - Oczywiście, to było na skalę ogólnokrajową bardzo ważne wydarzenie, oficjalnie jednakże przez cenzurę "Tygodnik Solidarność" mógł być wydawany, w związku z tym, wiele materiałów nie mogło się w tym tygodniku ukazać, mimo, że był to pierwszy niekomunistyczny organ prasowy Solidarności, to jednak cenzura nie pozwalała na ukazanie się wielu materiałów - zaznaczył gość "Tematu dnia". 

Czytaj także: 

• Ksiądz Kazimierz Jancarz - niezłomny duszpasterz Nowej Huty
• Piotr Bednarz – legenda wrocławskiej "S"

Rozmówca Polskiego Radia przypomniał, że "jeszcze zanim ten tygodnik się ukazał, historycznie, od samego początku budowy Solidarności, od września 1980 roku, środowiska solidarnościowe w różnych miejscach kraju wydawały własne i naprawdę wolne od cenzury biuletyny na skalę czy zakładu pracy, czy regionu, a duże nakłady potrafiły docierać na cały kraj, nawet za granicę". - Tam bez cenzury bywało wszystko to, co Polacy chcieli napisać, wyrazić - wskazał. - Z czcią dla "Tygodnika Solidarność", który jednakże od początku był pod szefostwem Tadeusza Mazowieckiego, późniejszego niesławnego premiera grubej kreski na początku trzeciej RP, to pragnę powiedzieć, że wśród biuletynów, jednym z pierwszych w Polsce, był "Wolny związkowiec" wydawany w Hucie Katowice w Dąbrowie Górniczej. Ukazał się już 15 września - dodał Andrzej Rozpłochowski. 

"Władze racjonowały papier"

- Rzeczywiście, cenzura występowała, ale na szczęście nie prewencyjna - przyznał Jan Rulewski. Przypomniał tło negocjacji postulatów solidarnościowych z władzami PRL, które nie chciały się zgodzić na całkowitą likwidację cenzury, ale zgodziły się zrezygnować z cenzury prewencyjnej. - Nie polegała więc ona na uniemożliwianiu wydawania jej, tylko w trakcie, już gazety opracowanej. To była ta pierwsza cenzura - powiedział gość "Tematu dnia".

Powiązany Artykuł

”Tygodnik Solidarność” – niezależny głos w PRL

- Była też druga cenzura, której my do końca chyba nie zwalczyliśmy - władze racjonowały ilość papieru. Nakład "Tygodnika Solidarność" był olbrzymi, ale nie wystarczający. Wszystkie komisje zakładowe - te większe, oczywiście - zamawiały ten tygodnik i był on czytany. Komuna to przewidziała i i nie dawała odpowiedniej ilości papieru, co było przedmiotem negocjacji - ocenił Jan Rulewski. 

"To jest trzecia cenzura"

Andrzej Michałowski przyznał, że kiedy ukazywał się "Tygodnik Solidarność", to on był w Norwegii, gdzie negocjował drukarnię dla Solidarności. Jeden z tygodników chciał przekazać całe maszyny drukarskie. - Przyjechał Goldberg od Michnika i po prostu nie dostaliśmy tej całej drukarni, wielkiej, profesjonalnej drukarni.

• "Dziękuję za tę działalność". Prezydent uhonorował Jana Rulewskiego
• "To żenujące". Piotr Duda o karze za banery na 40-lecie Solidarności
• Rocznica Bydgoskiego Marca '81. Prezydent: Solidarność stała się wtedy pełna

- Jeśli chodzi o Solidarność pod kierownictwem pana Mazowieckiego, to była lipa. Pan Mazowiecki był człowiekiem bardzo mocno związanym z Kiszczakiem i Jaruzelskim. I nie pozwolił... To jest ta trzecia cenzura, Janku. Mazowiecki i Kuczyński byli ludźmi nie naszej strony, tak powiem. Myśmy potem meli swoje wydawnictwa, jak "Portowiec", jak "Lwy gdańskie" i tam szła prawda - wskazał Andrzej Michałowski.

Posłuchaj

Andrzej Michałowski, Andrzej Rozpłochowski i Jan Rulewski o 40-leci "Tygodnika Solidarność" i rocznicy końca obrad okrągłego stołu ("Temat dnia"/ PR24) 24:19

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

W rozmowie więcej o historii "Tygodnika Solidarność", a także komentarze to zbliżającej się rocznicy końca rozmów okrągłego stołu. Zachęcamy do wysłuchania nagrania. 

***

Audycja: "Temat dnia"

Prowadzący: Tadeusz Płużański 

Goście: Andrzej Michałowski, Andrzej Rozpłochowski i Jan Rulewski (opozycjoniści z czasów PRL)

Data emisji: 3.04.2021

Godzina emisji: 13.33

mbl