W jaki sposób polska literatura traktuje temat stanu wojennego?
W przededniu 37. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego w audycji "Poczytnik" rozmowa o tym, w jaki sposób wydarzenie to zostało ujęte w polskiej literaturze. – Od blisko 40 lat czekam na wielką powieść o stanie wojennym. Nie wiem czy się doczekam – wątpi dziennikarz Tomasz Zapert.
2018-12-10, 10:18
Posłuchaj
Współprowadzący audycję "Poczytnik" dodał, że w naszej literaturze brakuje wielkiego dzieła poświęconego stanowi wojennemu. Najwięcej jest prywatnych notatek w formie kronikarskiej, które nie doczekały się jednak wydania zbiorowego. Poza tym istnieją nieliczne pozycje, które wybiórczo opisują poszczególne kwestie związane z okresem na przełomie lat 1981-9183.
– Jednym z autorów takiej publikacji jest prozaik Jacek Bocheński. Jego "Stan po zapaści" narodził się w czasie, gdy autor przebywał w szpitalu. Przysłuchiwał się rozmowom pacjentów i personelu szpitalnego, a także obserwował codzienność tamtego czasu z perspektywy szpitalnej. Moim zdaniem najwybitniejszymi zapisami stanu wojennego są efekty twórczości Marka Nowakowskiego, szczególnie "Raport o stanie wojennym. Notatki z codzienności" – powiedział Tomasz Zapert.
Krzysztof Masłoń zwrócił uwagę, że Nowakowski przytoczył obraz stanu wojennego widzianego oczami zarówno milicjantów, jak i zwykłych ludzi. – Swoje spostrzeżenia, które później wydano w formie publikacji, zamieszczał w prasie drugoobiegowej podziemnej pod własnym nazwiskiem. Był to absolutny ewenement, bo za coś takiego groziło więzienie. Jednak pomimo kilku autorów, należy zgodzić się z tym, że brakuje pozycji na odpowiednim poziomie – podkreślił krytyk literacki.
Jako "wredną" określił Krzysztof Masłoń książkę Romana Bratnego i jego "Rok w trumnie". Zdaniem publicysty, był to tytuł jednostronny i ewidentnie sprzyjający władzy komunistycznej. Nakład publikacji wynosił 300 tys. egzemplarzy. Sprzedawano ją w kioskach z gazetami i okazała się bardzo popularna wśród czytelników.
REKLAMA
– Ukazywała "Solidarność" w krzywym zwierciadle. To, co w niej zawarto miało swój wpływ na sposób myślenia o stanie wojennym, także już w wolnej Polsce. Nawet Edward Redliński, autor "Konopielki" napisał "Krwotok", powieść która jest jedną wielką obroną gen. Jaruzelskiego. Książką bliską podłości są również "Sceny myśliwskie z Dolnego Śląska" Józefa Łozińskiego. Była ona władzy bardzo na rękę – dodał.
Jakie jeszcze inne utwory nawiązują do okresu stanu wojennego? O tym w całym "Poczytniku", który prowadzili Krzysztof Masłoń i Tomasz Zapert.
Polskie Radio 24/db
-----------------------------
REKLAMA
Data emisji: 9.12.2018
Godzina emisji: 22.06
REKLAMA