"Wspaniały, odważny, pomysłowy". Artyści wspominają Emiliana Kamińskiego
2022-12-26, 12:30
- Emilian Kamiński własnym, straszliwym kosztem stworzył Teatr Kamienica. (...) Coś cudownego - ten teatr - gdzie można było naprawdę zobaczyć rzeczy niezmiernie ciekawe - powiedziała w Polskim Radiu 24 aktorka Ewa Dałkowska, przyjaciółka Emiliana Kamińskiego. Artystyczny dorobek artysty wspominali także m.in. Olaf Lubaszenko, Teresa Lipowska czy Laura Łącz.
W wieku 70 lat zmarł Emilian Kamiński, aktor i reżyser, a także twórca i dyrektor Teatru Kamienica. Wybitnego artystę, a także niezwykłego, dobrego człowieka w Polskim Radiu 24 wspominała m.in. aktorka Ewa Dałkowska.
Ewa Dałkowska o śmierci Emiliana Kamińskiego: nie mogę się pogodzić z tą myślą
Ewa Dałkowska z Emilianem Kamińskim współpracowała już w okresie PRL-u, kiedy aktorzy, którzy nie chcieli współpracować z systemem, byli poddawani represjom. Jak opowiadała w PR24, w tym roku właśnie minęło 40 lat odkąd współzakładała Teatr Domowy, w którym Emilian Kamiński także występował.
- W listopadzie 1982 roku mieliśmy swoją premierę, Emilian był naszym muzykantem. Potrzebna była muzyka do takiego teatru bez sceny. Ja tych ludzi - także Maćka Szarego, [Andrzeja] Piszczatowskiego - wspominam jako swoich braci, dlatego nie mogę się pogodzić z tą myślą, bo dopiero przed chwilą dowiedziałam się, że nie ma Emiliana. Nie tak dawno jeszcze kombinowałam, coś z nim chciałam ustalić - opowiadała Ewa Dałkowska.
Aktorka wspominała, że Emilian Kamiński był bardzo porządnym obywatelem i niełatwo było go przekonać do działalności nielegalnej z punktu widzenia komunistycznych władz. Dlatego też bardzo surowo traktował wszystkich widzów, którzy próbowali uwieczniać występy Teatru Domowego, np. wyciągając im filmy z aparatów. - Nie lubił, żeby te nasze spotkania traktować jako branżowe, bo wtedy ludzie korzystali z tego, że my gramy i zakładali rozmaite nielegalne związki - dodała.
- Emilian Kamiński: życie to wszystkie emocje, teatr musi być im bliski
- "Zasłużony kulturze Gloria Artis". Emilian Kamiński uhonorowany Złotym Medalem
Twórca Teatru Kamienica
- Emilian Kamiński był wspaniały, odważny, pomysłowy i bardzo surowy artystycznie - mówiła aktorka. Ewa Dałkowska przypomniała też projekty, które w ramach Teatru Domowego realizował Emilian Kamiński, m.in. satyryczny program "Radiowozy". W audycji wspomniano również o muzycznej stronie twórczości artystycznej aktora.
- Ale to wszystko jest mało i nic nie jest powiedziane, jeżeli się nie powie o tym, że stworzył teatr - jakim własnym, straszliwym kosztem stworzył Teatr Kamienica, ze współudziałem mieszkańców. Ci mieszkańcy powodowali, że on miał trochę bardziej umiarkowane poglądy, kiedy później się już strasznie szczerzyło zęby na ten ustrój. Coś cudownego - ten teatr - gdzie można było naprawdę zobaczyć rzeczy bardzo niezmiernie ciekawe - opowiadała Ewa Dałkowska.
Posłuchaj
Artyści wspominają Emiliana Kamińskiego
Zmarłego wspominał na antenie Polskiego Radia 24 Olaf Lubaszenko. - Trzeba wspomnieć o pięknej karcie Emiliana i kilku jeszcze osób, które tworzyły Teatr Domowy, który w czasach stanu wojennego grał rzeczy niedozwolone przez cenzurę, a występowanie w tym teatrze wiązało się z ryzykiem odpowiedzialności karnej i więzienia. To też był dowód jego charakteru. Wielu innych takiego wyboru nie dokonało - zaznaczył.
Olaf Lubaszenko zaznaczył także, że Emilian przestrzegał wielu zasad, które dawniej obowiązywały w teatrze - Dla niego istotna była tradycja, szacunek dla tej tradycji, ale też przestrzeganie reguł, które wydawać się mogą dzisiaj archaiczne, takie jak szacunek dla mistrzów, jak to, że aby by wejść w środowisko teatralne, trzeba podchodzić do tego z pokorą i chęcią słuchania tych, którzy wiedzą więcej i są bardziej doświadczeni - powiedział aktor. "On to pielęgnował, zresztą ten temat często powracał w naszych rozmowach" - dodał.
Posłuchaj
Emiliana Kamińskiego wspominał również Sławomir Orzechowski, aktor. - Idea Teatru Kamienica wyrosła z jego wewnętrznej potrzeby obcowania z ludźmi, z dostrzegania człowieka jako takiego. Gdy już ten teatr stworzył, zaczął go rozwijać, inwestować w niego to zapraszał tam ludzi na spotkania opłatkowe, zapraszał bezdomnych na spotkania z artystami. To miejsce to była oaza, gdzie ci ludzie mogli się poczuć dobrzy i godni. Był to człowiek, który lubił ludzi, kochał ludzi, ten teatr powstał z potrzeby spotkania z widownią - mówił aktor Teatru Współczesnego i Teatru Kamienica.
Posłuchaj
Z kolei Teresa Lipowska przyznała, że trudno jest jej się pogodzić ze śmiercią Emiliana Kamińskiego. - To był cudowny, uroczy, kochany człowiek i nieprawdopodobny pasjonat, co zdarza się rzadko w naszych czasach. (..) Stworzył teatr, do którego ludzie chodzą z wielką radością. Na planie był zawsze uśmiechnięty i przygotowany - oceniła.
Posłuchaj
Natomiast aktorka Laura Łącz powiedziała, że artysta był powszechnie lubiany w środowisku. - Emilian był i w Teatrze Ateneum, i w Teatrze Narodowym. Pamiętam jak grał u Hanuszkiewicza w sztukach. (..) Jego różne dokonania teatralne są równie ważne, jak role filmowe - podkreśliła.
Zobacz więcej:
- Emilian Kamiński o wigilii z bezdomnymi: chodzi o to, żeby dać im iskierkę nadziei
- "Zasłużony kulturze Gloria Artis". Emilian Kamiński uhonorowany Złotym Medalem
Więcej w nagraniu.
Posłuchaj
* * *
Audycja: "Temat dnia / Gość PR24"
Prowadzi: Ewa Wasążnik
Gość: Ewa Dałkowska (aktorka)
Data emisji: 26.12.2022
Godzina emisji: 11.07
PR24/IAR/jmo,ng