"Portrety", czyli wspomnienia Marii Iwaszkiewicz
2020-10-12, 11:05
Na książkę Marii Iwaszkiewicz "Portrety" składa się sto barwnych gawęd o ludziach, którzy wyraźnie zaznaczyli swoją obecność w życiu autorki oraz odegrali ważną rolę w historii polskiej kultury. W audycji "Poczytnik" mówili o tym Tomasz Zapert i Krzysztof Masłoń.
Posłuchaj
Mocno podeszły wiek pani Marii (ponad 90 lat) sprawił, że nie była już w stanie zapisywać swoich wspomnień, mogła je tylko opowiadać. Wysłuchała tych wspomnień, a potem je spisała Agnieszka Papieska, wydawca "Dzienników" Jarosława Iwaszkiewicza, która sprawdziła opowieści Marii Iwaszkiewicz pod względem merytorycznym i nadała im ostateczny kształt stylistyczny oraz kompozycyjny, zatwierdzony przez Marię Iwaszkiewicz. Upływ czasu pokazał, że to był ostatni moment na utrwalenie bezcennych zasobów pamięci Marii Iwaszkiewicz, która zmarła w marcu 2019 roku.
W 2007 roku Krzysztof Masłoń przeprowadził wywiad z Marią Iwaszkiewicz. - Słynęła z bardzo ostrego języka. W "Portretach" znajdujemy jedynie tego ślady. Został pewnie wygładzony przez Panią Marię, starała się, żeby nikogo nie zranić we wspomnieniach. W wywiadzie bardziej sobie folgowała. To była fascynująca rozmowa dotycząca głównie rodziny. W tym czasie ukazał się pierwszy tom "Dzienników" Jarosława Iwaszkiewicza, które cieszyły się ogromnym zainteresowaniem. Dziś przeżywamy kolejną falę zainteresowania jego postacią nim. Iwaszkiewicz ma w swoim dorobku tytuł "Książka moich wspomnień". "Portrety" jego córki równie dobrze mogłyby być podobnie zatytułowane - mówił Masłoń.
Maria Iwaszkiewicz, córka Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów, cieszyła się rzadko spotykaną możliwością poznania wielu wybitnych osób, należących do kręgu przyjaciół i znajomych rodziców. Już jako mała dziewczynka miała kontakt z wszystkimi skamandrytami, Karolem Szymanowskim, Witkacym, Czesławem Miłoszem, Jerzym Liebertem. W późniejszych latach krąg jej przyjaciół poszerzył się nie tylko o ludzi znanych Iwaszkiewiczom, do grona jej bliskich dołączyli ci, których spotkała na własnej drodze życia. Należą do nich zwłaszcza osoby związane z wydawnictwem Czytelnik, gdzie Maria Iwaszkiewicz przez kilkanaście lat była redaktorem. Są to zatem pisarze publikujący w Czytelniku (m.in. Władysław Broniewski, Kazimierz Brandys, Stanisław Dygat, Tadeusz Konwicki, Zofia Nałkowska, Jan Parandowski), luminarze polskiej kultury przesiadujący w legendarnej, założonej przez Marię Iwaszkiewicz kawiarni Czytelnika (w tym Gustaw Holoubek i Andrzej Łapicki), muzycy (Artur Rubinstein, Zygmunt Mycielski, Grzegorz Fitelberg, Witold Lutosławski) oraz zespół pracowników Spółdzielni Wydawniczej Czytelnik, m.in. grafik Jan Młodożeniec oraz Olimpia Grochowska, sportretowana przez Leopolda Tyrmanda w "Złym" jako Olimpia Szuwar.
Więcej w nagraniu.
***
Audycja: "Poczytnik"
Prowadzący: Tomasz Zapert i Krzysztof Masłoń
Data emisji: 11.10.2020
Godzina: 22.06